|
[[Afbeelding:InscriptieTherm.jpg|300px|thumb|Monument: ''Vreemdeling, ga aan die van Sparta melden ...'']]
'''Thermopylae''' of '''Thermopylen''' ([[Oudgrieks]] en [[Katharevousa]]: Θερμοπύλαι, ''Thermopulai'', met de klemtoon op de -o-, = letterlijk ''warme poorten'', vanwege in de buurt ontspringende vulkanische bronnen) was in de oudheid de naam van een nauwe bergpas in Centraal-Griekenland, tussen het [[Kallidromosgebergte]] en de [[Malische Golf]], ten zuidoosten van [[Lamia (Griekenland)|Lamia]]. ▼
▲'''Thermopylae''' of '''Thermopylen''' , ([[Oudgrieks]] en [[Katharevousa]]: Θερμοπύλαι, ''Thermopulai'', met de klemtoon op de -o-, = letterlijk ''warme poorten'', vanwege in de buurt ontspringende vulkanische bronnen ), was in de [[klassieke oudheid ]] de naam van een nauwe bergpas in Centraal-Griekenland, tussen hetde [[Kallidromosgebergte]]omgeving van de Kallidromo en de [[Malische Golf ]], ten zuidoosten van [[Lamia (Griekenland)|Lamia]].
De pas bestond uit drie opeenvolgende smalle doorgangen op de kustweg, tussen de 1300 m oprijzende bergwand en de steile kust van de Malische Golf. Volgens [[Herodotus]] kon op het smalste punt slechts één wagen tegelijk passeren.
De [[bergpas]] bestond uit drie opeenvolgende smalle doorgangen op de kustweg, tussen de 1300 m oprijzende bergwand en de steile kust van de Malische Golf. Volgens [[Herodotus]] kon op het smalste punt slechts één wagen tegelijk passeren. Hoewel op zichzelf een ideaal strategisch punt, is de pas toch herhaaldelijkmeermaals ingenomen door met een omtrekkende beweging geforceerdook van de andere kant te komen. HetDe meestbekendste slag die er is bekendgevoerd is de [[Slag bij Thermopylae (480 v.Chr.)|omsingelingSlag inbij Thermopylae van 480 v.Chr.]], vantoen koning [[Leonidas I van Sparta]] er met zijn leger, door de Perzen onder [[Xerxes I|Xerxes]]. Ookwerd inbelegerd [[279en v.Chr.]]ten dooronder deging. De Gallische hoofdman [[Brennus (derde eeuw v.Chr.)|Brennus]], en in [[191279 v.Chr.]] dooren de Romeinse [[consulaatConsul (Romeinse RijkRome)|consul]] M. Acilius Glabrio werdin dezelfde[[191 methodev.Chr.]] gebruikt toenvielen de pas hunvan werdbeide kanten versperdaan.
[[Bestand:InscriptieTherm.jpg|300px|thumb|''"Vreemdeling, ga aan die van Sparta melden ..."'']] Tegenwoordig is de aard van het landschap onherkenbaar veranderd, omdatdoor aanslibbing in de deltamonding van de rivieren de Sperchios en de Asopos zodanig veranderd, dat de doorgangsituatie namet 2500die jaarvan nutoen 3niet totmeer 7 km breedis heeftte gemaaktvergelijken.
In 1955Er werd in 1955 naast de drukke autoweg naar [[Thessaloniki (stad)|Thessaloniki]] een monument voor Leonidas en zijn 300 Spartanen opgericht. Waar nu het monument staat was vroeger de zee. Op de marmeren basis staan scènes uit de strijd tegen de Perzen uitgebeeld, alsook twee liggende figuren die op allegorische wijze de rivier de [[Eurotas]] en hetde [[Taigetos]]-gebergte voorstellen, d.i. een geografischegebergte verwijzing naarbij de stad [[Sparta (Griekenland)|Sparta]], voorstellen. Leonidas is uitgebeeld in [[mannelijkMannelijk naakt in de Griekse kunst|heroïsche naaktheidnaakt]], enuitgebeeld, in dreigende houding met [[Doru|lans]], [[Korinthische helm|helm]] en [[Aspis (schild)|schild]]. Op de sokkel van het beeld staat in oud GrieksOudgrieks Μολών λαβέ, = ''Kom (ze) halen!'' Toen Xerxes het hopeloze van Leonidas’ positie inzag, zond hij een onderhandelaar met het verzoek de wapens uit te leveren en zich over te geven:, maar Leonidas gafantwoordde enkelalleen het [[laconiek]]e antwoordmet ''“KomKom ze halen!”'' <ref>Het monument kwam tot stand door de financiële steun van 300 rijke Grieken uit Amerika.</ref>
Aan de overkant van de drukke weg klimt menligt een heuveltje met op, naar een steen met het opschrift:
{{cquote|Ὦ ξεῖν', ἀγγέλλειν Λακεδαιμονίοις ὅτι τῇδε κείμεθα, τοῖς κείνων ῥήμασι πειθόμενοι: <br /> Vreemdeling, ga aan die van Sparta melden dat wij hier liggen, na hun opdracht te hebben uitgevoerd.<ref>Alle opschriften werden opgetekend door Herodotos: VII, 228</ref>}}
Dit zoumoet de plek zijn geweest waar Leonidas stierfis gesneuveld.
Er werden ook nog andere opschriften gemaakt voor de gesneuvelden van Thermopylae: <br />
Eén voor de ziener [[Megistias]]: {{cquote|Hier ligt de ziener Megistias die tot zijn eeuwige glorie <br />
bij de Spereichos-rivier stierf door het Medisch geweld <br />
Hij heeft met kennis van zaken voorspeld dat de doodsdemon dreigde. <br />
Eergevoel heeft hem belet dat hij zijn koning verliet.}}
En een voor alle strijdende Peloponnesiërs:
{{cquote|Vierduizend Peloponnesische manschappen hielden hier dapper <br />
stand tegen Perzisch geweld, drie miljoen man in getal.<ref>Dit was het aantal van de Perzen volgens Herodotos, watmaar natuurlijkis erg overdreven is.</ref>}}
EvenNaar verderhet westwaartswesten in de richting van Thessaloniki liggen nog steeds de hete[[warmwaterbron]]nen, bronnen waaraanwaar de naam ''Thermopylae'' hun naamvandaan dankenkomt.
HetRegisseur verhaal[[Zack vanSnyder]] Koningheeft Leonidasin en2007 zijnvan 300het Spartanenverhaal isvan verfilmdKoning doorLeonidas [[Zackeen Snyder]],film alsgemaakt: "[[300 (film)|300]]" (2007), gebaseerddie op de gelijknamige [[graphic novelstriproman]] van [[Frank Miller (stripauteur)|Frank Miller]]. Opwas zijngebaseerd, beurtdie isweer deze graphic novel geïnspireerd doorop de film "The 300 Spartans" (uit 1962) was gebaseerd.
{{Appendix|Voetnoten}}
==Noten==
{{References}}
{{Coor title dms|38|48|19|N|22|33|46|E|type:landmark_region:GR_scale:100000}}
| 