Robinsonade (literatuur): verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Geerestein heeft pagina Robinsonade hernoemd naar Robinsonade (literatuur): Om een duidelijk onderscheid te maken met de economische betekenis |
|||
Regel 11:
==Verbinding met andere motieven==
=== Utopie en dystopie ===
Soms wordt de robinsonade in verband gebracht met andere motieven, met name de [[utopie]]. Isolatie wordt dan voorgesteld als een noodzakelijke voorwaarde voor het zich vormen van een nieuwe beschaving, zoals bijvoorbeeld gebeurt in ''[[Insel Felsenburg]]'' van [[Johann Gottfried Schnabel]] (in het voorwoord van dit boek (1731) wordt voor het eerst het woord "robinsonade" gebruikt). Ook in het ''Het geheimzinnige eiland'' is een soortgelijke achterliggende gedachte terug te vinden: na de [[Amerikaanse Burgeroorlog]] te zijn ontvlucht bouwt een kleine groep mensen op een eiland in de Stille Oceaan een geheel nieuwe beschaving op, inclusief zelf uitgevonden technologieën. Hier ligt ook een verband met oudere schrijvers die als voorlopers van de robinsonade-auteur kunnen worden beschouwd, zoals de Britse reisschrijvers [[Richard Hakluyt]] en [[Robert Knox (zeeman)|Robert Knox]], en de Nederlander [[Hendrik Smeeks]].
Precies het tegenovergestelde idee van een utopie wordt echter uitgewerkt in [[William Golding]]s robinsonade ''[[Heer der vliegen]]''.
=== Autarkie ===
In een robinsonade waarbij weinig of geen contact met de samenleving in de buitenwereld bestaat, speelt [[autarkie]] (zelfvoorziening) een rol. Bij Robinson Crusoe illustreert deze zijn vindingrijkheid en zijn andere deugden, wat in de televisieserie [[Expeditie Robinson (Nederland)|Expeditie Robinson]] is uitgewerkt tot een wedstrijd. In het boek ''Heer der vliegen'' wordt het thema gebruikt om een meedogenloze concurrentiestrijd te tonen. In de [[romantiek (literatuur)|romantiek]] kan autarkie als een ideaal voorgesteld worden, maar ook als een middel tot zelfverwerkelijking of om dichter bij het hogere te komen, zoals bijvoorbeeld in [[Walden (boek)|Walden]].
Ook in religieuze [[narratief|narratieven]] spelen uiteenlopende motieven. De profeet [[Elia (profeet)|Elia]] trok zonder te eten of te drinken veertig dagen door de wildernis, op weg naar [[Horeb]], de berg van God. Analoog verblijft Jezus veertig dagen in de woestijn, in de zogenaamde [[verzoeking van Christus]]. Een dergelijke terugtrekking uit de samenleving is als een [[Inwijding (initiatie)|initiatieritueel]] of [[wijding]] op te vatten en wordt in verband gebracht met de veertigjarige trek door de woestijn vanaf de Joodse [[uittocht uit Egypte]], waarbij de afzondering van andere volken draconisch gehandhaafd werd. Ook illustreren dergelijke verhalen de macht van God om zijn volgelingen in leven te houden en te beschermen.
==Externe links==
| |||