Spoorlijn Bazel - Biel/Bienne

spoorlijn in Zwitserland

De spoorlijn Bazel - Biel/Bienne ook wel Juralinie genoemd is een Zwitserse spoorlijn van de stad Basel, (Duits: Basel, Frans: Bâle) langs de Franstalige kanton Jura naar Delémont en Biel/Bienne loopt. In Delémont is een aftakking die via Boncourt en Delle naar Belfort loopt.

Juralinie
Bazel - Biel/Bienne
Totale lengte44,0 km
Spoorwijdtenormaalspoor 1435 mm
Aangelegd doorJura-Bern-Luzern Bahn (JB)
Geopend1875 / 1877
Huidige statusin gebruik
Geëlektrificeerdja
Aantal sporen1
Beveiliging of treinbeïnvloedingIndusi
Treindienst doorSBB
Traject
STR traject RFF van Straatsburg
BHF 123,0 Basel SBB
ABZgl traject naar Olten, Brugg en Basel Badischer Bahnhof
TUNNEL2 Wolftunnel 212 m
BHF 121,0 Basel Dreispitz
ABZg+l traject van Muttenz
hSTRae Birsbrücke rechts/links 44 m/46 m
BHF 118,3 Münchenstein
BHF 115,5 Dornach-Arlesheim
BHF 113,0 Aesch
TUNNEL2 Tunnel Angenstein 64 m
HST 111,0 Duggingen
BHF 108,8 Grellingen
hSTRae Untere Kessilochbrücke 100 m
hSTRae Obere Kessilochbrücke 91 m
BHF 103,5 Zwingen
BHF 100,6 Laufen
eHST 97,5 Bärschwil (Halte niet meer in gebruik)
TUNNEL2 Bärschwiltunnel 116 m
TUNNEL2 Liesbergtunnel 184 m
eHST 94,2 Liesberg (Halte niet meer in gebruik)
hSTRae Birsbrücke Soyhières 44 m
eHST 88,5 Soyhières (Halte niet meer in gebruik)
BS2+lBS2c4
STRlDAMPF depot Delémont, thuisbasis HEG
ABZg+lSTR+r
BHFSTR 84,6 Delémont
STRrSTR << naar Porrentruy
eHST 81,1 Courrendlin (Halte niet meer in gebruik)
BS2c2BS2r
TUNNEL2 Choindeztunnel I 30 m
TUNNEL2 Choindeztunnel II 165 bzw. 255 m
eHST 79,2 Choindez (Halte niet meer in gebruik)
TUNNEL2 Verrerie-de-Rochestunnel 112 m
TUNNEL2 Verrerie-de-Moutiertunnel 32 m
eHST 75,8 Roches (Halte niet meer in gebruik)
TUNNEL2 Tunnel Moutier I 31 m
TUNNEL2 Tunnel Moutier II 11 m
TUNNEL2 Tunnel Moutier III 7 m
TUNNEL2 Tunnel Moutier IV 8 m
TUNNEL2 Tunnel Moutier V 60 m
TUNNEL2 Tunnel Moutier VI 23 m
TUNNEL2 Tunnel Moutier VII 54 m
TUNNEL2 Tunnel Moutier VIII 18 m
TUNNEL2 Tunnel Moutier IX 13 m
vSHI1+l-STR+l van Solothurn (Weissenstein)
vBHF
73,4
0,0
Moutier
SPLe
BS2lBS2c3
BS2+lBS2+r
tSTRaSTR
STR+ltKRZSTRr < naar Tavannes - Sonceboz
STRtSTR < Grenchenbergtunnel 8578 m
LSTRtSTRe{{{3}}}
STRhSTRae Oberdorfbrücke 272 m
STRSTRSTR+l < Jurafusslinie richting Olten
STRBHFSTR 10,7 Grenchen Noord 467 m.
LSTRSTRBHF 85,3 Grenchen Zuid 440 m.
STRSTR2STR3u
BHFSTR+1uSTR+4 55,2 <<< Tavannes 754 m.
STRBS2lBS2r
STRBS2+lBS2c4
LSTRBHF
88,0
13,0
Lengnau BE 439 m.
STRHST 90,2 Pieterlen 435 m.
STRBHF 95,8 Biel Mett 443 m.
LSTRABZgl+l 98,0 Traject naar Bern
STRBHF
99,4
33,8
Biel/Bienne 437 m.
STRlABZgr van Tavannes
STR < Jurafusslinie richting Lausanne - Genève

Geschiedenis bewerken

Het traject werd door de JB in fases geopend:

  • Delémont - Basel: 23 september 1875
  • Moutier - Delémont : 16 december 1876

Vanaf 1877 was het traject van Delémont over Moutier en Tavannes en Sonceboz naar Biel/Bienne gereed.

Op 1 oktober 1915 kwam er een kortere verbinding door de opening van de Grenchenbergtunnel.

Traject bewerken

Vanaf Bazel loopt het traject langs het goederenstation Wolf en in Birseck door de gemeente Münchenstein naar Arlesheim en Dornach naar Aesch. In Aesch loopt het traject door een korte tunnel onder het slot Angenstein door en gaat langs de Birs verder naar Grellingen. In de Eerste en Tweede Wereldoorlog werden de spoorbruggen over de Birs bij Chessiloch bewaakt door troepen van het Zwitserse leger.

In Delémont ((de) : Delsberg ) bevindt zich de aansluitend op de draaischijf een historische ronde locomotiefloods. Dit is een rond de draaischijf gebouwd voormalig locomotievendepot en de thuisbasis van de Historische Eisenbahn Gesellschaft (HEG). De HEG heeft in dit historische depot de restauratie en de bedrijfsvoering met historische Zwitserse treinen geconcentreerd.

In Moutier komen de trajecten naar Solothurn van de Solothurn-Münster-Bahn (SMB) het traject via Sonceboz naar Biel/Bienne en het kortste traject door de Grenchenbergtunnel van de Münster-Lengnau-Bahn (MLB) via Lengnau naar Biel/Bienne.

Treindiensten bewerken

Het doorgaande traject gaat van Delémont naar Porrentruy en Boncourt. Voor de richting Biel/Bienne moet in Delémont kop gemaakt.

S-Bahn Basel bewerken

  Zie Regio S-Bahn Basel voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De treindiensten van de Regio S-Bahn Basel worden uitgevoerd door de SBB.

Grenchenbergtunnel bewerken

  Zie Grenchenbergtunnel voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Het traject (incl. tunnel) werd door Münster-Lengnau-Bahn (MLB) op 1 oktober 1915 geopend.

Münchenstein (treinramp) bewerken

Op 14 juni 1891 zakte de spoorbrug Münchenstein onder het gewicht van de trein in. De passagierstrein bestond uit twee locomotieven en tien wagons met 550 reizigers aan boord. Bij deze treinramp waren 73 doden en 171 gewonden te betreuren.[1]

Elektrische tractie bewerken

Het traject werd geëlektrificeerd met een spanning van 15.000 volt 16 2/3 Hz wisselstroom.

Afbeeldingen bewerken

Literatuur bewerken

Zie ook bewerken

Externe links bewerken

  1. https://altbasel.ch/dossier/muenchenstein_1891.html