Telefoonstekker

(Doorverwezen vanaf Telefoon stekker)

Een telefoonstekker is een mannelijke stekker die gebruikt wordt om een telefoon in een woning of kantoor te verbinden met het telefoonnetwerk. Hij wordt aangesloten op zijn vrouwelijke tegenhanger, een contactdoos die gewoonlijk is vastgemaakt aan de muur. De standaardtelefoonstekker varieert van land tot land, maar de RJ11 is de meest voorkomende.

Een modulaire stekker (6P6C) en stekkerdoos (6P4C)

Een verbindingsstandaard, zoals RJ11, specificeert niet alleen de stekker, maar ook de bedrading. Modulaire stekkers zijn er voor de RJ-serie (RJ = Registered Jack, geregistreerde insteekplug) alsook voor ethernet en andere verbindingen, zoals modulaire 4P4C-stekkers (4 posities, 4 contacten), de standaard voor telefoonhoornkabels (die vaak ten onrechte RJ-stekkers worden genoemd).

Geschiedenis

bewerken
 
Bell System-netsnoer zoals midden jaren 60 in gebruik in de VS

Vroeger was de telefoon vaak eigendom van de leverancier en onlosmakelijk gekoppeld aan de geleverde telefoonlijn, maar toen de telefoonmarkt meer gedereguleerd werd, ontstond er behoefte aan een simpele verbindingsmethode voor de consument. Veel landen introduceerden daarop hun eigen telefoonstekker.

Bedrading

bewerken

Een standaard beschrijft zowel de stekker als hoe deze is bedraad. In sommige gevallen wordt dezelfde stekker gebruikt in verschillende landen, maar wordt de bedrading anders aangelegd.

Compatibiliteit

bewerken

De diverse telefoonstekkers zijn in het algemeen vrij uitwisselbaar als er gebruikgemaakt wordt van een adapter: de fysieke stekker en de bedrading ervan zijn de belangrijkste redenen van incompatibiliteit.

Overzicht van stekkers

bewerken

Modulaire stekkers

bewerken
  • 4P4C en 4P2C voor telefoonhoornkabels (vaak foutief aangeduid als RJ9, RJ10 en RJ22)
  • 6P2C voor enkele RJ11-telefoonlijn
  • 6P4C voor dubbele RJ14-telefoonlijn
  • 6P6C voor drievoudige RJ25-telefoonlijn
  • 8P8C voor viervoudige RJ61X-telefoonlijn, RJ48S en RJ48C voor vieraderige datalijnen, enkele RJ31X-telefoonlijn met verbreking door apparatuur, RJ38X (gelijk aan RJ31X maar met continue verbinding)

Overige stekkers

bewerken
  • 50-pinsminiatuurlintstekker voor RJ21X, te gebruiken voor maximaal 25 lijnen voor meerlijnstelefoontoestellen, zoals de ITT 2564, etc.

Internationale standaarden

bewerken
  • RJ11, de meest gebruikte
  • BS 6312, Brits
  • F-01, Frans
  • TAE, Duitsland

Nationale standaarden

bewerken
  • TDO, Oostenrijk
  • WT-4, Polen
A = WT-4
B = RJ11
C = Opening voor de vaste telefoonkabel

Voorheen was het gebruikelijk dat de vijfde plastic pin een verbinding verbrak met een 1μF-condensator die de telefoonlijn kortsloot als er geen stekker in de contactdoos zat. Tegenwoordig wordt hier geen gebruik meer van gemaakt; de vrijgekomen ruimte wordt ingenomen door een extra RJ11-contactdoos.

In onbruik geraakt

bewerken
  • 600-seriestekker, Australië
  • Protea, Zuid-Afrika
  • SS 455 15 50, Zweden en IJsland
  • Telebrásstekker, Brazilië
  • Driepolige stekker, Italië
  • BTicino 2021, Italië (zeldzaam)

Lijst van landen en gebieden, met de gebruikte stekkers

bewerken

Deze lijst bevat alleen telefoonstekkers voor enkele lijnen die gebruikt worden in huisinstallaties en andere kleine installaties. Speciale telefoontoestellen maken gebruik van een breed scala aan speciale stekkers.

Land Stekker(s)
Albanië RJ11
Algerije F-010
Argentinië RJ11
Australië 610 of RJ11
Oostenrijk TDO
Barbados RJ11
Wit-Rusland RJ11 of Poolse 5-pinstandaard (WT-4) in oudere installaties
België Vierpolig of RJ11
Bolivia RJ11
Bosnië RJ11 of oudere 3-pinsstekker gebruikt in landen van voormalig Joegoslavië
Botswana BS 6312
Brazilië Telebrásstekker of RJ11
Bulgarije RJ11 of Poolse 5-pinsstekker in oudere installaties
Canada RJ11
Kaaimaneilanden RJ11
Chili RJ11
China Vasteland RJ11
Colombia RJ11; ook wordt er een nationale standaard gebruikt
Costa Rica RJ11
Kroatië RJ11 of oudere 3-pinsstekker gebruikt in landen van voormalig Joegoslavië
Cyprus BS 6312 (431A en 631A) met RJ11 gebruikt voor ADSL
Tsjechië RJ11 of oudere nationale 4-pinsstekker
Denemarken RJ11 in nieuwe installaties, maar hoofdzakelijk nationale 3-pinsstekker
Dominicaanse Republiek RJ11
Ecuador RJ11
Estland RJ11 of Poolse nationale 5-pins (WT-4) in oudere installaties
Faeröer RJ11
Finland RJ11, nationale 3-pinsstekker in oudere installaties
Frankrijk F-010
Duitsland TAE, of 8P8C (RJ-45) voor ISDN
Gibraltar BS 6312
Griekenland RJ11 maar ook diverse andere typen
Hongkong RJ11 in nieuwe installaties, of BS 6312
Hongarije RJ11
IJsland RJ11, of SS 455 15 50 in oudere installaties
India RJ11
Indonesië RJ11
Iran RJ11, oudere installaties kunnen CEI 23-16/VII of CEE 7/16 hebben
Ierland RJ11, 8P8C (RJ-45) voor ISDN, digitale PABX en kantoorsystemen
Israël BS 6312 of RJ11
Italië Driepinsstekker of RJ11
Japan RJ11
Letland RJ11 of Poolse nationale 5-pins (WT-4) in oudere installaties
Litouwen RJ11 of Poolse nationale 5-pins (WT-4) in oudere installaties
Liechtenstein Reichle (Zwitserse 4-pinstelefoonstekkers in oudere installaties)
Luxemburg RJ11 (soms komt men nog de verouderde Luxemburgse 4-pinsstekker tegen)
Maleisië RJ11
Malta BS 6312, of RJ11 in nieuwere installaties
Mexico RJ11
Montenegro RJ11, of oudere 3-pinsstekker gebruikt in landen van voormalig Joegoslavië
Marokko F-010 of RJ11
Nederland RJ11 en de Nederlandse telefoonstekker
Nieuw-Zeeland BS 6312
Noord-Macedonië RJ11, of oudere 3-pinsstekker gebruikt in landen van voormalig Joegoslavië
Noorwegen 8P8C (RJ-45) in nieuwere installaties (dezelfde stekker voor POTS, ISDN en LAN), nationale 3-pinstandaard in oudere installaties, nationale 6-pinstandaard voor lokale batterijtelefoons. (Niet meer in gebruik sinds circa 1980.)
Pakistan RJ11
Panama RJ11
Peru RJ11
Filipijnen RJ11
Polen RJ11 of Poolse nationale 5-pins (WT-4) gecombineerd met RJ11-contactdozen in oudere installaties
Portugal RJ11 (plaatselijk ook bekend als R.I.T.A.)
Roemenië RJ11, driehoekige 3-pinsstekker (pinpositie identiek aan de Italiaanse stekker) of 5-pinsstekker (R.S.-78.809 = identiek aan de Poolse WT-4). De 3-pinsstekkers worden bijna niet meer gebruikt en 5-pins (R.S.-79.809) wordt soms nog aangetroffen in oudere apparatuur.
Rusland RJ11, of Poolse nationale 5-pins (WT-4) in oudere installaties
Servië RJ11, of oudere 3-pinsstekker gebruikt in landen van voormalig Joegoslavië
Singapore RJ11
Slovenië RJ11, of oudere 3-pinsstekker gebruikt in landen van voormalig Joegoslavië
Slowakije RJ11, of oudere nationale 4-pinsstekker
Zuid-Afrika RJ11 of Protea, 8P8C (RJ-45) gebruikt voor ISDN
Zuid-Korea 4-pinsstandaardstekker, of RJ11 voor speciale apparaten
Spanje RJ11
Sri Lanka RJ11
Zweden SS 455 15 50 of RJ11
Zwitserland Reichle of oudere 4-pinsstekkers
Taiwan RJ11
Thailand RJ11
Turkije RJ11
Verenigde Arabische Emiraten BS 6312
Groot-Brittannië BS 6312 (431A en 631A) met RJ11 gebruikt voor Britse ADSL-telefooncontactdozen
Verenigde Staten RJ11 en andere RJ's, Bell System-4-pinsstekkers in oudere installaties
Venezuela RJ11
Zimbabwe BS 6312 of RJ11
Zie de categorie RJ-11 connectors van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.