Mehmet II: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
kGeen bewerkingssamenvatting
Regel 19:
| geboorteplaats = [[Edirne (stad)|Edirne]], [[Ottomaanse Rijk]]
| gestorven = [[3 mei]] [[1481]]
| sterfplaats = [[IstanboelConstantinopel]], Ottomaanse Rijk
| website =
| portaal =
}}
'''Fatih Sultan Mehmet II''' ([[Arabisch]]: محمد الفاتح الثاني) of '''Mehmet de Veroveraar''' ([[Edirne (stad)|EdirneAdrianopel]], [[30 maart]] [[1432]] - [[Istanboel|Constantinopel]], [[3 mei]] [[1481]]) was [[sultan (rang)|sultan]] van het [[Ottomaanse Rijk]] van [[1444]] tot [[1446]] en nogmaals van [[1451]] tot [[1481]]. Hij was de zevende Ottomaanse sultan. Mehmet maakte van het Osmaanse Rijk een wereldmacht en verwierf zo de bijnaam ''Fâtih'' ([[Turks]] voor veroveraar). Hij zette de expansie- en consolideringspolitiek die onder zijn vader sultan [[Murat II]] begon met succes voort. Mehmet veroverde [[Constantinopel]], (het huidige [[Istanboel]]) en maakte een einde aan het [[Byzantijnse Rijk|Byzantijnse Keizerrijk]]. Mehmet II is een nationale held in [[Turkije]]. De wijk van Istanboel rond de [[Fatih-moskee (Istanboel)|Fatih-moskee]], waar hij begraven ligt, is naar hem genoemd, net zoals de brug over de [[Bosporus (zeestraat)|Bosporus]], de [[Fatih Sultan Mehmetbrug]].
 
== Biografie ==
=== Jeugd ===
Mehmet II werd in 1432 geboren in [[Edirne (stad)|EdirneAdrianopel]], de toenmalige hoofdstad van het Ottomaanse Rijk. Zijn vader was sultan [[Murat II]] en zijn moeder [[Huma Hatun]]. Toen Mehmet 11 jaar oud was, werd hij naar [[Amasya (stad)|AmasyaAmaseia]] gestuurd om daar als plaatselijk bestuurder ervaring op te doen. ToenIn deze periode was het gebruikelijk dat sultanszonen op jonge leeftijd een provincie onder hun hoede kregen. Nadat Murat II in 1444 vrede sloot met [[Hongarije]], [[Polen]] en het [[emiraat van Karaman]] deed hij troonsafstand ten gunste van zijn 12-jarige zoon. Mehmets oudere broer stierf het jaar daarvoor. Blijkbaar was Murat zo aangeslagen dat hij zich terug trok in [[Magnesia ad Maeandrum|Magnesia]] om zich meer te richten op religieuze studies.
 
Tijdens zijn regeerperiode van 1444 tot 1446, kreeg Mehmet te maken met een aanval van een gecombineerde strijdmacht van Polen en Hongarije. Hij vroeg zijn vader opnieuw het heft in handen te nemen, maar die weigerde. Daarop schreef Mehmet zijn vader:
''Als u de sultan bent, kom dan hierheen en voer uw leger aan. Als ik de sultan ben, beveel ik u bij deze hierheen te komen om mijn leger aan te voeren!'' Daarop kwam Murat terug om het leger aan te voeren in de [[slag bij Varna]]. Daarna vertrok hij weer naar Magnesia. In 1446 werd Murat door de [[Janitsaren]] gedwongen weer de troon te bestijgen, waarschijnlijk vooral op initiatief van de [[grootvizier]] [[Çandarlı Halil Paşa]], die vond dat Mehmets leraar te veel invloed op de regering had. Deze Çandarlı Halil zou later door Mehmet [[doodstraf|ter dood gebracht]] worden tijdens het beleg van Constantinopel, op beschuldiging dat hij heulde met de verdedigers.
 
 
=== Verovering van Constantinopel ===
[[Bestand:Twierdza Rumeli Istambuł RB1.jpg|thumb|De [[vesting (verdedigingswerk)|vesting]] [[Rumeli Hisarı]] werd door Mehmet II gebouwd in de aanloop naar het beleg van Constantinopel.]]
[[Bestand:Hagia Sophia 09.JPG|thumb|Mehmet II liet de [[Hagia Sophia]] omvormen tot moskee]]
In 1451 werd Mehmet na de dood van zijn vader opnieuw sultan. Twee jaar later zoumaakte hij een eind maken aan het [[Byzantijnse Rijk]] door Constantinopel te veroveren, na een [[belegering|beleg]] van 50 dagen. Aanvankelijk beloofde Mehmet Constantinopel ongemoeid te laten. Daar kwam een einde aan nadat de Byzantijnse keizer geruchten verspreidde dat hij in het bezit was van een troonpretendent vanvoor de Ottomaanse troon. Daarop besloot Mehmet Constantinopel aan te vallen.
 
De voorbereidingen waren zorgvuldig. Eerst bouwde Mehmet aan de Europese kant van de [[Bosporus (zeestraat)|Bosporus]], [[Kasteel van Roemelië|Rumeli Hisarı]], een groot [[fort (vesting)|fort]], zodat bij het beleg de [[Republiek Genua|Genovese]] [[Kolonie (staatkundig)|kolonisten]] uit het [[Zwarte Zee]]gebied de stad niet te hulp konden komen. Voor het beleg liet hij het grootste [[Kanon (geschut)|kanon]] ter wereld maken, door ene ''Urban'' waarover weinig bekend is. Ondanks de wekenlange beschietingen bleek het niet mogelijk om een bres in de [[muren van Constantinopel|stadsmuren]] te schieten. Een gerucht gaat dat de uiteindelijke doorbraak van de stadsmuren plaatsvond door een stommiteit van een Byzantijnse patrouille die een stadsingang niet goed afsloot of onbeveiligd achterliet.
 
Bij de inname van de stad sneuvelde ook de laatste Byzantijnse keizer, [[Constantijn XI van Byzantium|Constantijn XI]] te midden van zijn troepen. Mehmet liet de plundering echter vrij snel stoppen om de toekomst van zijn toekomstige hoofdstad veilig te vrijwarenstellen. Daarna deed de sultan zijn plechtige intrede in de [[Hagia Sophia]], alwaar de keizer de vorige avond nog de [[laatste heilige sacramenten|laatste sacramenten]] had ontvangen.<ref name="Cheynet">{{fr}}Jean-Claude Cheynet, ''Histoire de Byzance'', [[Que sais-je ?]], p. 115</ref> Mehmet legde strenge straffen op aan de [[Latijnen]]. Ten opzichte van de Grieken was zijn houding ambivalenter: hij verbande groothertog [[Loukas Notaras]] en diens zonen naar Europa, maar was bezorgd over het herbevolken van de stad en stelde een nieuwe patriarch, [[Gennadius II van Constantinopel|Scholarios]] aan.<ref>{{fr}}Jean-Claude Cheynet, [http://www.clio.fr/bibliotheque/la_prise_de_constantinople_par_les_turcs.asp La prise de Constantinople par les Turcs], www.clio.fr</ref>
 
In 1461 vielen ook de laatste stukken Byzantijns gebied, in [[Morea]], in Turkse handen. De verovering van Constantinopel bracht het Osmaanse Rijk faam en erkenning als een nieuwe wereldmacht. Al veel sultans hadden geprobeerd de stad te veroveren maar dat was telkens mislukt. Nu de stad in Osmaanse handen was maakte Mehmet het de hoofdstad van zijn rijk. Hij zou beginnen de stad te herbouwen tot een Turks-islamitische metropool.
Regel 55 ⟶ 54:
=== Dood ===
[[Bestand:James Robertson Fatih Mosque.jpg|thumb|Mehmet II liet de [[Fatih-moskee (Istanboel)|Fatih-moskee]] bouwen en ligt daar begraven.]]
Nadat hij in 1481 overleed, werd hij begraven inbij de Fatih-moskee, die hij had laten bouwen. Na zijn dood werd hij opgevolgd door zijn zoon [[Bayezid II]], die regeerde tot 1512.
 
== Mehmet als bestuurder ==