Tramlijn 4 (Gent)

Tramlijn 4 is een tramlijn in de Belgische stad Gent. De tram op deze lijn rijdt van het UZ Gent via het Sint-Pietersstation naar de Muide, en vervolgens via de Korenmarkt naar Moscou. Deze lijn passeert langs campussen van Hogeschool Gent en Odisee en vervoert dus veel studenten. Op de lijn worden voornamelijk Hermelijn-trams ingezet, maar sinds juli 2017 rijden er ook Albatros-trams dus worden er bijna geen PCC-trams meer voor deze lijn gebruikt.

Gentse tramlijnen
	Flanders Expo – Evergem Brielken
	Zwijnaarde Bibliotheek – Melle Leeuw
	UZ Gent – Gentbrugge Moscou

UZ naar Bibliotheek Krijgslaan Sint-Pietersaalststraat Sint-Denijslaan naar Flanders Expo Sint-Pietersstation naar Brielken Meersstraat Koning Albertbrug Bijlokehof Bernard Spaelaan Rozemarijnbrug naar Leeuw Theresianenstraat Brugsepoort naar Brielken Rabot naar Flanders Expo Opgeëistenlaan naar toekomstige stelplaats De Lijn Wissenhage Sint-Lucas Biervlietstraat Tolpoort Muidebrug Neuseplein Sint-Salvatorstraat Heilig Kerst Coppinstraat Sluizeken Langesteenstraat naar Brielken Gravensteen Korenmarkt naar Flanders Expo Duivelsteen naar Bibliotheek Lippensplein Zuid Vijfwindgatenstraat naar Leeuw Sint-Lievensdoorgang Sint-Lievenspoort Hundelgemsesteenweg Ledebergplein naar Stelplaats, geen reguliere dienst Botermarkt Moriaanstraat Van Ooteghemstraat Moscou

Geschiedenis

Tram 4 op de Hofbouwlaan tussen 1904 en 1907

Tramlijn 4 is een van de oudste openbaar vervoersassen in Gent. In haar oorspronkelijke gedaante volgde ze echter een volledig ander tracé. Toen de elektrisch tramlijn op 23 januari 1899 van start ging (de nummering kreeg ze pas in 1906), reed lijn 4 van Sint-Jacobs (Vlasmarkt) via de Keizer Karelstraat, het Sint-Annaplein, het Zuid, de Lammerstraat, de Sint-Pietersnieuwstraat, het Sint-Pietersplein, de Heuvelpoort, de Hofbouwlaan (Citadelpark), het oude Sint-Pietersstation, de Kortrijksesteenweg, de Nederkouter, het Gerechtshof tot de Korenmarkt.

Tram 4 aan de Opera tussen 1907 en 1913

Vanaf oktober 1912 reed lijn 4 door naar De Sterre. Tijdens de Wereldtentoonstelling van 1913 reed de tram samen met tram 7 langs de hoofdingang van de expo tot aan De Sterre. Voor een efficiëntere exploitatie tijdens drukke dagen legde men voor lijn 4 een keerlus aan rond de Sint-Niklaaskerk en op het Sint-Annaplein. Zo ontstond er ook een lijn die reed tussen het Sint-Pietersstation en de Korenmarkt en aangeduid werd met een "doorstreepte" 4.

Op 10 januari 1914 werd de lijn gewijzigd. Het nieuwe traject werd Sterre – Sint-Pietersstation - Korenmarkt - Muide. Het traject Korenmarkt – Muide werd oorspronkelijk door lijn 2 bediend. Het traject Zuidstationstraat - Lammerstraat - Sint-Pietersnieuwstraat - Heuvelpoort werd door tram 5 bediend en het traject Hofbouwlaan (Citadelpark) - Sint-Pietersstation door tram 7. Tram 4 kende toen veel vertragingen in de smalle straten tussen het Sint-Pietersstation en de Korenmarkt.

Op 8 april 1922 werd het traject van lijn 4 ingekort. Het traject De Sterre - Sint-Pietersstation werd lijn 8.

Tram 4 in de Veldstraat in de jaren 1960

Vanaf 2 juli 1984 werd het traject van lijn 4 gewijzigd door een trajectwissel met lijn 1. Het traject werd nu Muide-Moscou (met een wijziging vanaf de Korenmarkt).

Op 29 september 1986 werden lijn 10 (Sint-Pieterstation - Muide) en lijn 4 verknoopt tot lijn 40 (Sint-Pieterstation - Muide - Moscou). Er ontstonden tevens deeltrajecten : 41 (Korenmarkt - Ledebergplein); 42 (Moscou - Muidebrug); 43 (Sint-Pietersstation - Rabot - Muide).

Op 19 augustus 2004 werd de nummering vereenvoudigd: 40, 41, 42 en 43 werden herleid tot 4. De bestemming werd alleen nog aangegeven door de plaatsnaam. Het traject van tram 4 is ongeveer 13,7 km lang.

Als gevolg van de tramomleidingen in het kader van de heraanleg van de PAG-as (Papegaaistraat-Annonciadestraat-Gebroeders Van de Veldestraat, 2011-2014) en de BraVoKo-as (Brabantdam-Vogelmarkt-Kouter, 2014-2017) reed tram 4 van 5 september 2011 tot 13 maart 2016 verder van het Sint-Pietersstation naar Zwijnaardebrug aangezien tram 21/22 dit traject tijdelijk niet meer bediende.

Sinds zondag 13 maart 2016 volgt tramlijn 4 vanaf het Sint-Pietersstation het traject van lijn 21/22, tot aan het kruispunt van de Galglaan met de De Pintelaan. Vanaf daar rijdt tram 4 over een nieuw aangelegd traject door tot op het terrein van het UZ Gent. Aan de parkeergarage, ter hoogte van de nieuwe hoofdtoegang naar het UZ Gent, is een eindhalte gebouwd met 2 perrons en wachtaccommodatie voor de reizigers. De werken voor deze verlenging van ca. 800 meter werden in 2014 gestart en waren begin 2016 klaar.

Van dinsdag 21 november 2017 tot en met zaterdag 30 september 2023 reed tramlijn 4 niet meer door tot Moscou. Door de slechte staat van de sporen tussen het Ledebergplein en Moscou, vooral in de Jozef Vervaenestraat, konden die niet meer veilig door een tram bereden worden. De laatste vier halten: Botermarkt, Moriaanstraat, Van Ooteghemstraat en P&R Moscou gingen uit dienst. Door een gebrek aan financiële middelen begon de herstelling van de sporen pas vanaf maart 2021. Er werd even een vervangende pendelbusdienst ingelegd op vraag van de bewoners, van de halte Moscou via de Vervaenestraat naar Ledebergplein, en dan via de Brusselsesteenweg terug naar Moscou.

Toekomst

De tramlijn wordt mogelijk vanaf UZ nog doorgetrokken naar de Ghelamco Arena, en van Moscou naar Merelbeke. Ook zijn er plannen om tram 4 door te trekken vanaf de halte Muidebrug of de halte Tolpoort via Dok Noord naar station Gent-Dampoort. Het stuk tussen het station Gent-Muide en het station Merelbeke zou dan door een andere tramnummer gereden worden.

Kleur

Tram 4 op weg naar Moscou

De kenkleur van deze lijn is donkergroen met witte letters.

Literatuur

• Van den Ostende, Carlos, Gentse Oude Trams, langs middeleeuwse glans, Ostendis, Zaventem, 2002, 98p.

Bronnen, noten en/of referenties