Frits Veerman: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
TomVoute (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
taalfouten eruit; relevante feiten terug; irrelevante eruit
Regel 1:
'''Frits Veerman''' (1944-[[Huizen]], 23 februari 2021) was een NederlandsNederlandse [[Klokkenluider (melder van misstanden)|klokkenluider]]. Hij werkte als technicus en fotograaf voor het Fysisch Dynamisch Onderzoekslaboratorium (Stork FDO), dat ultracentifuges ontwikkelde voor [[URENCO]] ontwikkelde, en merkte op dat zijn, directe collega, [[Abdul Kahn]] op grote schaal geheime documenten mee naar huis nam om te kopiëren en te vertalen ter voorbereiding om de geheime informatie mee te nemen naar zijn thuisland [[Pakistan]]. Toen hij dat bij zijnURENCO werkgeveren aangaf,het eigen bedrijf aankaartte kreeg hij een spreekverbod toegezegd; later werd hij het bedrijf uitgewerkt, eerst door hem geen opdrachten meer te geven en vervolgens te ontslaan wegens gebrek aan werk. NaHij zijnverwierf ontslagdaarna werkteeen hij,bescheiden administratieve functie tot zijn pensioen, bij het [[Gemeenschappelijk Administratiekantoor|GAK]] in [[Hilversum]].
 
Na een aantal jaren zo gewerktgespioneerd te hebben, kwam Kahn niet meer terug van een 'zogenaamde vakantie' in Pakistan. Met zijn aangeleverde documenten was Pakistan in staat om een exacte kopie te maken van de centrifuge uit Almelo, en stichtte daardoordaar een kernindustrie, zodat Pakistan een [[kernwapen]] kon ontwikkelenkreeg. Nog heel lang heeft PakistanKahn een scala aan onderdelen voor hunkerncentrales kernwapenin Nederland besteld, die probleemloos geleverd werden. [[Abdul Kahn]] zelfHij werd in 1983 wel tot vier jaar gevangenisstraf veroordeeld wegens spionage, maar dit vonnis werd wegens een vormfout vernietigd, en een nieuwe zaak kwam er niet: het dossier bleek te zijn vedwenenzoek.<ref>[https://nos.nl/artikel/2339856-huis-voor-klokkenluiders-melder-atoomspionage-in-jaren-70-benadeeld.html Huis voor Klokkenluiders: melder atoomspionage in jaren 70 benadeeld]</ref>
 
[[Ruud Lubbers]] heeft later aangegeven dat de [[Binnenlandse Veiligheidsdienst]] de spionage (en zo de levering van onderdelen) met opzet heeft laten doorgaan op verzoek van Amerikaanse inlichtingendiensten (zoals de [[CIA]]). Mogelijk wilwilden de Amerika aantonenAmerikanen dat Pakistan, als bolwerk tegen het communisme, een kernwapen kon fabricerenkreeg. Mede door KhanLater werd de informatie verkochtverder geëxporteerd, onder meer naar [[Iran]] en [[Noord Korea]], dat zo ook kernwapens kreeg.<ref>[https://www.sdnl.nl/atoomspionage.htm Frits Veerman onthult toegelaten diefstal van atoomgeheimen door Abdul Khan]</ref>
 
De [[BVD]] (later [[AIVD]]) heeft Veerman nog lang achtervolgd omdat hij zijn mond niet wilde houden (en in het buitenland werd hij door plaatselijke autoriteiten verhoord omdat hij vermeld was op internationale lijsten van verdachte personen), terwijl Kahn gesteund werd (o.a door [[Arthur Docters van Leeuwen]]<ref>[https://www.burojansen.nl/observant/observant-nr-29-september-2004/ Docters van Leeuwen hielp als BVD-chef atoomspion Khan om Nederland binnen te komen]</ref>). De zaak Veerman was mede aanleiding voor de totstandkoming van de [[Wet Huis voor Klokkenluiders]] in 2016. Het Huis voor Klokkenluiders pakte de zaak op maar maakte trage voortgang. Pas in juli 2020, ruim veertig jaar later, werd Veerman gerehabiliteerd.<ref>[https://www.nrc.nl/nieuws/2020/07/07/gemuilkorfde-klokkenluider-aannemelijk-benadeeld-a4005271 Gemuilkorfde klokkenluider ‘aannemelijk benadeeld’]</ref>
Een documentaire van [[Frans Bromet]] "In de ban van de bom" ging op 8 december 2020 in premiere, waarbij Veerman de (eerste) ''Young TI Spotlight Award'' kreeg<ref>[https://www.transparency.nl/nieuws/2020/12/ti-nl-toont-indrukwekkende-premiere-documentaire-frits-veerman/ TI-NL: premiere documentaire]</ref><ref>[https://www.youtube.com/watch?v=Lk2RTSgPoa0&feature=emb_imp_woyt interview met Veerman op Youtube]</ref>; op 6 april 2021 werd deze documentaire op de Nederlandse televisie vertoond.<ref>[https://www.transparency.nl/nieuws/2021/03/npo2-toont-documentaire-over-klokkenluider-frits-veerman/ aankondiging TI-NL]</ref><ref>[https://www.2doc.nl/documentaires/series/2doc/2021/in-de-ban-van-de-bom.html 2Doc:In de ban van de bom kro-ncrv 6 april 2021]</ref>
 
Na eerder behandeldgeopereerd te zijn aan darmkanker, sterftoverleed hij onverwacht, op 76 jarige leeftijd,onverwachts op 23 februari 2021, in alle rust.<ref>[https://fd.nl/economie-politiek/1375175/klokkenluider-atoomspionage-frits-veerman-overleden-wgd1caZPLunX Klokkenluider atoomspionage Frits Veerman overleden]</ref>
 
Bij zijn crematie was ook aanwezig, documentairemaker [[Frans Bromet]], die in 2020 al een documentaire over hem maakte .
Op 6 april 2021 werd deze documentaire op de Nederlandse televisie vertoond.
 
== Externe links ==