Tweede Kamerverkiezingen in het kiesdistrict Hoogezand
Tweede Kamerverkiezingen in het kiesdistrict Hoogezand geeft een overzicht van verkiezingen voor de Nederlandse Tweede Kamer in het kiesdistrict Hoogezand in de periode 1897-1918.[1]
Het kiesdistrict Hoogezand werd ingesteld in 1897. Tot het kiesdistrict behoorden de volgende gemeenten: Bedum, Haren, Hoogezand, Noorddijk, Slochteren en Ten Boer.
Legenda
- cursief: in de eerste verkiezingsronde geëindigd op de eerste of tweede plaats, en geplaatst voor de tweede ronde;
- vet: gekozen als lid van de Tweede Kamer.
15 juni 1897
bewerkenDe verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.
| 15 juni | 25 juni[2] | |
|---|---|---|
| Kiesgerechtigden | 5.334 | 5.334 |
| Opkomst | [3] | [3] |
| Geldige stemmen | 3.606 | 4.355 |
| Blanco stemmen | 83 | 41 |
| Kandidaten | ||
| J.D. Veegens[4] | 1.705 | 2.800 |
| A. Wiersinga | 1.380 | 1.594 |
| W.H. Vliegen | 380 | |
| D.R. Mansholt | 224 |
14 juni 1901
bewerkenDe verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.
| 14 juni | 27 juni[2] | |
|---|---|---|
| Kiesgerechtigden | 5.410 | 5.410 |
| Opkomst | [3] | [3] |
| Geldige stemmen | 3.604 | 3.849 |
| Blanco stemmen | 94 | 33 |
| Kandidaten | ||
| K. ter Laan | 1.486 | 2.333 |
| J.W. Rudolph | 1.102 | 1.516 |
| J.D. Veegens[5] | 1.016 |
16 juni 1905
bewerkenDe verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.
| 16 juni | 28 juni[2] | |
|---|---|---|
| Kiesgerechtigden | 6.396 | 6.396 |
| Opkomst | [3] | [3] |
| Geldige stemmen | 5.478 | 5.038 |
| Blanco stemmen | 56 | 41 |
| Kandidaten | ||
| K. ter Laan[5] | 2.320 | 3.193 |
| H. de Wilde | 1.612 | 1.845 |
| U.G. Schilthuis | 1.546 |
11 juni 1909
bewerkenDe verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.
| 11 juni | 23 juni[2] | |
|---|---|---|
| Kiesgerechtigden | 6.921 | 6.921 |
| Opkomst | [3] | [3] |
| Geldige stemmen | 5.440 | 5.440 |
| Blanco stemmen | 73 | 53 |
| Kandidaten | ||
| P. Rink | 1.766 | 2.887 |
| K. ter Laan[5] | 2.091 | 2.553 |
| A. Zijlstra | 1.583 |
17 juni 1913
bewerkenDe verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.
| 17 juni | 25 juni[2] | |
|---|---|---|
| Kiesgerechtigden | 7.594 | 7.594 |
| Opkomst | [3] | [3] |
| Geldige stemmen | 6.344 | 5.167 |
| Blanco stemmen | 90 | 61 |
| Kandidaten | ||
| H. Spiekman | 2.575 | 2.845 |
| P. Rink[5] | 2.124 | 2.322 |
| R. Koppe | 1.645 |
4 augustus 1913
bewerkenHendrik Spiekman was bij de verkiezingen van 17 en 25 juni 1913 gekozen in drie kiesdistricten, Hoogezand, Rotterdam I en Rotterdam II. Hij opteerde voor Rotterdam II, als gevolg waarvan in Hoogezand een naverkiezing gehouden werd.
| 4 augustus | |
|---|---|
| Kiesgerechtigden | 7.594 |
| Opkomst | [3] |
| Geldige stemmen | 5.008 |
| Blanco stemmen | 26 |
| Kandidaten | |
| P. Rink[5] | 2.563 |
| T. van der Waerden | 2.445 |
15 juni 1917
bewerkenDe verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.
| 15 juni | |
|---|---|
| Kiesgerechtigden | 7.627 |
| Kandidaten | |
| P. Rink[5] |
De zeven in de vorige Tweede Kamer vertegenwoordigde partijen hadden afgesproken in elkaars kiesdistricten geen tegenkandidaten te stellen.[6] Rink was derhalve de enige kandidaat; hij werd zonder nadere stemming gekozen verklaard.
Opheffing
bewerkenDe verkiezing van 1917 was de laatste verkiezing voor het kiesdistrict Hoogezand. In 1918 werd voor verkiezingen voor de Tweede Kamer overgegaan op een systeem van evenredige vertegenwoordiging met kandidatenlijsten van politieke partijen.
Bronnen
- Tweede Kamerverkiezingen kiesdistrict Hoogezand op www.verkiezingsuitslagen.nl
- Verkiezingen Tweede Kamer 1848-1918 op huygens.knaw.nl
Noten
- ↑ De verkiezingen in 1918 waren na de opheffing van de kiesdistricten de eerste verkiezingen waarbij de uitslag bepaald werd op grond van het stelsel van evenredige vertegenwoordiging.
- ↑ a b c d e Omdat geen van de kandidaten in de eerste ronde de absolute meerderheid van de uitgebrachte geldige stemmen behaalde, was een tweede verkiezingsronde nodig. Deze werd gehouden tussen de twee kandidaten die in de eerste ronde de meeste stemmen behaald hadden.
- ↑ a b c d e f g h i j k niet bekend
- ↑ Veegens was aftredend Kamerlid voor Groningen, waarvan het kiesdistrict Hoogezand in 1897 een afsplitsing was.
- ↑ a b c d e f Aftredend en herkiesbaar Tweede Kamerlid voor Hoogezand.
- ↑ Na de verkiezingen in 1917 zou een grondwetsherziening van kracht worden waarbij het stelsel van evenredige vertegenwoordiging werd ingevoerd ter vervanging van het districtenstelsel. Het was daarom te verwachten dat er op korte termijn nieuwe verkiezingen zouden worden gehouden. Zie ook het artikel over de Pacificatie van 1917.