Basculebrug: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Wijzigingen door 217.63.198.131 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door Vakevos
Madyno (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 8:
| onderschrift2 = Vijfgatenbrug in [[Ter Aar]]
}}
Een '''basculebrug''' is een soort [[Brug_(bouwwerk)#Beweegbare_bruggen|beweegbare brug]] waarvan het brugdek open en dicht gaat door draaiing om een horizontale as haaks op de rijrichting en evenwijdig met het wegdek van de brug. De brug is uitgevoerd als een [[Bascule (weegschaal)|bascule]] met aan de ene kant van het draaipunt het brugdek en aan de andere kant het [[contragewicht]].
 
Vroeger gebruikte men een [[Bascule (weegschaal)|bascule]] om te wegen. De werking van een basculebrug is precies hetzelfde als bij de bascule, vandaar de naam. Aan de ene kant van het draaipunt hangt het brugdek, aan de andere kant hangt het contragewicht. DitHet contragewicht is meestal onzichtbaar weggewerkt onder de weg, in de basculekelder. Een ballastkist, vaakin veel gevallen gevuld met [[beton]] en [[schroot]], vormt het contragewicht. Doordat brugdek en contragewicht met elkaar in evenwicht zijn, kost het minder [[energie]] om de brug te openen en te sluiten (net zoals bij een [[schuifraam]] met contragewichten).
Bij een basculebrug gaat het brugdek open en dicht, door te roteren om de horizontale as haaks op het wegdek van de brug. Aan de ene kant van het draaipunt zit het brugdek, aan de andere kant van het draaipunt zit het [[contragewicht]].
 
De basculebrug is de opvolger van de [[ophaalbrug]]. Het belangrijkste verschil tussen deze twee bruggen is dat de basculebrug één draaipunt heeft en de ophaalbrug twee. Bij de ophaalbrug is aan het ene draaipunt het brugdek verbonden en aan het andere draaipunt het contragewicht. Bij de basculebrug zijn contragewicht en brugdek aan hetzelfde draaipunt verbonden.
Vroeger gebruikte men een [[Bascule (weegschaal)|bascule]] om te wegen. De werking van een basculebrug is precies hetzelfde als bij de bascule, vandaar de naam. Aan de ene kant van het draaipunt hangt het brugdek, aan de andere kant hangt het contragewicht. Dit contragewicht is meestal onzichtbaar weggewerkt onder de weg, in de basculekelder. Een ballastkist, vaak gevuld met [[beton]] en schroot, vormt het contragewicht. Doordat brugdek en contragewicht met elkaar in evenwicht zijn kost het minder [[energie]] om de brug te openen en te sluiten (net zoals bij een [[schuifraam]] met contragewichten).
 
De basculebrug is de opvolger van de [[ophaalbrug]]. Het belangrijkste verschil tussen deze twee bruggen is dat de basculebrug één draaipunt heeft en de ophaalbrug twee. Bij de ophaalbrug is aan het ene draaipunt het brugdek verbonden en aan het andere draaipunt het contragewicht. Bij de basculebrug zijn contragewicht en brugdek aan hetzelfde draaipunt verbonden.
 
Hoge beweegbare bruggen worden vaak uitgevoerd als basculebrug, omdat de basculekelder in dat geval bovengronds gebouwd kan worden. Het basculegedeelte van de [[Erasmusbrug]] in [[Rotterdam]] is het grootste en zwaarste van [[West-Europa]]. Doordat de Erasmusbrug niet loodrecht op de rijrichting scharniert staat de geopende brug scheef.
 
Het contragewicht hoeft echteris niet altijd in een kelder weggewerkt te worden: het kan ook boven de weg hangen. Hierdoor heeft de brug meer het aanzienuiterlijk van een ophaalbrug, maar werkt volgens het principe van een basculebrug. De [[Noordkasteelbrug]]gen in de [[haven van Antwerpen]] zijn van dit type.
 
Een basculebrug waarbij de ballastkist aan een zogenaamde staart boven en naast het wegdek hangt, wordt ook wel ''staartbrug'' genoemd. Bij het openen van de brug hangt de val naast de weg en naast het water. De [[Slauerhoffbrug]] in [[Leeuwarden (stad)|Leeuwarden]] is een typisch voorbeeld van een staartbrug.<ref>[https://web.archive.org/web/20050221171848/http://bruggenstichting.nl/watiseenbrug/staartbrug.htm De Staartbrug] - Nederlandse Bruggen Stichting</ref>
 
== Klapbrug ==
Een klapbrug is een basculebrug zonder tegengewichtcontragewicht. VoordeelHet isvoordeel datvan dergelijke brug is dat deze minder plaats inneemt, maar het grote nadeel is dat er veel meer energie nodig is om de klapbrug te openen dan bij de volwaardige basculebrug. Daarom worden klapbruggen alleen bij kleine overspanningen gebruikt.
 
In de provincie [[Groningen (provincie)|Groningen]] is ''klap'' of ''klabbe'' van oudsher de benaming voor een [[ophaalbrug]] in het algemeen.