Berline (koets): verschil tussen versies

De '''berline''' is een koets die vooral in de stad wordt gebruikt. De naam van de koets is ontleend aan het [[Frans]] en komt van [[Berlijn]], waar in 1662 de eerste berline werd ontworpen. Het is een gesloten, 4-persoonsrijtuig dat door twee of vier paarden wordt getrokken. Bij oudere modellen hangt de typischedoorgaans symmetrische wagenkast tussen hoge veren, terwijl de latere Berlinesberlines kleiner en wendbaarder werden door de wagenkast rechtstreeks naar het onderstel af te veren. De koetsen worden vaak gelakt in zwart en [[ossenbloedrood]]. Zij worden bekleed met rood [[Lakenindustrielaken (textiel)|laken]], of andere kostbaardere stoffen. Vanwege de symmetrie en grandeur van het ontwerp wordt de Berlineberline vaak als ceremonieel voertuig gebruikt; deze modellen werden vaak overvloedig gedetailleerd en versierd.<ref>{{Citeer web|url=http://www.karrenmuseum.be/info-onderzoeksprojecten.aspx|titel=Karrenmuseum Essen {{!}} Onderzoeksprojecten|bezochtdatum=2018-03-20|datum=2018-01-30|dodeurl=ja|archiefurl=https://web.archive.org/web/20180130105559/http://www.karrenmuseum.be/info-onderzoeksprojecten.aspx|archiefdatum=2018-01-30}}</ref>

In het [[Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis|Koninklijk Museum voor Kunst en Geschiedenis]] te Brussel wordt een grote collectie koetsen en berlines bewaard, waaronder de berlines van het [[Belgische koningshuismonarchie|Belgische bewaardkoningshuis]]. Ook berlines vanuit hetde Napoleontische[[napoleontische tijdperktijd]] worden er bewaard.<ref>{{Citeer web|url=https://carmentis.kmkg-mrah.be:443/eMP/eMuseumPlus?service=ExternalInterface&module=collection&objectId=97945&viewType=detailView|titel=Collectie Rijtuigen KMKG|bezochtdatum=28 Oktober 2019|auteur=|achternaam=|voornaam=|datum=|uitgever=|taal=nl}}</ref>

In de [[Koninklijke Stallen]] in [[Den Haag]] staan zes luxe uitgevoerde ''galaberlines''. De oudste daarvan werd in 1836 gebouwd door de firma Pearce & Co in [[Londen]]. Hij was bestemd voor kroonprins [[Willem II der Nederlanden|Willem]], die in 1840 koning Willem II der Nederlanden werd. De wanden van deze oudste berline werden in 1967 van glas gemaakt voor het huwelijk van prinses [[Margriet der Nederlanden|Margriet]] en [[Pieter van Vollenhoven]]. Hij wordt nu de [[gala-glasberline]] genoemd. Sinds hun huwelijk mogen zij de koets gebruiken tijdens [[Prinsjesdag]]. Prins [[Constantijn der Nederlanden|Constantijn]] en prinses [[Laurentien Brinkhorst|Laurentien]] rijden tegenwoordig{{wanneer}} daarin mee.

De ''[[Coupécoupé (koets)|galacoupé]]'' is een kleinere galaberline voor twee personen.

De galaberlines, of de galacoupé worden in de stoet op Prinsjesdag gebruikt door de [[Nederlandse hof#De kamerheren|Kamerheerkamerheer van de Koning]] samen met de [[Nederlandse hof#Het Civiele Huis|Ceremoniemeesterceremoniemeester van het Hofhof]] en de [[Nederlandse hof#De grootmeester|Grootmeestergrootmeester van het Huis van Z.M. de Koning]] samen met de [[Nederlandse hof#De grootmeesteres|Grootmeesteresgrootmeesteres van Z.M. de Koning]].

De andere galaberlines worden ook nog regelmatig gebruikt. Nieuwe ambassadeurs worden ermee opgehaald als zij hun [[Geloofsbriefgeloofsbrief|geloofsbrieven]] aan de koning op [[Paleis Noordeinde]] gaan aanbieden.

* De berline is vereeuwigd in het traditionele [[driekoningen]]liedje: ''À[[A la berline postiljon!]]''.