Wikipedia:Etalage/Nieuwe artikelen: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 14:
-->
<!--**** Nieuw artikel 1 **** -->
[[Bestand:HeLaHuda cells stained with Hoechst 33258Sha'arawi1.jpg|rechts|125px]]
'''Huda Sha'arawi''' ([[Minya]], [[23 juni]] [[1879]] – [[Caïro (stad)|Caïro]], [[12 december]] [[1947]]) was een [[Egypte (land)|Egyptisch]] [[Feminisme|feministe]] en [[Nationalisme|nationaliste]]. Ze groeide op in de afgezonderde wereld van de [[harem]], en wist zich als een der eerste Egyptische vrouwen te ontworstelen aan het [[Patriarchaat (sociologie)|patriarchale]] haremsysteem waarin vrouwen niet in de openbaarheid mochten treden.
De '''celkern''' of '''nucleus''' is het door een [[lipide dubbellaag|membraan]] omsloten deel van een [[cel (biologie)|cel]] waarin het [[genoom|genetisch materiaal]] ([[desoxyribonucleïnezuur|DNA]]) is opgeslagen. Organismen die een celkern bevatten, worden ingedeeld bij de [[eukaryoten]]: de [[planten]], [[dierenrijk|dieren]], [[schimmels]] en [[protisten]]. Gedurende de [[celcyclus]] – het zich herhalende proces van [[celdeling]] en [[Groei (fysiologie)|groei]] tot de volgende celdeling – ondergaat de celkern vele functionele en structurele veranderingen.
 
Sha'arawi was vijf toen haar vader overleed. Ze werd opgevoed in de harem waarin haar moeder en de eerste vrouw van haar vader woonden. Op 13-jarige leeftijd werd ze overgehaald te trouwen met haar neef, die tevens haar [[Voogd (familierecht)|voogd]] was. Na een jaar weigerde ze haar man nog te ontmoeten omdat hij zich niet hield aan zijn belofte een monogaam leven te leiden. In de jaren dat ze gescheiden leefde, maakte ze kennis met de feministische ontwikkelingen in Egypte.
De inhoud van de celkern, het [[kernplasma]], wordt omsloten door een dubbel [[kernmembraan]]. Om transport van kleine moleculen en kleine eiwitten mogelijk te maken bevat het verder ondoordringbare kernmembraan een aantal [[kernporie|kernporiën]]. Ook grote [[Proteïne|eiwitten]] en [[Ribonucleïnezuur|RNA]]-moleculen kunnen de kernporiën passeren; daarvoor is echter [[actief transport]] nodig met behulp van [[chemische energie]]. Binnen de celkern komt het [[kernlamina]] voor: een vezelig netwerk dat nodig is voor stevigheid en beweeglijkheid, vergelijkbaar met het [[cytoskelet]].
 
Na zeven jaar verzoende Sha'arawi zich met haar man en via hem raakte ze betrokken bij de strijd tegen de [[Egypte onder Britse overheersing|Britse overheersing]]. Ze was voorzitter van het Centrale Comité van de Wafdische Vrouwen dat samenwerkte met de [[Wafd]]-verzetsbeweging. Bovendien richtte ze meerdere organisaties op die bijdroegen aan de verbetering van de positie van de Egyptische vrouw. De belangrijkste was de [[Egyptische Feministische Unie]], waarvan ze vanaf de oprichting in 1923 tot aan haar dood voorzitter was. Sha'arawi was daarnaast jarenlang een van de vicevoorzitters van de [[International Alliance of Women]].
In de celkern is het meeste DNA van het organisme opgeslagen. Het DNA is met speciale [[histon (eiwit)|eiwitten]] gebundeld tot structuren die aangeduid worden als [[chromosoom|chromosomen]]. Het DNA regelt de productie van [[eiwitten]], die maken dat het hele organisme kan functioneren: alle erfelijke eigenschappen worden aangestuurd door informatie uit de celkern. Hierdoor wordt de celkern ook wel gezien als het 'controlecentrum' van de cel. Stoornissen in de organisatie van de celkern zijn van grote invloed op de gezondheid, reden waarom de celkern ook vanuit [[geneeskunde|medisch]] oogpunt veel is onderzocht.
 
Vanaf 1936 breidde Sha'arawi haar activiteiten uit naar andere landen in het [[Midden-Oosten]]. Ze werd een vurig verdedigster van de rechten van de [[Palestijnse volk|Palestijnen]] en was medeoprichter van de Arabische Feministische Unie. Ook van deze organisatie, die in 1945 operationeel werd, was zij tot aan haar overlijden voorzitter. In de laatste jaren van haar leven dicteerde Sha'arawi haar [[memoires]] aan haar secretaresse. In 1986 werd daarvan een bewerkte en geannoteerde Engelse versie uitgegeven, die een jaar later in een Nederlandse vertaling verscheen onder de titel ''[[Haremjaren]]''.
:'''[[Celkern|Artikel lezen]]'''
 
:[[Afbeelding:Fairytale bookmark golden.svg|15px]] <small>''18 mei 2020''</small>
Door haar rol in de Egyptische bevrijdingsbeweging heeft Sha'arawi een belangrijke bijdrage geleverd aan de moderne Egyptische natiestaat. Hoewel ze er niet in slaagde om tijdens haar leven [[vrouwenkiesrecht]] te realiseren, de ruime echtscheidingsmogelijkheden voor mannen in te perken en [[polygamie]] te verbieden, worden Sha'arawi's verdiensten voor de emancipatie van Egyptische vrouwen algemeen erkend.
 
:'''[[CelkernHuda Sha'arawi|Artikel lezen]]'''
:[[Afbeelding:Fairytale bookmark golden.svg|15px]] <small>''1814 mei 20202021''</small>
 
<!--**** Nieuw artikel 2 **** -->