Austronesiërs: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Taal
Regel 60:
Insulair Zuidoost-Azië werd door moderne mensen in het [[paleolithicum]] gesticht na migratieroutes langs de kust, die vermoedelijk vóór 70.000 v.Chr begonnen, lang vóór de ontwikkeling van Austronesische culturen.<ref name="Jett2017">{{Citeer boek|titel=Ancient Ocean Crossings: Reconsidering the Case for Contacts with the Pre-Columbian Americas|auteur=Jett|voornaam=Stephen C.|url=https://books.google.com/books?id=EgOUDgAAQBAJ|uitgever=University of Alabama Press|datum=2017|pagina's=168–171|ISBN=9780817319397|bezochtdatum=4 June 2020|archiefurl=https://web.archive.org/web/20200726125617/https://books.google.com/books?id=EgOUDgAAQBAJ}}</ref><ref name="Jinam2017">{{Citeer journal|datum=August 2017|titel=Discerning the Origins of the Negritos, First Sundaland People: Deep Divergence and Archaic Admixture|journal=Genome Biology and Evolution|volume=9|issue=8|pagina's=2013–2022|pmid=28854687|pmc=5597900|doi=10.1093/gbe/evx118}}</ref> Deze populaties worden gekenmerkt door een donkere huid, krullend haar en een korte gestalte, waardoor Europeanen dachten dat ze verwant waren aan [[Afrikaanse pygmeeën]] in het [[wetenschappelijk racisme]] van de 19e eeuw. Ondanks deze fysieke verschillen hebben genetische studies echter aangetoond dat ze nauwer verwant zijn aan andere Euraziatische populaties dan aan Afrikanen.<ref name="Waruno2017">{{Citeer boek|titel=Spirits and Ships: Cultural Transfers in Early Monsoon Asia|auteur=Mahdi, Waruno|uitgever=ISEAS – Yusof Ishak Institute|pagina's=325–440|ISBN=9789814762755|bezochtdatum=4 June 2020|archiefurl=https://web.archive.org/web/20200726134025/https://books.google.com/books?id=uJsnDwAAQBAJ|hoofdstuk=Pre-Austronesian Origins of Seafaring in Insular Southeast Asia|hoofdstukurl=https://books.google.com/books?id=uJsnDwAAQBAJ|year=2017}}</ref><ref name="Jinam2017"/>
[[Bestand:Peopling_of_eurasia.jpg|links|miniatuur|Vertegenwoordiging van het kustmigratiemodel, met de indicatie van de latere ontwikkeling van [[Mitochondriaal DNA|mitochondriale haplogroepen]]]]
Deze vroege bevolkingsgroepen hadden oorspronkelijk geen vaartuigtechnologie en konden dus alleen de smalle zeeën tussen de eilanden oversteken met primitieve drijvers of vlotten (waarschijnlijk bamboe of houtvlotten) of door middel van toevallige manieren. Vooral de diepere wateren van de [[Wallacelijn]], [[Max Wilhelm Carl Weber|Weberlijn]] en [[Richard Lydekker|Lydekkerlijn]], met eilanden die zelfs in de lagere zeespiegels van de laatste ijstijd nog niet verbonden waren met het vasteland van Azië. Ze vestigden zich in wat nu eilanden zijn, voornamelijk door landmigraties naar de laaggelegen kustvlaktes van [[SundalandSoendaland]] en [[Australië (continent)|SahulSahoel]], waarvan de meeste nu onder water zijn.<ref name="Jett2017">{{Citeer boek|titel=Ancient Ocean Crossings: Reconsidering the Case for Contacts with the Pre-Columbian Americas|auteur=Jett|voornaam=Stephen C.|url=https://books.google.com/books?id=EgOUDgAAQBAJ|uitgever=University of Alabama Press|datum=2017|pagina's=168–171|ISBN=9780817319397|bezochtdatum=4 June 2020|archiefurl=https://web.archive.org/web/20200726125617/https://books.google.com/books?id=EgOUDgAAQBAJ}}</ref>
[[Bestand:Map_of_Sunda_and_Sahul.png|miniatuur|Kustlijnen van Insulair Zuidoost-Azië, [[Nieuw-Guinea]] en [[Australië (land)|Australië]] tijdens de laatste ijstijd]]
Mensen bereikten de eilanden in [[Wallacea]] evenals de landmassa van [[Australië (continent)|Sahul]]Sahoel [[Australië (land)|(Australië]] en [[Nieuw-Guinea]]) rond ongeveer 53.000 v.Chr. (sommigen suggereren zelfs oudere data tot 65.000 v.Chr.). 45.400 jaar geleden hadden mensen de [[Bismarck-archipel]] in het [[Nabije Oceanië]] bereikt.<ref name="Jett2017">{{Citeer boek|titel=Ancient Ocean Crossings: Reconsidering the Case for Contacts with the Pre-Columbian Americas|auteur=Jett|voornaam=Stephen C.|url=https://books.google.com/books?id=EgOUDgAAQBAJ|uitgever=University of Alabama Press|datum=2017|pagina's=168–171|ISBN=9780817319397|bezochtdatum=4 June 2020|archiefurl=https://web.archive.org/web/20200726125617/https://books.google.com/books?id=EgOUDgAAQBAJ}}</ref> Ze waren ooit ook aanwezig op het vasteland van China en Taiwan, maar hun populaties zijn nu uitgestorven of geassimileerd.<ref name="Jennings2008">{{Citeer nieuws|achternaam=Jennings|voornaam=Ralph|werk=Reuters|datum=17 November 2008|titel="Negritos" celebrated as early Taiwan settlers|bezochtdatum=6 January 2019|url=https://www.reuters.com/article/us-taiwan-negritos/negritos-celebrated-as-early-taiwan-settlers-idUSTRE4AG16W20081117|archiefdatum=23 March 2019|archiefurl=https://web.archive.org/web/20190323013959/https://www.reuters.com/article/us-taiwan-negritos/negritos-celebrated-as-early-taiwan-settlers-idUSTRE4AG16W20081117}}</ref><ref>{{Citeer nieuws|werk=Taiwan Today|datum=26 October 2010|titel=New evidence of Negrito presence unearthed in Taiwan|bezochtdatum=6 January 2019|url=https://taiwantoday.tw/news.php?unit=10,23,45,10&post=17212|archiefdatum=31 December 2018|archiefurl=https://web.archive.org/web/20181231170256/https://taiwantoday.tw/news.php?unit=10,23,45,10&post=17212}}</ref><ref name="matsumara">{{Citeer boek|titel=New Perspectives in Southeast Asian and Pacific Prehistory|auteur=Matsumara, Hirofumi|uitgever=ANU Press|pagina's=61–78|ISBN=9781760460945|bezochtdatum=23 March 2019|archiefurl=https://web.archive.org/web/20200924093725/https://www.researchgate.net/publication/315613223_Mid-Holocene_Hunter-Gatherers_%27Gaomiao%27_in_Hunan_China_The_First_of_the_Two-layer_Model_in_the_Population_History_of_EastSoutheast_Asia|hoofdstuk=Mid-Holocene Hunter-Gatherers 'Gaomiao' in Hunan, China: The First of the Two-layer Model in the Population History of East/Southeast Asia|hoofdstukurl=https://www.researchgate.net/publication/315613223|doi=10.22459/TA45.03.2017.04|year=2017}}</ref> De oudste bevestigde menselijke fossielen in de Filipijnen zijn afkomstig uit de Tabon-grotten van [[Palawan]], gedateerd rond 47.000 v.Chr.<ref name="Detroit2004">{{Citeer journal|achternaam=Détroit|voornaam=Florent|datum=2004|titel=Upper Pleistocene ''Homo sapiens'' from the Tabon cave (Palawan, The Philippines): description and dating of new discoveries|journal=Human Palaeontology and Prehistory|volume=3|issue=2004|pagina's=705–712|doi=10.1016/j.crpv.2004.06.004|url=http://fdetroit.free.fr/IMG/pdf/Detroit_etal_04_Tabon2.pdf|archiefurl=https://web.archive.org/web/20191212173559/http://fdetroit.free.fr/IMG/pdf/Detroit_etal_04_Tabon2.pdf|archiefdatum=12 December 2019|bezochtdatum=23 March 2019}}</ref> Eerder werd aangenomen dat het vroegste vermeende teken van moderne mensen in Zuidoost-Azië afkomstig is van de Callao-grot in het noorden van [[Luzon (eiland)|Luzon]] op de [[Filipijnen]], gedateerd rond 67.000 v.Chr.<ref name="Jett2017" /><ref name="Detroit2013">{{Citeer journal|datum=2013|titel="Small size" in the Philippine human fossil record: is it meaningful for a better understanding of the evolutionary history of the negritos?|journal=Human Biology|volume=85|issue=1–3|pagina's=45–65|pmid=24297220|doi=10.3378/027.085.0303|url=https://digitalcommons.wayne.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=2051&context=humbiol|archiefurl=https://web.archive.org/web/20200807150909/https://digitalcommons.wayne.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=2051&context=humbiol|archiefdatum=7 August 2020|bezochtdatum=21 August 2020}}</ref> In 2019 werden de overblijfselen echter geïdentificeerd als behorend tot een nieuwe soort [[Archaïsche Homo sapiens|archaïsche mens]], ''[[Homo luzonensis]]''.<ref name="Détroit2019">{{Citeer journal|datum=April 2019|titel=A new species of Homo from the Late Pleistocene of the Philippines|journal=Nature|volume=568|issue=7751|pagina's=181–186|pmid=30971845|doi=10.1038/s41586-019-1067-9|url=https://hal.archives-ouvertes.fr/hal-02296712/file/Detroit_%26_al_2019_Nature_postprint.pdf}}</ref>
 
Deze mensen worden in het verleden over het algemeen "[[Australomelaneside ras|Australo-Melanesiërs]]" genoemd, hoewel de terminologie problematisch is omdat ze genetisch divers zijn en de meeste groepen in Austronesië over een significante vermenging met Austronesiërs en Austronesische cultuur beschikken. Tot de onvermengde afstammelingen van deze groepen behoren tegenwoordig de binnenlandse [[Papoea's]] en [[Aborigines (Australië)|inheemse Australiërs]].<ref name="Lipson2014"/><ref name="Jinam2017">{{Citeer journal|datum=August 2017|titel=Discerning the Origins of the Negritos, First Sundaland People: Deep Divergence and Archaic Admixture|journal=Genome Biology and Evolution|volume=9|issue=8|pagina's=2013–2022|pmid=28854687|pmc=5597900|doi=10.1093/gbe/evx118}}</ref>