Biologische klok: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
seizoensritmes; meerjarige ritmes |
Informatie toegevoegd Labels: Misbruikfilter: Kwebbelen Bewerking via mobiel Bewerking via mobiele website |
||
Regel 8:
Een dergelijke inwendig meetikkende klok wordt meestal gelijk gezet door invloeden van buitenaf, vooral [[daglicht]]. Bij organismen die steeds in het donker, of steeds in het licht worden gehouden ontspoort het eigen ritme meestal iets; het blijkt dan vaak een periode te hebben die iets afwijkt van van het normale ritme; zo duurt bijvoorbeeld het menselijke slaap-waakritme 24,5 uur zonder externe tijdsaanduiders. Hierover zijn vele experimenten gedaan, bij mensen, muizen, insecten en vele andere dieren.
De inwendige klok kan ontregeld raken, bijvoorbeeld door systematisch laat naar bed te gaan ([[ploegendienst]]), door een lange reis in oost-west richting of andersom (meestal met het vliegtuig) – de zogenaamde [[jetlag]] – of de overgang tussen [[zomertijd|zomer-]] en [[zomertijd|wintertijd]]. Het duurt dan enige dagen voor men zich weer lekker voelt. Wat langer opblijven geeft minder verstoring dan wat vroeger opstaan. Bij opvolgende ploegendiensten is het dan ook van belang zo veel mogelijk volgens het schema ochtend-avond-nacht te rouleren, niet andersom.Bij blauw licht dus overdag komt het stofje cortisol vrij daar word je wakker van 's nachts komt melatonine vrij daardoor word je moe.
== Zie ook ==
| |||