Peter Paul Rubens: verschil tussen versies

[[Bestand:Retrato ecuestre del duque de Lerma (Rubens).jpg|{{Largethumb}}thumb|De [[Francisco de Sandoval y Rojas|hertog van Lerma]]]]

[[Bestand:Sir Pieter-Paul Rubens; Assumption of the Devine and Holy Virgin Mary.jpg|{{Largethumb}}thumb|Tenhemelopneming van de Goddelijke en [[Heilige Maagd Maria]] olieschets; een ontwerp voor een altaarstuk]]

[[Bestand:Peter_Paul_Rubens_Peter_Paul_Rubens_-_The_Artist_and_His_First_Wife,_Isabella_Brant,_in_the_Honeysuckle_Bower.jpg|{{Largethumb}}thumb|''[[Portret van de kunstenaar en zijn vrouw in een prieel van kamperfoelie]]'', Isabella Brant samen met haar echtgenoot Rubens]]

[[Bestand:Helene Fourment in her Bridal Gown by Rubens (1630) - Alte Pinakothek - Munich - Germany 2017.jpg|{{Largethumb}}thumb|[[Hélène Fourment]], tweede echtgenote van Rubens]]

[[Bestand:Landvoogden Albrecht en Isabella van Oostenrijk.jpg|{{Largethumb}}thumb|[[Albrecht van Oostenrijk|Albrecht]] en [[Isabella van Spanje|Isabella]], Rubens' mecenassen]]

[[Bestand:Rubens 2.jpg|{{Largethumb}}thumb|Grafkapel PP Rubens in de Antwerpse [[Sint-Jacobskerk (Antwerpen)|Sint-Jacobskerk]] met schilderij van zijn hand ''Madonna omringd door heiligen'']]

'''Peter Paul Rubens''' ([[Siegen]],<ref>"Rubens, een siegenjoor of sinjoor?", EOS Wetenschap, Koen Mortelmans, 2018</ref> [[28 juni]] [[1577]] – [[Antwerpen (stad)|Antwerpen]], [[30 mei]] [[1640]]) was een [[Zuidelijke Nederlanden|Zuid-Nederlands]] schilder van [[Vlaamse barokschilderkunst|Vlaamse barok]], [[tekenaar]] en [[diplomaat]], werkzaam in Antwerpen. Hij werd ook wel ''Pieter Paul'', ''Pieter Pauwel'' of ''Petrus Paulus'' genoemd.

Rubens' vader [[Jan Rubens]] was [[Advocaat (beroep)|advocaat]] en bekleedde van 1562 tot 1568 in Antwerpen een [[schepen]]ambt. Zijn moeder was [[Maria Pypelinckx]] en kwam uit een vooraanstaande familie. In 1568 week het gezin uit naar [[Keulen (stad)|Keulen]] omdat ze als [[calvinist]]en in hun thuisland vervolging vreesden.<ref name="BN">[http://www.academieroyale.be/academie/documents/FichierPDFBiographieNationaleTome2065.pdf Biografische details] bij de [[Biographie Nationale]] tome 20, 1908-1910, p. 319</ref> Nadat Peter Pauls vader werd aangesteld als juridisch adviseur van [[Anna van Saksen (1544-1577)|Anna van Saksen]], de tweede vrouw van [[Willem van Oranje]], verhuisde het gezin Rubens in 1570 naar [[Siegen]] waar haar hof gevestigd was. Jan Rubens had vervolgens een affaire met Anna van Saksen die tot een zwangerschap leidde. Jan Rubens werd hiervoor opgesloten en liep het risico ter dood veroordeeld te worden. Dankzij de smeekbeden van zijn vrouw kon Jan Rubens na twee jaar de gevangenis verlaten. Na zijn vrijlating werd Jan Rubens een tijd lang verboden het beroep van advocaat uit te oefenen. Dit legde een zware druk op het gezin die pas verlicht werd toen in 1577 het beroepsverbod werd opgegeven na de dood van Anna van Saksen. In deze moeilijke situatie werd in 1574 [[Philip Rubens]] geboren, gevolgd in 1577 door zijn broer Peter Paul. In 1578 verhuisde het gezin Rubens naar Keulen waar vader Jan Rubens in 1587 overleed. De weduwe Maria Pypelinckx keerde in 1590 met haar gezin terug naar Antwerpen, waar ze zich opnieuw tot het [[katholicisme]] bekeerde.<ref>Lamster, Mark ''Master of Shadows: The Secret Diplomatic Career of the Painter Peter Paul Rubens'', Random House Incorporated, 2010, p. 40-58</ref>

Rubens en zijn oudere broer Philip Rubens kregen een [[Renaissance-humanisme|humanistische]] opvoeding in [[Keulen (stad)|Keulen]], en daarna in Antwerpen. Ze studeerden aan de Latijnse school van Rombout Verdonck in Antwerpen, waar ze de [[Romeinse literatuur|Latijnse klassieken]] leerden kennen. In 1590 dienden de broers om financiële redenen hun scholing af te breken, meer bepaald om een [[bruidsschat]] te voorzien voor hun zuster Baldina. Peter Paul ging dan eerst als page dienen bij de hertogin Margaretha de Ligne-Arenberg, wier schoonvader de gouverneur-generaal van de [[Spaanse Nederlanden]] was geweest. Hij wilde echter een artistieke opleiding volgen en zijn moeder zorgde er dus voor dat hij in de leer kon bij [[Tobias Verhaecht]], die verre familie van haar was.<ref name="Lamster">Lamster, Mark ''Master of Shadows: The Secret Diplomatic Career of the Painter Peter Paul Rubens'', Random House Incorporated, 2010, p. 10-13</ref>

Na een jaar bij Tobias Verhaecht in de leer te zijn geweest, studeerde hij twee jaar onder [[Adam van Noort]] om ten slotte zijn leer te beëindigen bij [[Otto van Veen]] (''Otto Venius''), een van de leidende schilders van Antwerpen. Hij werd in 1598 opgenomen als meester in het [[Antwerpse Sint-Lucasgilde]].<ref name="Lamster" /> Behalve een in 1597 gedateerd [[Classicisme|classicistisch]] portret, dat zich te [[New York (stad)|New York]] bevindt, kent men alleen onzekere toeschrijvingen van jeugdwerk van voor 1600.

Bestand:Peter Paul Rubens (1577-1640) De kruisoprichting - Onze-Lieve-Vrouwekathedraal (Antwerpen) 12-07-2010 14-49-48.JPG|''De kruisoprichting'', [[Kathedraal van Antwerpen]]

{{referencesReferences}}