Tweede Kamerverkiezingen in het kiesdistrict Enkhuizen
Tweede Kamerverkiezingen in het kiesdistrict Enkhuizen geeft een overzicht van verkiezingen voor de Nederlandse Tweede Kamer in het kiesdistrict Enkhuizen in de periode 1888-1918.[1]
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Kiesdistrict_Enkhuizen_%281888%29.jpg/250px-Kiesdistrict_Enkhuizen_%281888%29.jpg)
Het kiesdistrict Enkhuizen werd ingesteld na de grondwetsherziening van 1887. Tot het kiesdistrict behoorden de volgende gemeenten: Abbekerk, Andijk, Blokker, Bovenkarspel, Enkhuizen, Grootebroek, Hensbroek, Hoogkarspel, Hoogwoud, Medemblik, Midwoud, Nibbixwoud, Obdam, Opmeer, Opperdoes, Schellinkhout, Sijbekarspel, Spanbroek, Twisk, Urk, Venhuizen, Wervershoof, Westwoud, Wijdenes, Winkel en Wognum.
Het kiesdistrict Enkhuizen vaardigde één lid af naar de Tweede Kamer.
Legenda
- cursief: in de eerste verkiezingsronde geëindigd op de eerste of tweede plaats, en geplaatst voor de tweede ronde;
- vet: gekozen als lid van de Tweede Kamer.
6 maart 1888
bewerkenDe verkiezingen werden gehouden na vervroegde ontbinding van de Tweede Kamer.[2]
6 maart | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 4.283 |
Opkomst | 3.913 |
Geldige stemmen | 3.901 |
Blanco stemmen | 5 |
Kandidaten | |
D. Visser[3] | 2.150 |
W. Bos | 1.440 |
T. Heemskerk | 300 |
28 oktober 1890
bewerkenDirk Visser, gekozen bij de verkiezingen van 6 maart 1888, overleed op 4 oktober 1890. Om in de ontstane vacature te voorzien werd een tussentijdse verkiezing gehouden.
28 oktober | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 4.266 |
Opkomst | 3.533 |
Geldige stemmen | 3.521 |
Blanco stemmen | 7 |
Kandidaten | |
J. Zijp | 1.942 |
W. Bos | 1.357 |
N. Sluis | 190 |
9 juni 1891
bewerkenDe verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.
9 juni | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 4.297 |
Opkomst | 3.533 |
Geldige stemmen | 3.511 |
Blanco stemmen | 9 |
Kandidaten | |
J. Zijp[4] | 1.963 |
T. Heemskerk | 1.512 |
10 april 1894
bewerkenDe verkiezingen werden gehouden na vervroegde ontbinding van de Tweede Kamer.
10 april | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 4.346 |
Opkomst | 3.022 |
Geldige stemmen | 2.982 |
Blanco stemmen | 33 |
Kandidaten | |
J. Zijp[4] | 1.842 |
H.J.A.M. Schaepman | 923 |
T. Heemskerk | 188 |
15 juni 1897
bewerkenDe verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.
15 juni | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 7.766 |
Opkomst | 7.114 |
Geldige stemmen | 7.049 |
Blanco stemmen | 65 |
Kandidaten | |
J. Zijp[4] | 3.528 |
H. Raat | 2.710 |
N. Sluis | 629 |
P. Nolting | 98 |
H. de Boer | 84 |
19 oktober 1897
bewerkenJan Zijp, gekozen bij de verkiezingen van 15 juni 1897, overleed op 17 september 1897, nog voordat hij geïnstalleerd kon worden. Om in de ontstane vacature te voorzien werd een naverkiezing gehouden.
19 oktober | 26 oktober[5] | |
---|---|---|
Kiesgerechtigden | 7.766 | 7.766 |
Opkomst | 6.977 | 7.022 |
Geldige stemmen | 6.809 | 6.941 |
Blanco stemmen | 168 | 81 |
Kandidaten | ||
A. Kool | 2.308 | 3.881 |
H. Raat | 2.624 | 3.060 |
C.V. Gerritsen | 1.386 | |
N. Sluis | 491 |
14 juni 1901
bewerkenDe verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.
14 juni | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 8.005 |
Opkomst | 7.447 |
Geldige stemmen | 7.345 |
Blanco stemmen | 102 |
Kandidaten | |
N. Sluis | 3.686 |
A. Kool[4] | 3.415 |
A.H. Gerhard | 244 |
16 juni 1905
bewerkenDe verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.
16 juni | 28 juni[5] | |
---|---|---|
Kiesgerechtigden | 9.717 | 9.717 |
Opkomst | 9.382 | 9.553 |
Geldige stemmen | 9.319 | 9.531 |
Blanco stemmen | 63 | 22 |
Kandidaten | ||
H. Goeman Borgesius | 4.504 | 4.817 |
N. Sluis[4] | 4.582 | 4.714 |
H. Gorter | 124 | |
A.P. Staalman | 109 |
11 juni 1909
bewerkenDe verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.
11 juni | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 10.243 |
Opkomst | 9.972 |
Geldige stemmen | 9.931 |
Blanco stemmen | 41 |
Kandidaten | |
N. Oosterbaan | 5.074 |
H. Goeman Borgesius[4] | 4.697 |
J.G. van Kuykhof | 157 |
17 juni 1913
bewerkenDe verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.
17 juni | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 10.937 |
Opkomst | 10.701 |
Geldige stemmen | 10.655 |
Blanco stemmen | 46 |
Kandidaten | |
N. Oosterbaan[4] | 5.463 |
F.C.J. Netscher | 4.701 |
J.H. Huijbers | 491 |
15 juni 1917
bewerkenDe verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.
15 juni | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 11.474 |
Kandidaten | |
N. Oosterbaan[4] |
De zeven in de vorige Tweede Kamer vertegenwoordigde partijen hadden afgesproken in elkaars kiesdistricten geen tegenkandidaten te stellen.[6] Oosterbaan was derhalve de enige kandidaat; hij werd zonder nadere stemming gekozen verklaard.
21 augustus 1917
bewerkenNicolaas Oosterbaan, gekozen bij de verkiezingen van 15 juni 1917, overleed op 27 juli 1917. Om in de ontstane vacature te voorzien werd een tussentijdse verkiezing gehouden.
21 augustus | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 11.474 |
Opkomst | 7.193 |
Geldige stemmen | 7.091 |
Blanco stemmen | 102 |
Kandidaten | |
A. Colijn | 5.206 |
J. de Veen | 1.885 |
Opheffing
bewerkenDe verkiezing van 21 augustus 1917 was de laatste verkiezing voor het kiesdistrict Enkhuizen. In 1918 werd voor verkiezingen voor de Tweede Kamer overgegaan op een systeem van evenredige vertegenwoordiging met kandidatenlijsten van politieke partijen.
Bronnen
- Tweede Kamerverkiezingen kiesdistrict Enkhuizen op www.verkiezingsuitslagen.nl
- Verkiezingen Tweede Kamer 1848-1918 op huygens.knaw.nl
Noten
- ↑ De verkiezingen in 1888 waren de eerste verkiezingen waarbij een Tweede Kamer van 100 leden gekozen werd; de verkiezingen in 1918 waren na de opheffing van de kiesdistricten de eerste verkiezingen waarbij de uitslag bepaald werd op grond van het stelsel van evenredige vertegenwoordiging.
- ↑ Bij de grondwetsherziening van 1887 was het aantal leden van de Tweede Kamer uitgebreid van een variabel aantal, afhankelijk van de bevolkingsomvang, naar een vast aantal van 100. Tegelijkertijd werd het aantal kiesdistricten uitgebreid.
- ↑ Visser was aftredend Kamerlid voor Hoorn, waarvan het kiesdistrict Enkhuizen in 1888 een afsplitsing was.
- ↑ a b c d e f g h Aftredend en herkiesbaar Tweede Kamerlid voor Enkhuizen.
- ↑ a b Omdat geen van de kandidaten in de eerste ronde de absolute meerderheid van de uitgebrachte geldige stemmen behaalde, was een tweede verkiezingsronde nodig. Deze werd gehouden tussen de twee kandidaten die in de eerste ronde de meeste stemmen behaald hadden.
- ↑ Na de verkiezingen in 1917 zou een grondwetsherziening van kracht worden waarbij het stelsel van evenredige vertegenwoordiging werd ingevoerd ter vervanging van het districtenstelsel. Het was daarom te verwachten dat er op korte termijn nieuwe verkiezingen zouden worden gehouden. Zie ook het artikel over de Pacificatie van 1917.