Kleef (stad): verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Labels: Bewerking via mobiel Bewerking via mobiele website |
k Invulling parameters sjabloon |
||
Regel 29:
| Partei = partijloos
}}
'''Kleef''' ([[Kleverlands]]: ''Kleff'', [[Duits]]: ''Kleve'') is de hoofdstad van [[Kreis Kleve]] in het westen van de [[Duitsland|Duitse]] deelstaat [[Noordrijn-Westfalen]], tien kilometer ten zuiden van de rivier de [[Rijn]] in de [[Nederrijnse Laagvlakte]] en niet ver van de [[Nederland]]se grens bij [[Nijmegen]] en [['s-Heerenberg]]. Kleef ligt ook tussen de Duitse stad [[Emmerik]] en het bosgebied [[Reichswald]].
Regel 35:
Kleef telt {{Statistiek gemeente Duitsland inwoners|05 1 54 036|Noordrijn-Westfalen}} inwoners<ref name="inw_statistiek" /> en heeft een oppervlakte van ongeveer 98 [[Vierkante kilometer|km²]]. De stad kreeg in 1242 [[stadsrechten]]. Het plaatselijke [[stadsdialect]] is het [[Kleefs]], dat tot het [[Kleverlands]] behoort.
==Geschiedenis==
{{Zie ook|Zie het artikel [[geschiedenis van Kleef]]}}
Regel 45:
=== Bestuurlijke indeling ===
[[Bestand:Cleve Stadt und Hafen (um 1895).jpg|thumb
* 1794 [[Pruisen]], [[Hertogdom Kleef]], [[Klevischer Kreis]]
* 1794-1813 [[Eerste Franse Keizerrijk]], [[Roer (departement)|Departement Roer]], [[Arrondissement Kleve]], [[Kanton Kleve]]
* 1813/15 Pruisen, [[Gulik-Kleef-Berg (provincie)|Provincie Gulik-Kleef-Berg]]
* 1815 [[Regierungsbezirk Kleve]], [[Kreis Kleve]]
* 1822 [[Regierungsbezirk Düsseldorf]], Kreis Kleve
Regel 60:
==Kleefse tuinen==
[[
[[
[[
Na het einde van de [[Tachtigjarige Oorlog]], die in 1648 werd bezegeld met
Johan Maurits had voordat hij naar Kleef kwam in Brazilië voor de [[West-Indische Compagnie]] moerasgebieden drooggelegd teneinde aldaar grootschalige katoenplantages
Teruggekomen in Den Haag liet Johan Maurits een prachtig paleis bouwen, het [[Mauritshuis]]. Architect daarvan was [[Jacob van Campen]], die in Amsterdam eerder het [[Paleis op de Dam]] had ontworpen. Nadat Johan Maurits dan door de Grote Keurvorst naar Kleve was gehaald, schakelde hij meteen weer Jacob van Campen in. Die liet voor de Neuer Tiergarten als centraal punt op de heuvelrug de Sterreberg verhogen en van daar richtte hij twaalf lanen als zichtassen op bijzondere punten in de wijde omgeving (inclusief Nederland). Aan de voet van de Springenberg valt het Amphitheater het meest in het oog, en als in een klassiek theater vormen terrassen een halfrond in de helling. Iets lager het beeld van Pallas Athena, dat destijds een geschenk van de stad Amsterdam aan Kleef was. [[De Kleefse tuinen]] tuinen vormden na hun aanleg onmiddellijk een bron van inspiratie voor [[Frederik Willem van Brandenburg]] en zo werd in Berlijn de prachtboulevard Unter den Linden naar de voorbeelden van de Kleefse Nassauer Allee (onderdeel van het Altes Park) en de Lindenallee aangelegd. De Berlijnse dierentuin ''Zoo'' werd toen ook aangelegd naar Kleefs voorbeeld. Ook de architecten van de [[Tuinen van Versailles]] hebben de Kleefse tuinen als studieobject en inspiratie gebruikt.
Speciale
* [[Museum Kurhaus Kleef]]; in het voormalige kuurhotel is tegenwoordig een museum voor moderne en hedendaagse kunst gevestigd. De moderne kunst bestaat uit de verzameling [[Ewald Mataré]], wiens dochter Sonja de nalatenschap van haar vader aan de museumkring van de stad Kleef schonk. De Kleefse kunstenaar [[Joseph Beuys]] had hier van 1957 tot 1964 zijn atelier.
* [[Dierentuin]]: schuin tegenover het voormalige kuurhotel bevindt zich de ''Tiergarten''. Dit dierenpark heeft voornamelijk oude [[huisdier]]rassen en een aantal Europese [[roofdieren]] zoals de [[Euraziatische lynx]] en roofvogels zoals [[Laplanduil]]en. Er lopen ook [[przewalskipaard]]en en [[Wilde kameel|kamelen]] er is een bassin met [[Gewone zeehond|zeehonden]].
[[
==Overige bezienswaardigheden==
* Kasteel [[Schwanenburg]], waaraan de sage van de ''[[zwaanridder]]'' [[Lohengrin]] is verbonden.
* [[Haus Koekkoek]]: museum met daarin het werk van de Nederlandse schilder [[Barend Cornelis Koekkoek]] en van andere leden van de familie Koekkoek. Het plein voor het museum werd in 2009 na een enquete onder de Kleefse burgers in Koekkoeksplein (Koekkoeksplatz) hernoemd.
* De [[Stiftskerk (Kleef)]] uit de 14e-16e eeuw.
* De Cupido-zuil aan de Nassauer Allee, een ontwerp van de Kleefse beeldhouwer Dieter von Levetzow.
Regel 83 ⟶ 84:
== Economie==
* Toerismestad
De verreweg belangrijkste economische factor in Kleve was vanaf ca 1650 t/m de verwoestingen van de Tweede Wereldoorlog het internationale toerisme.
Kleef kende al de prachtige landschapsparken en had als oude hertogstad een fraaie architectuur met stadsmuren, en nadat in 1741 de mineraalwaterbron in de Springenberg ontdekt werd, groeide Kleef als vanaf dan "Bad Cleve" spoedig uit tot een de belangrijkste Noord-Europese kuuroorden. Het aan de voet van de Springenberg gebouwde kuurhotel was slechts één van
In die gouden periode lieten ook vele Nederlandse welgestelden en Industriëlen riante buitenverblijven in Kleef bouwen, in het bijzonder aan de Tiergartenstraße, dat de Neue Garten met de historische stad verbond en aldaar aansloot op het Kavariner Tor.
Regel 90 ⟶ 91:
Nadat de Duitse Keizer Wilhelm aan het einde van de 19e eeuw forse importbelastingen instelde op (te) concurrerende Nederlandse voedingsmiddelen, vestigden zuivelfabrikant [[Simon van den Bergh (1819-1907)]] uit Oss en cacaofabrikant Bensdorp uit Amsterdam een productielocatie in Kleef. Daarnaast vestigde de Duitse biscuitfabrikant XOX een nieuwe fabriek in Kleef.
Ook ontstond in Kleve autonoom een omvangrijke schoenenindustrie, waarvan het door [[Gustav Hoffmann (Unternehmer)|Gustav Hoffmann]] geschapen kinderschoenenmerk Elefanten de belangrijkste was. <br>
Al deze fabrieken zijn in de periode 1975-2005 echter gesloten, maar
* Winkelstad
Regel 96 ⟶ 97:
* Onderwijsstad
De nieuwe [[Hogeschool Rhein-Waal]]
De hogeschool heeft de afgelopen jaren tevens tot een duidelijke verhoging van de attractiviteit van de Kleefse binnenstad geleid, waarbij al veel meest naoorlogse "schandearchitectuur" (er waren in de volledig verwoeste stad nauwelijks financiële middelen voor mooie herbouw) werd verruild voor soms meer (maar soms ook minder) aansprekende nieuwbouw. Ook werd er recent veel nieuwbouw gerealiseerd als studentenhuisvesting.
Regel 103 ⟶ 104:
==Openbaar vervoer==
Er is een [[Spoorlijn Keulen - Kranenburg|treinverbinding]] met onder meer [[Krefeld]] en [[Düsseldorf]]. Tot 2 juni 1991 reden er treinen van [[Nijmegen]] via [[Groesbeek]] en [[Kranenburg (Noordrijn-Westfalen)|Kranenburg]] naar [[station Kleef]]. Destijds waren er doorgaande verbindingen naar onder meer [[Keulen (stad)|Keulen]]. De spoorlijn bleek onrendabel en werd opgeheven. Vlak voor de sluiting werd slechts gereden met een locomotief met één stuurstandrijtuig. De passagiers werden verwezen naar een busdienst, die werd uitgebreid, en wordt gereden door de Duitse vervoersonderneming [[NIAG]]. In 2019 rijdt deze buslijn SB58 elk uur van Nijmegen via Kleef door naar [[Emmerik]]. De bus rijdt tot in de late avonduren. Daarnaast rijden er bussen naar omliggende plaatsen, zoals [[Millingen aan de Rijn]].
Sinds de zomer 2008 is er op het oude treintraject van Kleef naar Groesbeek een [[Draisine_(railvoertuig)|Draisinelijn]] opgezet, met een tussenstation in Kranenburg. Vooral zondags kan men met fietsdraisines voor 4 personen en clubdraisines voor maximaal 14 personen de 10 (Kleef-Kranenburg) resp. 5,5 km (Kranenburg-Groesbeek) rijden.
In oktober 2008 werd bekendgemaakt dat de Stadsregio Nijmegen en [[ProRail]] onderzoek wilden doen naar de haalbaarheid van de heringebruikname van dit traject om een verbinding te maken met de snelgroeiende luchthaven [[Airport Weeze]], net over de grens. Deze zou onderdeel kunnen uitmaken van een gerevitaliseerde spoorverbinding Arnhem-Nijmegen-Kleef-Düsseldorf. Ook de gemeente Kleef doet onderzoek. De gemeente Groesbeek was tegenstander van reactivering omdat de spoorlijn het centrumgebied te veel zou belasten.{{
==Wegverkeer==
Kleef is over de weg bereikbaar via de [[Bundesstraße_9|B9]] vanuit Nijmegen en [[Goch]]. Via de [[Bundesstraße_220|B220]] bereikt men [[Emmerik]], [[Doetinchem (stad)|Doetinchem]] en [[Arnhem]]. De [[Bundesstraße_57|B57]] voert binnendoor naar [[Krefeld]] via onder meer [[Kalkar]] en [[Xanten]]. Op korte afstand liggen de autosnelwegen [[Bundesautobahn_57|A57]] naar Krefeld, [[Düsseldorf]] en Keulen alsmede de [[Bundesautobahn_3|A3]] naar onder andere [[Oberhausen (Noordrijn-Westfalen)|Oberhausen]] en [[Duisburg]].
[[
== Bekende inwoners==
Regel 150 ⟶ 151:
Bestand:St mariae kleve.JPG|thumb|center|Stiftskirche Kleef
Bestand:Museum Haus Koekkoek.jpg|thumb|center|Museum Haus Koekkoek, waar [[Barend Cornelis Koekkoek]] woonde en werkte
Bestand:Aussichtsturm klever berg.jpg|thumb|center|Uitkijktoren op de Kleverberg
Bestand:Griethausen Spoorbrug naar Spyck PM07.jpg|thumb|center|Historische spoorbrug over de Altrhein bij Griethausen
Bestand:Am_Drüsusdeich.jpg|thumb|center|Idylle aan de Drüsusdijk (Drüsusdeich) tussen Rindern en Düffelward
| |||