Indusbeschaving: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 401:
 
=== Bestuur ===
Aangezien het schrift niet ontcijferd is, zijn ook hypotheses over het bestuur van de Indusbeschaving indirect afgeleid. Enerzijds duidt de complexe stedenbouw en architectuur, het schrift, de standaardisatie van maten en gewichten, het handwerk en de handel erop dat het een complexe samenleving betrof. Anderzijds ontbreken de sporen van monumentale bouwwerken zoals wel werden aangetroffen in het oude Egypte en het oude Nabije Oosten en zijn er ook geen wandtekeningen van krijgers of veldslagen, noch van een grootschalig ontwikkelde [[bureaucratie]]. Daarmee lijkt de [[staatsvorming]] rond de Indus anders te zijn verlopen en lijkt het waarschijnlijk dat er een minder [[Centralisme|gecentraliseerd bestuur]] was met minder [[hiërarchie]]. Dit wijkt af van de ideeën over de vroege [[archaïsche staat]] die gevormd werden op basis van Egypte en het Nabije Oosten. Volgens de theorie van [[unilineaire evolutie]] zou die staat zich ontwikkelen uit het ''[[chiefdom]]'' en een niveau hoger zijn in de ontwikkeling. Voor Marshall, Mackay, Wheeler en Piggott was ondanks het ontbreken van deze kenmerken voor een staat de samenleving rond de Indus een beschaving en voor de laatste twee zelfs een gecentraliseerde [[Autoritarisme (politicologie)|autoritaire staat]]. Volgensonder [[Bridgetleiding Allchin|Bridget]] en [[Raymond Allchin]] ontbrak echter het bewijs voorvan een priesterkoning en een groot rijk met twee hoofdsteden. [[Walter Fairservis]] gaf de eerste aanzet om de Indusbeschaving als een gedecentraliseerd ''chiefdom''Het tegedeelde zienschrift, waarmee ook de noodzaak voor een bureaucratie ontbrak. De basis van de samenleving was het geheel van dorpenmaatstelsel, niet zozeer de steden. [[Subhash Chandra Malik]] sloot hierbijgrote aangraanopslagen en zaghet een [[ingebeelde gemeenschap]] op basisontbreken van [[verwantschap]] en [[burgerschap]]. Shaffer waarschuwde voor de grootse denkbeelden die ontstaan waren op basissporen van slechtsstrijd bescheiden opgravingen en zag minder culturele eenheid dan verondersteld werd. Shaffer wilde de Indusbeschaving geen staat noemen, maar ook geen pre-staat, aangezien hij nietzouden het ideeresultaat van een [[culturele evolutie]] met hogere niveau's onderschreef. De Indusbeschaving deed niet onder in complexiteit voor de beschavingenzijn van Mesopotamië,die maargecentraliseerde zouden een eigen unieke vorm hebben gekendstaat.
 
Volgens [[Bridget Allchin|Bridget]] en [[Raymond Allchin]] ontbrak echter het bewijs voor een priesterkoning en een groot rijk met twee hoofdsteden. [[Walter Fairservis]] gaf de eerste aanzet om de Indusbeschaving als een gedecentraliseerd ''chiefdom'' te zien, waarmee ook de noodzaak voor een bureaucratie ontbrak. De basis van de samenleving was het geheel van dorpen, niet zozeer de steden. Mohenjodaro zou een ceremonieel en geen administratief centrum zijn. [[Subhash Chandra Malik]] sloot hierbij aan en wees op het ontbreken van monumentale gebouwen en oppergoden. Hij zag een [[ingebeelde gemeenschap]] op basis van [[verwantschap]] en [[burgerschap]]. Shaffer waarschuwde voor de grootse denkbeelden die ontstaan waren op basis van slechts bescheiden opgravingen en zag minder culturele eenheid dan verondersteld werd. Shaffer wilde de Indusbeschaving geen staat noemen, maar ook geen pre-staat, aangezien hij niet het idee van een [[culturele evolutie]] met hogere niveau's onderschreef, en omdat de culturele homogeniteit minder zou zijn dan aangenomen. De relatieve [[Economische ongelijkheid|economische gelijkheid]] zou blijken uit de sieraden die niet alleen in de grotere steden, maar ook de kleinere dorpen gevonden werden. De Indusbeschaving deed niet onder in complexiteit voor de beschavingen van Mesopotamië, maar zou een eigen unieke vorm hebben gekend.
In hoeverre de Indusbeschaving een staat was, is daarna een punt van discussie geworden, waarbij de definitie van de staat volgens [[Henri J.M. Claessen]] en [[Peter Skalník]] uit 1978 invloedrijk was.<ref>{{aut|Peter Skalník|Skalník, P.}} (1978): 'The Early State as a Process' in {{aut|Henri J.M. Claessen|Claessen, H.J.M.}}; {{aut|Peter Skalník|Skalník, P.}} ''The Early State'', Walter de Gruyter</ref> [[Jerome Jacobson]] zag de beschaving juist wel als staat, al ontbraken aanwijzingen voor koningen en een staatsapparaat. Ook Kenoyer was deze mening toegedaan, met heersende elites die niet uit een enkele sociale groep zou hebben bestaan, maar uit onder handelaren, specialisten in rituelen en zij die de productiemiddelen beheersten. Daarbinnen zouden [[Stadstaat|stadstaten]] waarschijnlijk enige autonomie hebben gekend.<ref>{{aut|Jonathan Mark Kenoyer|Kenoyer, J.M.}} (1994): [https://www.harappa.com/sites/default/files/pdf/Kenoyer1994_The%20Harappan%20State.%20Was%20it%20or%20Wasn%E2%80%99t%20it%20In%20From%20.pdf 'The Harappan State: Was it or wasn't it?'] in {{aut|Jonathan Mark Kenoyer|Kenoyer, J.M.}} ''From Sumer to Meluhha: Contributions to the Archaeology of South and West Asia in Memory of George F. Dales, Jr.'', Wisconsin Archaeological Reports</ref> Shereen Ratnagar stelde dat de Indusbeschaving een staat is, omdat steden nooit in een ''chiefdom'' zouden kunnen ontstaan. Dit lijkt echter niet houdbaar, aangezien er de nodige voorbeelden zijn van steden zonder staat, zoals de latere ''[[Janapada|janapada's]]''. Possehl stelde dat het misleidend kan zijn om de Indusbeschaving als archaïsche staat te beschrijven, aangezien die staat gedefinieerd is op de beschavingen in Egypte en Mesopotamië. Het is vooral van belang om complexiteit en uniciteit van een samenleving in ogenschouw te nemen. Zo kan de Indusbeschaving zijn kracht juist hebben gehaald uit een gedecentraliseerde ideologie.<ref name="Possehl1998" />
 
In hoeverre de Indusbeschaving een staat was, is daarna een punt van discussie geworden, waarbij de definitie van de staat volgens [[Henri J.M. Claessen]] en [[Peter Skalník]] uit 1978 invloedrijk was.<ref>{{aut|Peter Skalník|Skalník, P.}} (1978): 'The Early State as a Process' in {{aut|Henri J.M. Claessen|Claessen, H.J.M.}}; {{aut|Peter Skalník|Skalník, P.}} ''The Early State'', Walter de Gruyter</ref> [[Jerome Jacobson]] zag de beschaving juist wel als staat, al ontbraken aanwijzingen voor koningen en een staatsapparaat. Ook Kenoyer was deze mening toegedaan, met heersende elites die niet uit een enkele sociale groep zou hebben bestaan, maar uit onder handelaren, specialisten in rituelen en zij die de productiemiddelen beheersten. DaarbinnenDe zegels met dierentekens zouden een indicatie zijn van verschillende [[Clan (verwanten)|clans]], waarbij elke clan een eigen dier zou hebben gehad. De grotere steden zouden als [[Stadstaat|stadstaten]] waarschijnlijk enige autonomie hebben gekend.<ref>{{aut|Jonathan Mark Kenoyer|Kenoyer, J.M.}} (1994): [https://www.harappa.com/sites/default/files/pdf/Kenoyer1994_The%20Harappan%20State.%20Was%20it%20or%20Wasn%E2%80%99t%20it%20In%20From%20.pdf 'The Harappan State: Was it or wasn't it?'] in {{aut|Jonathan Mark Kenoyer|Kenoyer, J.M.}} ''From Sumer to Meluhha: Contributions to the Archaeology of South and West Asia in Memory of George F. Dales, Jr.'', Wisconsin Archaeological Reports</ref> Shereen Ratnagar stelde dat de Indusbeschaving een staat is, omdatmet een heersende elite die de eenhoorn als teken zou hebben gevoerd. Volgens Ratnagar zouden steden nooit in een ''chiefdom'' zouden kunnen ontstaan. Dit lijkt echter niet houdbaar, aangezien er de nodige voorbeelden zijn van steden zonder staat, zoals de latere ''[[Janapada|janapada's]]''. Possehl stelde dat het misleidend kan zijn om de Indusbeschaving als archaïsche staat te beschrijven, aangezien die staat gedefinieerd is op de beschavingen in Egypte en Mesopotamië. Het is vooral van belang om complexiteit en uniciteit van een samenleving in ogenschouw te nemen. Zo kan de Indusbeschaving zijn kracht juist hebben gehaald uit een gedecentraliseerde ideologie. Hij dacht dat het bestuur eerder bij een [[Raad (overlegorgaan)|raden]] dan bij koningen zal hebben gelegen.<ref name="Possehl1998" />
 
Naast de mogelijkheden van een gecentraliseerde staat of juist verschillende staten met een vergelijkbare cultuur en bestuur, kan er ook sprake zijn geweest van meerdere staatjes met elk een eigen bestuursvorm.<ref name="Singh2008" />{{rp|179}}
 
=== Hiërarchie en oorlogsvoering ===