Prebende: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
kGeen bewerkingssamenvatting |
red. |
||
Regel 6:
In het [[canoniek recht|kerkrecht]] komt het woord prebende alleen in deze zin voor, in het dagelijks spraakgebruik is het een aanduiding voor kerkelijke inkomsten, die [[Beneficie|beneficiën]] en ook wel [[vicarie]]ën worden genoemd.
De prebende moet worden opgebracht door een [[bisdom]], [[parochie (kerk)|parochie]], [[klooster (gebouw)|klooster]] of door de stichters van de afzonderlijke vicarieën. Ook de inkomsten van de dames van de [[Theresia-Orde]] en een [[commanderij]] van de [[Duitse Orde]] noemde men prebenden.
Onder het [[ancien régime]], het absolutistische Europa van vóór de [[Franse Revolutie]], verdeelden de [[kerkvorst]]en en de koningen de inkomsten van kloosters en bisdommen onder hun vrienden, familie en relaties. Een geestelijke kon inkomsten trekken uit meerdere bisdommen en kloosters en hoefde zijn ambt niet eens uit te voeren. Deze constructie werd een ''Prebende sine cura (animarum)'', Latijn voor "geld zonder (ziels)zorg" genoemd. Het Nederlandse woord ''[[sinecure]]'' ontleent hieraan zijn bestaan.
De prebenden werden genoten en de goederen werden bestuurd door de clerus.
Sinds de middeleeuwen bleven de goedbedoelde giften aan kerken, kloosters, prebenden en vicarieën doorgaan. Dit vermogen werd onttrokken aan het maatschappelijk verkeer en vormde feitelijk
Daarop volgde een machtspolitieke strijd tussen kerk en staat. Kerkelijke goederen en kloostergoederen en prebenden werden in meerdere landen genationaliseerd, zoals in Rusland, Oostenrijk, Frankrijk en Nederland. Dit bereikte een hoogtepunt bij de [[nationalisering]] van kerkelijke goederen en [[secularisering]] in de periode na de [[Franse Revolutie]] van 1789.
| |||