Tichon Chrennikov

Tichon Nikolajevitsj Chrennikov (Russisch: Тихон Николаевич Хренников) (Jelets, 28 mei 1913 – Moskou, 14 augustus 2007) was een Russisch componist, muziekpedagoog en communistisch muziekideoloog. Hij was de jongste van tien kinderen van het echtpaar Nikolaj Ivanovitsj Chrennikov en Barbara Vasiljeva Domochozjinka.

Tichon Chrennikov
Tichon Nikolajevitsj Chrennikov in 2003 in het Bolsjojtheater te Moskou
Algemene informatie
Volledige naam	Tichon Nikolajevitsj Chrennikov
Geboren	28 mei 1913
Geboorteplaats	Jelets
Overleden	14 augustus 2007
Overlijdensplaats	Moskou
Land	Rusland
Werk
Beroep	componist muziekpedagoog
Instrument(en)	piano
(en) AllMusic-profiel (en) Discogs-profiel (en) IMDb-profiel (en) MusicBrainz-profiel
Handtekening
Portaal    Muziek

Levensloop

Chrennikov speelde als kleine jongen al mandoline in een tokkelorkest. Op 9-jarige leeftijd kreeg hij pianoles van B. Agarkov, een leerling van Konstantin Igoemnov, die rector was van het conservatorium van Moskou. Aansluitend kreeg hij piano- en muziektheorielessen van Anna Vargoeninoj. Op 13-jarige leeftijd componeerde hij zijn eerste kleine stukjes (walsen, marsen et cetera). Een vriend van zijn zusters studeerde aan de Gnessin Staatsacademie voor Muziek in Moskou. Hij beval hem aan een van de professoren van deze academie aan. Chrennikov begon in 1929 zijn studie piano en compositie aan deze academie in Moskou bij Michail Gnesin en Efraim G. Gelman. In 1932 stapte hij over naar het Conservatorium van Moskou. Hij studeerde in 1936 af bij Vissarion Sjebalin en Genrich Litinski met zijn Eerste symfonie.

In 1941 werd hij hoofd van de muziekafdeling van het centrale theater van het Sovjetleger in Moskou, waar hij tot 1954 verbleef. In 1948 werd hij, door een besluit van het Centraal Comité van de Communistische Partij van de Sovjet-Unie, eerste secretaris van de Bond van Sovjetcomponisten. Dit gezelschap volgde de Zjdanovdoctrine en uitte scherpe kritiek op de vermeende "Formalisten", onder wie Dmitri Sjostakovitsj, Sergej Prokofjev, Nikolaj Mjaskovski en Aram Chatsjatoerjan. Deze functie behield hij "de facto" tot 1992, sinds 1991 gedeeld met Edison Denisov. In deze functie was Chrennikov het ideologisch altijd eens met de Sovjet-regering. Hij was zeer conservatief en ageerde tegen componisten die moderne tendensen in hun werk gebruikten, bijvoorbeeld Sjostakovitsj en later Alfred Schnittke. Hem is vaak aangewreven dat hij door zijn behoudende en conformistische componeren de spil kon worden van de Sovjet-muziekwereld en daarin belangrijke functies kon bekleden, terwijl zijn meer getalenteerde collega's te lijden hadden onder censuur en onderdrukking. Na zijn dood is dat beeld enigszins genuanceerd.

Chrennikov was afgevaardigde in de Opperste Sovjet. Hij werd in 1963 onderscheiden als "Volkskunstenaar van de Sovjet-Unie", in 1973 als "Held van de socialistische arbeid", in 1963, 1971, 1973 en 1983 met de "Leninprijs" en in 1942, 1946 en 1951 met de "Stalinprijs". In 2003 werd hem de UNESCO Mozart Medaille toegekend.

Vanaf 1961 doceerde hij compositie aan het Conservatorium van Moskou, sinds 1966 als hoogleraar. Naast zijn werkzaamheden als muziekpedagoog en componist trad hij op als pianist van vooral eigen werk.

Stijl

Chrennikov ontwikkelde al spoedig zijn eigen stijl, die niet vernieuwend was, maar sterk verbonden bleef aan de traditie. Steeds bepaalde de esthetiek van het socialistisch realisme de basis van zijn composities. Zijn werken worden gekenmerkt door geforceerd pathos, vitaliteit en een ritmische "drive". Voor hem was de melodie het heersende element binnen de muziek. Hij schiep veel op volksliederen georiënteerde melodieën. Dat is in zijn talrijke liederen, film- en theatermuziek herkenbaar. De tonaliteit werd nooit in twijfel getrokken. In de orkestwerken is de kleurrijke en krachtige instrumentatie kenmerkend. Hij componeerde altijd consequent, grote stilistische veranderingen zijn niet herkenbaar.

Composities

Werken voor orkest

Symfonieën

• 1933-1935 Symfonie nr. 1 in bes klein, voor orkest, op. 4
  1. Allegro non troppo
  2. Adagio - Molto espressivo
  3. Allegro molto
• 1940–1942, rev.1944 Symfonie nr. 2 in c klein, voor orkest, op. 9
  1. Allegro con fuoco
  2. Adagio
  3. Allegro molto
  4. Allegro marciale
• 1973 Symfonie nr. 3 in A groot, voor orkest, op. 22
  1. Фуга (Fuga): Allegro con fuoco
  2. Интермеццо (Intermezzo): Andante sostenuto
  3. Финал (Final): Allegro con fuoco

Concerten voor instrumenten en orkest

• 1932-1933 Concert nr. 1 in F groot, voor piano en orkest, op. 1
• 1958-1959 Concert nr. 1 in C groot, voor viool en orkest, op. 14
  1. Allegro con fuoco
  2. Andante espressivo
  3. Allegro agitato
• 1964 Concert nr. 1 in C groot, voor cello en orkest, op. 16
  1. Prelude. Andante (alla breve)
  2. Aria. Andante espressivo
  3. Sonata. Allegro con fuoco
• 1971 Concert nr. 2 in C groot, voor piano en orkest op. 21
  1. Introduction: Moderato
  2. Sonata: Allegro con fuco
  3. Rondo: Giocoso
• 1975 Concert nr. 2 in C groot, voor viool en orkest, op. 23
  1. Allegro con fuoco
  2. Moderato
  3. Allegro moderato con fuoco
• 1983 Concert nr. 3 in C groot, voor piano en orkest op. 28
  1. Moderato. Allegro. Andante
  2. Moderato
  3. Allegro molto
• 1986 Concert nr. 2, voor cello en orkest, op. 30
  1. Adagio
  2. Con Moto
• 1991 Concert nr. 4, voor piano, strijkorkest en slagwerk, op. 37

Andere orkestwerken

• 1935-1936 Suite uit "Mnogo šuma iz-za ... serdec (Veel lawaai om ... harten)", voor zangstem en orkest, op. 7 - tekst: William Shakespeare
• 1940-1941 Suite uit de muziek voor het schouwspel "Don Quichot", voor orkest - tekst: Michail Bulgakov gebaseerd op de novelle van Miguel de Cervantes
• 2004 Tatjana’s Dag, wals voor orkest
• Suite uit het ballet "«Гусарская баллада» Gusarskaja ballada (Ballade van de huzaar)", voor orkest

Muziektheater

Opera's

Voltooid in	titel	aktes	première	libretto
1936-1939; rev.1952	«В бурю» V burjuop. 8 (In de storm),	4 aktes	28 oktober 1939, Moskou, Vladimir Nemirovich-Danchenko theater; rev. versie: 1952, Moskou	Aleksej M. Fajko naar Nikolaj Virta
1945–1950; rev.1966	«Фрол Скобеев» Frol Skobejev (De ongewenste schoonzoon), op. 12; rev. versie als: Bezrodnyi zjat (De schoonzoon zonder familie)	4 aktes	24 februari 1950, Moskou, Konstantin Stanislavsky en Vladimir Nemirovich-Danchenko theater; rev. versie: 12 december 1966, Novosibirsk	Sergej Cenin naar motieven van de komedie van de Russische adellijke "Frol Skobejev en Annuschka, de dochter van de Bojaar Nardyn-Nasjtsjokin" van Dimitrij Averkiev
1952-1957	«Мать» "Mat'" (De moeder), op. 13	4 aktes	26 oktober 1957, Moskou, Bolsjojtheater	Aleksej Fajko naar Maksim Gorki
1968-1969	«Мальчик-великан» Mal'čik-velikan (De reuzenjong), op. 18		19 december 1969, Moskou	N. Šestakov
1972-1973	Mnogo šuma iz-za ... serdec (Veel lawaai om ... harten)	2 aktes	11 maart 1972, Moskou, Kamertheater	Boris Pokrovskij naar William Shakespeare
1982-1983	«Доротея» Doroteja (Dorothea), op. 27	2 aktes	26 mei 1983, Moskou, Konstantin Stanislavsky en Vladimir Nemirovich-Danchenko theater	Jakov Chaleckij naar R. Sheridans "Duenna"
1984-1985	«Золотой теленок» Zolotoj telënok (Het gouden kalf), op. 29	2 aktes	20 maart 1985, Moskou, Konstantin Stanislavsky en Vladimir Nemirovich-Danchenko theater	Jakov Chaleckij, naar een novelle van Ilja Ilf en Evgenij Petrov
1988	«Голый король» Golyj korol (De naakte koning), op. 31	2 aktes	30 april 1988, Leningrad, Malji theater voor opera en ballet	Robert Rozhdestvensky en I. Šaroev naar Evgenij Švarec

Operettes

Voltooid in	titel	aktes	première	libretto
1962-1963	«Сто чертей и одна девушка» Sto čertej i odna devuška (Honderd duivels en een meisje), op. 15	3 aktes	16 mei 1963, Moskou, Operettetheater	naar E. Šatunovskij
1967	«Белая ночь» Belaja noč' (Witte nacht)	3 aktes	23 november 1967, Moskou, Operettetheater	E. Šatunovskij naar Leo Tolstoj

Balletten

Voltooid in	titel	aktes	première	libretto	Choreografie
1969-1970	«Наш двор» Naš dvor (Onze hof), op. 19	1 akte	29 november 1970, Moskou, Bolsjojtheater		N. Kasatkina en V. Vassilyev
1976	«Любовью за любовь» "Ljuboc'ju za ljubov'" (Liefde voor liefde), op. 24	2 aktes	30 januari 1976, Moskou, Bolsjojtheater	Vera Boccadoro en Boris Pokrovskij naar William Shakespeare "Much Ado About Nothing"
1978	«Гусарская баллада» Gusarskaja ballada (Ballade van de huzaar), op. 25	3 aktes	3 april 1979, Leningrad, Kirov theater	Oleg Vinogradov naar Alexander Gladkov	Dimitry Bryantsev en Oleg Vinogradov
1994	«Наполеон Бонапарт» Napoléon Bonaparte, op. 40		3 oktober 1995, Moskou, Kremlin Paleis van congressen		Andrej Petrov
1999	«Капитанская дочка» Kapitanskaja dočka (De dochter van de kapitein), op. 41		4 juni 1999, Omsk, Het centrale kinderen muziek-theater	Andrej Petrov naar Aleksandr Poesjkin

Musicals

Voltooid in	titel	aktes	première	libretto
2001	«Чудеса, да и только!» Wonders, oh, wonders!		8 december 2001 Moskou, Musical Theater voor kinderen
2003	«В 6 часов вечера после войны» (Om zes uur 's avonds na de oorlog)		9 mei 2003, Omsk, Statelijk Musical Theater

Toneelmuziek

• 1934 Mik, voor het toneelstuk van Nikolaj Shestakov (samen met L. Polovinkin)
• 1935-1936 «Александр Шигорин» (Alexander Shigorin)
• 1937 «Большой день» Big Day
• 1937 «Без вины виноватые» (Guilty Without a Sin), voor het toneelstuk van A. Ostrovsky
• 1938 «Я сын трудового народа» I’m the Son of Working People, voor het toneelstuk van V. Kataev
• 1939 «Романтики» Romantics, voor het toneelstuk van E. Rostan
• 1942 «Давным-давно» A Long Time Ago, voor het toneelstuk van Alexander Gladkov
• 1944 «День рождения» Birthday, voor het toneelstuk van de gebroeders Toor
• 1944 «Офицер флота» Marine Officer, voor het toneelstuk van A. Kron
• 1965 «Умные вещи» Wise Things, voor het toneelstuk van Samuel Marshak

Vocale muziek

Voor koor

• 1941 Nazi Ravens Will Be Killed, lied voor gemengd koor en piano - tekst: S. Alymov
• 1941 We Are Masters of the War, lied voor gemengd koor en piano - tekst: Vassily Lebedev-Kumach
• 1942 There is a Good Town in the North, lied voor gemengd koor en piano - tekst: Vladimir Goesev
• 1942 Everybody for the Motherland, lied voor mannenkoor en piano - tekst: Vladimir Gusev
• 1942 Men from Ural are Great Warriors, lied voor mannenkoor en piano - tekst: Agnya Barto
• 1943 Lied van de Sovjet-Unie, lied voor gemengd koor en piano - tekst: Vladimir Gusev
• 1964 Our Soviet Country, lied voor mannenkoor en piano - tekst:
• 1970 3 liederen, voor gemengd koor, op. 20 - tekst: Nekrassov
• 1990 3 liederen, voor gemengd koor, op. 36 - tekst: Nekrassov

Voor solozang

• 1935 3 romances, voor zangstem en piano - gebaseerd op lyrische gedichten van Aleksandr Poesjkin, op. 6
• 1935 Birch Tree, lied voor zangstem en piano - tekst: Sergej Essenin
• 1939 Three Pans, lied voor zangstem en piano - tekst: A. Raskin en M. Slobodsky
• 1941 Song About a Moscow Girl, lied voor zangstem en piano - tekst: Agnya Barto
• 1941 Song About Friendship, lied voor zangstem en piano - tekst: Agnya Barto
• 1942 Vijf romances, voor zangstem en piano, op. 11 - tekst: Robert Burns
• 1942 Farewell, lied voor zangstem en piano - tekst: Fedor Kravchenko
• 1960 Moscow’s windows, lied voor zangstem en piano - tekst: Michail Matussovsky
• 1988 3 sonnets (sonnets nr. 112, 55, 81), voor zangstem en piano, op. 32 - tekst: William Shakespeare

Kamermuziek

• 1978 3 stukken, voor viool en piano, op. 26
• 1988 Strijkkwartet nr. 3, op. 33
• 1989 Sonata, voor cello en piano, op. 34
• 1990 Vijf stukken, voor houtblaasinstrumenten, op. 35

Werken voor piano

• 1933 5 stukken, op. 2
• 1934-1935 3 stukken
  1. Portrait
  2. Burial
  3. Dance
• 2002 Zes kinderstukken, op. 42

Filmmuziek

• 1938 «Борьба продолжается» Struggle Is Still On
• 1941 «Свинарка и пастух» Swineheard and Shepherd
• 1941 «Возвращайся с победой» Return with Victory
• 1944 «В 6 часов вечера после войны» (Om zes uur 's avonds na de oorlog)
• 1947 «Поезд идет на Восток» The Train Goes East
• 1950 «Донецкие шахтеры» Miners of Donetsk
• 1951 «Кавалер Золотой Звезды» Cavalier of the Golden Star
• 1953 «Верные друзья» True Friends
• 1958 «Капитанская дочка» The Captain’s Daughter
• 1967 «Пароль не нужен» No Password Necessary
• 1969 «Трое» Three
• 1972 «Руслан и Людмила» Ruslan and Ludmila
• 1973 «Таланты и поклонники» Stars and fans
• 1976 «Додумался - поздравляю!» Afterthought Had Hit You, Congratulations!
• 1978 "Дуэнья" Duenna
• 1978 «Время выбрало нас» We Were Chosen by Time
• 1979 «Антарктическая повесть» The Antarctic novel
• 1980 «Копилка» Money box
• 1982 «Операция на сердце» Heart Operation
• 1999 «Два товарища» Two Comrades

Publicaties

• Статьи о творчестве композитора, Сост. и ред. – И. И. Мартынов. М.: 1974
• Strike fire from men's hearts, USSR Union of Composers Information Bulletin, Feb-Mar. 1970, p. 13-20
• For further flourishing of our musical art, USSR Union of Composers Information Bulletin, Jan. 1969, p. 3-28
• Education of the young, Music Journal (Delaware), 26, Jan. 1968, p. 25-6+; Music Journal (Delaware), 26, Feb. 1968, p. 23-4+
• Dmitri Shostakovich and Tikhon Khrennikov: Impressions of American music, Music Journal (Delaware), 18, Mar. 1960, p. 10-11+
• With the people, for peace!, News, no. 2, 30 July 1951, p. 14-16.

Bibliografie

• О. В. Тулинова (O. V. Tulinova): Щедрость души и таланта. Т. Н. Хренников – педагог. Монография // Елец, 2005
• Frans C. Lemaire: La musique du xx siecle en Russie et dans les anciennes Republiques sovietiques, Paris: Fayard, 1994, 519 p., ISBN 978-2-213-63900-0
• David M. Cummings, Dennis K. McIntire: International who's who in music and musician's directory - (in the classical and light classical fields), Twelfth edition 1990/91, Cambridge, England: International Who's Who in Music, 1991. 1096 p., ISBN 0-948875-20-8
• James L. Limbacher, H. Stephen Wright: Keeping score : film and television music, 1980-1988 (with additional coverage of 1921-1979), Metuchen, N.J.: Scarecrow Press, 1991. 928 p., ISBN 978-0-8108-2453-9
• Hermann Danuser, Hannelore Gerlach, Jürgen Kochel: Sowjetische Musik im Licht der Perestroika - Interpretationen - Quellentexte - Komponistenmonographien, Duisburg: Laaber, 1990, 476 p., ISBN 978-3-890-07120-6
• Allan Ho, Dmitry Feofanov: A biographical dictionary of Russian and Soviet composers, New York : Greenwood Press, 1989. xxv, 739 p., ISBN 978-0-313-24485-8
• Jacques di Vanni: 1953-1983 Trente ans de musique soviétique, Paris: Actes Sud, 1987, 122 p., ISBN 2-86869-157-9
• I.E. Sechonina: Tvorcestvo T. N. Chrennikova. (T.N. Chrennikovs Schaffen), Moskva: Sov. kompozitor 1985. 335 S.
• Lev Grigorevic Grigorev, J. Plarck: Tichon Chrennikov : izbrannik na vremeto - (Ego vybralo vremja, bulg.), Sofija: Muzika 1985. 251 S.
• Gottfried Eberle: "Bluthund" oder Anwalt des Musiklebens? Tichon Chrennikow - Ein Musikfunktionär im Sowjetstaat, Neue Zeitschrift fur Musik. 145 (1984) H. 3, S. 16-19.
• Hannelore Gerlach: Tichon Chrennikow zum 70. Geburtstag, Mitteilungen. Akademie der Künste der Deutschen Demokratischen Republik. 21 (1983) H. 3, S. 17-19.
• Hannelore Gerlach: Tichon Nikolajewitsch Chrennikow, Musik in der Schule. 24 (1973), S. 449-452.
• Jakov Michajlovic Platek, Lev Grigorevic Grigorev: «Его выбрало время» Ego vybralo vremja (Ihn hat die Zeit ausgewählt. Über TN Chrennikov), Moskva: Sov. kompozitor 1983. 280 S.
• I.V. Voroncova: «стиле и музыкальном языке Т. Н. Хренникова» O stile i muzykal'nom jazyke T.N. Chrennikova. (Über den Stil und die musikalische Sprache TN Chrennikovs), Moskva: Sov. kompozitor 1983. 128 S.
• I.V. Voroncova: O Certsch instrumental'nogo stilja T. Chrennikova. (Über die Grundzüge des Instrumentalstils von T Chrennikov), Soverskaja muzyka. 1978, H. 6, S. 35-41.
• I.V. Voroncova: "Smelost, intonacionnoj prostoty". ("Der Mut zur Intonationseinfachheit" Über das Schaffen von Tichon Chrennikov), Sovetskaja muzyka. 1975, H. 10, S. 91-97.
• M. Rojterstejn: Novaja rabota mastera. (Ein neues Meisterwerk: Das 2. Violinkonzert von Tichon Chrennikov), Sovetskaja muzyka. 1977, H. l, S. 24-28.
• Tichon Chrennikov. Stat'i o tvorcestve kompozitora, Moskva: Sov. kompozitor 1974. 189 S.
• Innokenti Popov: Blestjascaja tvorceskaja pobeda. (Ein glänzender künstlerischer Erfolg. Über die 3. Sinfonie von T. Chrennikov), Sovetskaja Muzyka. 1974, H. 7, S. 21-25.
• Tichonu Nicolaevicu Chrennikovu : 60. (T.N. Chrennikov wird 60), Sovetskaja Muzyka 37 (1973) H. 7, S. 6-19.
• L. Genina: Poet vse tot ze - vremena inye. (Derselbe Künstler - in einer anderen Zeit. Über das 2. Klavierkonzert von T. Chrennikov), Sovetskaja Muzyka. 36 (1972) H. 6, S. 8-12.
• Stanley D. Krebs: Soviet composers and the development of Soviet music, London: George Allen and Unwin Ltd., 1970, 364 p.
• Susanne Roch: Das Opernschaffen Tichon Chrennikows. Zum 50. Geburtstag des Komponisten, Musik und Gesellschaft. 13 (1963), S. 425-428.
• I z neopublikovannych stenogramm VI. I. Nemirovica-Dancenko. (Aus unveroffentlichten Stenogrammen von VI. I. Nemirovic-Dancenko und Chrennikov), Sovetskaja Muzyka. 27 (1963) H. 7, S. 56-61.
• K 50-letiju T. N. Chrennikova. (Zum 50. Geburtstag von Tiockon Nikolaevic Chrennikov), Sovetskaja Muzyka. 27 (1963) H. 7, S. 36-52.
• Vstreci so Stravinskim. (Begegnungen T. Chrennikov mit Igor Stravinskij im Juli 1961 in Los Angeles), Sovetskaja Muzyka. 25 (1961), H. 9, S. 121-122.
• Kak sozdalas opera "Mat"? (Wie entstand die Oper "Mat" (nach M. Gorkijs "Die Mutter") von Tichon Chrennikov?), Sovetskaja Muzyka. 25 (1961), H. 6, S. 120-122.
• Tatjana Vasilevna Boganova: Kinomuzyka T. N. Chrannikove, Moscow: Sovetskij kompozitor, 1961
• Jurij Semenovic Korev: Skripicnyj koncert T. Chrennikova. (Violinkonzert von Tichon Chrennikov), Sovetskaja muzyka. 1959, H. 12, S. 18-23.
• Vasilij Fedosevic Kucharski: Tichon Chrennikov. (Tichon Chrennikov. Kritisch-biograph. Skizze), Moskva: "Sov. kompozitor" 1957. 86 S.
• T.N. Chrennikov. Notobibliogr. Spravocnik, Moskau: Sov. kompo Musikalienbibliographie.

Externe links

• (ru) /(en) Officiële internetpagina
• (ru) Biografie
• (en)  Tichon Chrennikov in de Internet Movie Database

Bronnen, noten en/of referenties