Frankfurter Schule: verschil tussen versies

De '''Frankfurter Schule''' is een Duitse sociologische en filosofische stroming in de [[hedendaagse filosofie]] die ontstond in de eerste helft van de [[20e eeuw]] en zich bezighoudt met de maatschappijkritische, [[neomarxisme|neomarxistische]], [[kritische theorie]]. De stroming werd opgericht door [[Theodor Adorno]] en [[Herbert Marcuse]] van het ''Institut für Sozialforschung'' te [[Frankfurt am Main|Frankfurt]]

 

De term ''[[kritische theorie]]'' verwijst naar de titel van het programmatische opstel ''Traditionelle und kritische Theorie'' (Traditionele en kritische theorie) van [[Max Horkheimer]] uit [[1937]]. Als het belangrijkste werk van de Frankfurter Schule geldt de door Horkheimer en [[Theodor W. Adorno]] in de jaren [[1944]] tot [[1947]] gezamenlijk geschreven essaybundel ''Dialektik der Aufklärung'' ([[de dialectiek van de verlichting]]).

De Frankfurter Schule ontstond uit het [[Instituut voor Sociaal Onderzoek]] (''Institut für Sozialforschung'', IfS) van de [[universiteit van Frankfurt]]. Het werd oorspronkelijk in 1924 door Felix Weil gesticht en stond in zijn eerste jaren onder de leiding van [[Carl Grünberg]]. In 1932, onder de leiding van [[Max Horkheimer]] (die de leiding overnam vanaf 1931, nadat Grünberg door ziekte getroffen werd), ontstond het ''Zeitschrift für Sozialforschung'' als theoretische orgaan van het instituut. In dit tijdschrift formuleerden de leden van het instituut ideeën en hielden ze discussies rond wat later bekend zou staan als de "[[Kritische Theorie]]". Deze Kritische Theorie kan bestempeld worden als een onorthodoxe voortzetting van het [[marxisme]] in combinatie met andere disciplines, waaronder de [[psychoanalyse]] van [[Sigmund Freud]].<ref>[http://www.iep.utm.edu/frankfur/#H1 The Frankfurt School and Critical Theory - 1. Critical Theory: Historical and Philosophical Background] in Internet Encyclopedia of Philosophy.</ref>

 

 

Het instituut werd in 1933 door de [[nazi]]'s gesloten, en vele leden besloten om Duitsland te ontvluchten. Ze hadden dit dreigend gevaar echter al eerder opgemerkt en hadden hun bezittingen al ondergebracht in Nederland, en hadden ook een filiaal in [[Genève (stad)|Genève]]. Zo werd de hoofdzetel dan ook in 1933 naar Genève verplaatst. Uiteindelijk moest het instituut, met een tussenstop in [[Parijs]], emigreren naar de [[Verenigde Staten]]. Het zou aan de [[Columbia-universiteit]] opnieuw gesticht worden door Horkheimer. Tijdens deze [[verbanning|ballingschap]], werkten Adorno en Horkheimer onder andere aan hun onderzoek naar het autoritaire karakter van de Duitse samenleving, waarin Adorno de basis zag van het Duitse [[fascisme]]. Dit resulteerde uiteindelijk in het werk ''[[Autoritarisme (psychologie)|The Authoritarian Personality]]'' (1950).