Ignaz Semmelweis: verschil tussen versies

'''Ignác Fülöp''' (of: '''Ignaz Phillip''') '''Semmelweis''' ([[Boedapest|Boeda]], [[1 juli]] [[1818]] – [[Wenen (hoofdbetekenis)|Wenen]], [[13 augustus]] [[1865]]) was een [[Hongarije|Hongaarse]] [[arts]] in het [[Keizerrijk Oostenrijk]]. Hij staat tegenwoordig bekend als de vader van de [[antisepsis|antiseptische methode]].

Semmelweis kwam in [[1844]] werken bij het ''Allgemeines Krankenhaus'' in [[Wenen (hoofdbetekenis)|Wenen]]. Het was een nieuw academisch ziekenhuis met twee kraamafdelingen. Op de ene afdeling werden [[vroedvrouw]]en opgeleid, op de andere onder leiding van dr. [[Johan Klein]] werden [[geneeskunde|medisch]] studenten in de [[verloskunde]] bekwaamd. [[Kraamvrouwenkoorts]] was een veelvoorkomende [[ziekte]] waaraan tot wel 25% van de kraamvrouwen in ziekenhuizen in die tijd overleed. Alleen diegenen die zich geen thuishulp konden veroorloven, bevielen in het [[ziekenhuis]]. De bestaande theorie schreef kraamvrouwenkoorts toe aan "atmosferische, tellurische, kosmische [[miasma]]'s" ofwel door de lucht overgedragen (atmosferisch), aardse (tellurisch), jaargetijde-afhankelijke (kosmisch), rottende organische stoffen (miasma's). Patiënten werden op verschillende dagen tot de beide kraamafdelingen toegelaten. De sterfte op de vroedvrouwenafdeling was een factor 4 lager dan die op de academische opleiding. Semmelweis concludeerde hiermee dat de jaargetijde-afhankelijke verklaring niet ''kon'' kloppen.

Na het verwerpen van een aantal andere [[hypothese]]n (overbezetting, dieet, ventilatie, vuil linnengoed, [[wierook]] van de priester) kwam Semmelweis uiteindelijk op het goede spoor. Kolletschka, een vriend, patholoog-anatoom en collega van Semmelweis, kreeg door een verwonding met een ontleedmes symptomen die dezelfde waren als zich bij kraamvrouwenkoorts voordeden: rood rondom de wond, hoge koorts, gezwollen onderbuik, pijn, rode strepen, een versnelde pols, [[delier|delirium]] en ten slotte de dood. Na dit voorval en omdat de kraamzaal door de medische studenten bezocht werd aansluitend op [[anatomie]]colleges, veronderstelde Semmelweis dat "lijkstof" in de [[bloedsomloop]] de boosdoener zou kunnen zijn. Hij verlangde dat iedereen zijn handen in [[bleekwater]] zou wassen voordat er onderzoek op de kraamzaal gedaan zou worden. Halverwege [[1847]] daalde de sterfte van 10% (spreiding van 5-30%) naar 1-2%.<ref name="sem">{{en}} [http://semmelweis.org/about/dr-semmelweis-biography/ Dr. Semmelweis’ Biography], Semmelweis Society International, ingezien op 20 november 2014</ref>

Vanwege Semmelweis' [[liberalisme|liberaal]]-[[politiek]]e sympathieën tijdens een revolutiepoging in 1848 werd hij ontslagen, de ware reden was rancune van zijn chefs in het ziekenhuis.<ref name="sem" /> Tussen 1850 en 1856 werkte hij in een ander ziekenhuis in [[Boedapest]] waar hij, met een bij zijn studenten en staf impopulaire methode - herhaaldelijk wassen in [[bleekwater]] is pijnlijk -, het sterftecijfer beneden de 1% wist te krijgen, terwijl dat in zijn vroegere ziekenhuis opliep tot wel 34% in [[1860]]. Tot op dat moment had Semmelweis nooit iets gepubliceerd over zijn bevindingen, omdat hij opzag tegen schrijven in [[wetenschap]]pelijk [[Duits]].

Zijn publicatie ''Die Ätiologie, der Begriff und die Prophylaxis des Kindbettfiebers''<ref>[http://www.deutschestextarchiv.de/book/show/semmelweis_kindbettfieber_1861 Die Ätiologie, der Begriff und die Prophylaxis des Kindbettfiebers]</ref> in [[1861]] werd door zijn vakgenoten slecht ontvangen. Semmelweis reageerde met persoonlijke aanvallen waarin hij de medici voor moordenaars uitmaakte.<ref name="sem" /> Weer later viel hij paartjes op straat lastig door hen te proberen te overreden vooral thuis te bevallen.

De officiële doodsoorzaak was als volgt:<br>

In 1865 kreeg hij een mentale inzinking en niet lang daarna stierf hij op 47-jarige leeftijd aan [[bloedvergiftiging]] van een wond die hij bij een onderzoek opliep.<ref name="sem" /> Semmelweis bleek bij [[autopsie|lijkschouw]] te lijden aan een vorm van hersenvliesontsteking of [[meningitis]] die zijn [[hersenen]] ernstig aangetast had.<br>

Echter, ruim 100 jaar na zijn overlijden diepte een groep wetenschappers het originele autopsierapport op en groef de botten op uit het armoedige graf. Uit röntgenfoto's van Semmelweis' skelet bleek dat hij, zoals in die tijd wel vaker gebeurde bij (vermeende) gewelddadige psychoten, door het verplegend personeel zodanig toegetakeld werd dat hij twee weken na internatie aan die verwondingen bezweek. <ref>SEMMELWEIS Ignác Fülöp (Ignaz Philipp) [[https://www.labdarugo.be/Semmelweis.htm www.labdarugo.be]]</ref>

Het duurde nog tot rond [[1890]] voor zijn ideeën over antiseptisch onderzoek hun ingang vonden. Pas na de ontdekking door [[Louis Pasteur]] van de [[bacterie]] kreeg zijn methode de nodige [[theorie|theoretische]] onderbouwing. Het was [[Joseph Lister]] die Semmelweis postuum de eer gaf die hem toekwam.