Versie van 21 sep 2018 00:00 bewerken Geerlings' robot (overleg \| bijdragen) uitgebreid bevestigde gebruikers, Uitgezonderden van IP-adresblokkades 182.037 bewerkingen k -/- spaties voor ref (verzoek op WP:VPB) ← Oudere bewerking		Versie van 1 nov 2018 11:50 bewerken ongedaan maken Mar(c) (overleg \| bijdragen) 27.696 bewerkingen k interpunctie, 34x ISBN magic word → sjabloon, datums ontlinkt Nieuwere bewerking →
Regel 16: \| religie = \| beroep = [[dichter]], [[hoogleraar]] [[psychiatrie]] \| jaren-actief = 1966 -– ±ca. 2008 (dichter) <br />~~1959 - 1995~~1959–1995 (psychiater) \| genre = [[poëzie]], [[essay]] \| stroming = Regel 38: In 1959 deed Van den Hoofdakker zijn [[artsexamen]] aan de [[Rijksuniversiteit Groningen]] (RUG). In 1966 [[Wetenschappelijke promotie\|promoveerde]] hij op een [[proefschrift\|dissertatie]] over [[slaapstoornis]]sen, getiteld ''Behaviour and EEG of drowsy and sleeping cats''. Vervolgens werd hij als [[psychiater]] een autoriteit op het gebied van [[Depressie (klinisch)\|depressiebestrijding]] door [[lichttherapie]] en [[slaap (rust)\|slaapverschuiving]]. In 1970 leverde hij met het [[pamflet]] ''Het bolwerk van de beterweters'' scherpe kritiek op de pretenties van de medische stand, waardoor hij een boegbeeld werd van de antiautoritaire zienswijze op de psychiatrie. Hij was van 1981 tot 1995 [[hoogleraar]] biologische psychiatrie aan de RUG. Zijn [[inaugurele rede]], uitgesproken op 21 juni 1983, was getiteld ''Iets over het gebruik van hersenen''. Hij produceerde vele wetenschappelijke publicaties. Hij speelde een belangrijke rol in het onderzoek naar, en de herintroductie van, de [[elektroconvulsietherapie]] of ECT, beter bekend als de elektroshock.<ref>C.J. Slooff, J.W.B.M van Berkestijn, R.H. van den Hoofdakker [http://www.tijdschriftvoorpsychiatrie.nl/assets/articles/articles_2347pdf.pdf Elektroshock: therapeutische effecten]. ''Tijdschrift voor psychiatrie'' 24, 1982</ref> Deze techniek wordt mede door de inzet van Van den Hoofdakker in Nederland jaarlijks weer op honderden mensen toegepast.<ref>~~Dagblad De Pers~~ [http://www.deondernemer.nl/binnenland/69898/Shocken-tegen-depressie.html Shocken tegen depressie], -''[[De Pers]]'', 6 juni 2007</ref> Als wetenschapper, psychiater en dichter trad Van den Hoofdakker in 1999/2000 op in het VPRO-programma ''Van de Schoonheid en de Troost'' van [[Wim Kayzer]].<ref>Boek: ''Het boek van de schoonheid en de troost'' / inleidingen, interviews: Wim Kayzer; eindred.: Gertjan Wallinga. 10e dr. Olympus, Amsterdam, 2006. 333 p. {{ISBN \|978-904-670-273-4}}. Oorspr. uitg.: Contact, Amsterdam, 2000. {{ISBN \|90-467-0273-1}}. Interviews met kunstenaars en wetenschappers uit binnen- en buitenland, waarin zij hun visie geven op de troost van de schoonheid. Dvd-box van de interviews, zie: [http://winkel.vpro.nl/van-de-schoonheid-en-de-troost VPRO-winkel]</ref> === Literatuur === Onder het pseudoniem ''Rutger Kopland'' werd hij een van de populairste dichters van Nederland. Hij debuteerde in [[1966]] met de bundel ''Onder het vee''. Meer dan tien bundels volgden, alsmede enkele banden met gebundelde [[essay]]s. In een onnadrukkelijke, observerende stijl met veel aandacht voor het gewone woord, worden in zijn poëzie algemeen-menselijke thema's belicht. Veel van zijn gedichten beschrijven een (bijvoorbeeld door een landschap opgeroepen) gestold moment, een kortstondige impressie, die aanleiding vormt tot een bespiegeling over vergankelijkheid, het voorbijgaan van het moment of het scheppingsproces van de dichter. Voor veel lezers en critici weet hij toegankelijkheid, relativering en diepgang te combineren. Zijn gedicht ''Jonge sla'' was aanleiding voor een aflevering van de [[RVU]]-televisieserie ''Mooie Woorden'' van [[Theo Uittenbogaard]], genaamd ''Jonge sla of De kunst van het vertalen'' (1995), over de onmogelijkheid om poëzie te vertalen. Bovendien gaf het naam aan een tijdschrift en een toneelgroep. Regel 59: :''in vochtige bedjes, nee.'' Vertalingen van zijn werk verschenen in het [[Frans]], [[Duits]] en [[Engels]]. Rutger Kopland werd verkozen tot [[Dichter des Vaderlands (Nederland)\|Dichter des Vaderlands]], maar hij liet die eer aan zich voorbijgaan.<ref>{{cite web\|url=http://www.trouw.nl/tr/nl/5009/Archief/archief/article/detail/2521537/2000/01/27/Komrij-dichter-des-vaderlands.dhtml\|title=Komrij 'dichter des vaderlands'\|date=27 januari 2000\|work=[[Trouw (krant)\|Trouw]]}}</ref> Publiekelijk bekende de dichter dat zijn favoriete plekje aan de [[Drentsche Aa]] ligt, vlakbij [[Schipborg]]. Een fragment uit een gedicht over deze plek: Regel 78: Als gevolg van een ernstig auto-ongeluk in december 2005 raakte Kopland enige tijd in coma, veroorzaakt door een [[hartstilstand]]. Hierna trok hij zich grotendeels terug. Interviews gaf hij nog maar weinig en hij trad nauwelijks meer op in het openbaar. In 2008 verscheen zijn laatste dichtbundel ''Toen ik dit zag''. De daarna gepubliceerde lezing ''"Inleiding in de [['Patafysica]]"'' over wetenschappelijke onzinbeweringen had hij al in 2000 uitgesproken in de [[Tilburg University\|universiteit van Tilburg]]. Hij gaf in 2009 wel een interview voor het tv-programma ''[[Kijken in de ziel]]''. Kopland overleed op 11 juli 2012 op 77-jarige leeftijd. Hij werd in besloten familiekring begraven. Er was een herdenking in de [[Martinikerk (Groningen)\|Martinikerk]] in [[Groningen (stad)\|Groningen]].<ref name="koninklijke onderscheiding">{{cite web\|url=http://www.trouw.nl/tr/nl/4512/Cultuur/article/detail/3286812/2012/07/15/Dichter-en-schrijver-Rutger-Kopland-overleden.dhtml\|title=Dichter en schrijver Rutger Kopland overleden\|date=15 juli 2012\|work=[[Trouw (krant)\|Trouw]]}}</ref><ref>{{cite web\|url=http://www.trouw.nl/tr/nl/4512/Cultuur/article/detail/3286890/2012/07/15/Familie-Kopland-afscheid-in-besloten-kring.dhtml\|title=Familie Kopland: afscheid in besloten kring\|date=15 juli 2012\|work=[[Trouw (krant)\|Trouw]]}}</ref> == Onderscheidingen == * 1969 -– [[Jan Campert-prijs]] voor ''Alles op de fiets'' * 1975 -– [[Herman Gorterprijs]] voor ''Een lege plek om te blijven'' * 1986 -– [[Paul Snoekprijs]] voor ''Dit uitzicht'' * 1988 -– [[P.C. Hooft-prijs]] voor zijn gehele oeuvre * 1998 -– [[VSB Poëzieprijs]] voor ''Tot het ons los laat'' * 1999 -– [[Eredoctoraat]] [[Universiteit voor Humanistiek]] * 2002 -– Eredoctoraat [[Universiteit Utrecht]] In april 2005 werd bekend dat Kopland de dat jaar aan hem toegedachte [[koninklijke onderscheiding]] zou weigeren, "omdat koninklijke onderscheidingen bedoeld zijn om mensen in het zonnetje te zetten, die normaal gesproken in de schaduw opereren".<ref name="koninklijke onderscheiding" /> == Bibliografie == * 1966 -– ''Onder het vee'' * 1968 -– ''Het orgeltje van yesterday'' * 1969 -– ''Alles op de fiets'' * 1970 -– als R.H. van den Hoofdakker: ''Het bolwerk van de beterweters. Over de medische ethiek en de status quo'' * 1972 -– ''Wie wat vindt heeft slecht gezocht'', {{ISBN \|90-282-0275-7}} * 1973 -– ''Winter en voorjaar'' * 1974 -– ''Gulliver onder de reuzen'' * 1975 -– ''Een lege plek om te blijven'' * 1977 -– ''Zoals de pagina's van een krant ...'' * 1978 -– ''Al die mooie beloften'', {{ISBN \|90-282-0463-6}} * 1978 -– ''Lichaam van een vrouw dat verlangt...'' * 1982 -– ''Dit uitzicht'' * 1985 -– ''Voor het verdwijnt en daarna'', {{ISBN \|90-282-0593-4}} * 1985 -– ''Vroeger'' * 1986 -– ''Verslagen van de W.T.F.: dertien ansichtkaarten'' * 1987 -– ''In memoriam J.J. Slauerhoff'', {{ISBN \|90-71610-02-0}} * 1987 -– ''The prospect and the river'', {{ISBN \|0-948282-04-5}} * 1988 -– ''Herinneringen aan het onbekende: een keuze uit eigen werk'', {{ISBN \|90-282-0707-4}} * 1988 -– ''Het dorp'' * 1989 -– ''Dankzij de dingen'', {{ISBN \|90-282-0724-4}} * 1990 -– ''Al bijna'' * 1991 -– ''A world beyond myself: selected poems'', {{ISBN \|1-870612-81-7}} * 1991 -– ''In steen'' * 1991 -– ''Waar is de wereld?: openingen bij tentoonstellingen van Jan Douwe van Willigen'', {{ISBN \|90-6354-058-2}} * 1992 -– ''Alles op de fiets'', {{ISBN \|90-01-49320-3}} * 1993 -– ''Dichtgroeiende weg'', {{ISBN \|90-73036-23-2}} * 1993 -– ''Geduldig gereedschap'', {{ISBN \|90-282-0830-5}} * 1994 -– ''Under the apple tree and other poems'' * 1995 -– ''Het mechaniek van de ontroering'', {{ISBN \|90-282-0861-5}} * 1995 -– ''In zichzelf = Into itself'' * 1996 -– ''Sporen'' * 1997 -– ''Jonge sla in het Oosten: dagboeknotities'', {{ISBN \|90-282-0904-2}} * 1997 -– ''Tot het ons loslaat'', {{ISBN \|90-282-0910-7}} * 1999 -– ''Gedichten'', {{ISBN \|90-282-0929-8}} * 1999 -– ''Geluk is gevaarlijk'', {{ISBN \|90-417-0136-2}} * 2000 -– ''Geluiden uit het Noorden'', {{ISBN \|90-282-0948-4}} * 2000 -– ''Ik ben een moeilijk geval'', {{ISBN \|90-6354-100-7}} * 2001 -– ''Maar'' * 2001 -– ''Over het verlangen naar een sigaret'', {{ISBN \|90-282-0975-1 }} * 2002 -– ''De distel'' * 2002 -– ''Weggaan'' * 2003 -– ''Stroomdal: gedichten'', {{ISBN \|90-76773-07-6}} * 2003 -– ''Twee ambachten: over psychiatrie van poëzie'', {{ISBN \|90-282-0988-3}} * 2004 -– ''Een man in de tuin'', {{ISBN \|90-282-4032-2}} * 2004 -– ''Onder de appelboom'' * 2004 -– ''Wat water achterliet'', {{ISBN \|90-282-0969-7}} * 2005 -– ''Over het hiernamaals'', {{ISBN \|90-70814-97-8}} * 2006 -– ''Verzamelde gedichten'', {{ISBN \|90-282-4057-8}} * 2008 -– ''Titus aan zijn schrijftafel'' * 2008 -– ''Toen ik dit zag'' * 2009 -– ''Boerderij'' * 2009 -– ''De drie mogelijkheden van het menselijk denken'' * 2009 -– ''Het tikt'' * 2010 -– ''Inleiding in de [['Patafysica]]'' * 2013 -– ''Tijd is nog steeds voor de mensen een luxe'' * 2015 -– ''Hoe zou het zijn om thuis te zijn'', {{ISBN \|978-90-282-4167-1}} == Muurgedicht == [[Bestand:WallPoemTheHagueKopland.JPG\|thumb\|[[Muurgedicht]] ''Een lege plek om te blijven'' in Den Haag]] [[Bestand:~~Sellingen_TVDN_04~~Sellingen TVDN 04.JPG\|thumb\|''Zoals de oude wereld haar kende''; sculptuur in [[Sellingen]] ]] In de [[Surinamestraat (Den Haag)\|Surinamestraat]] in [[Den Haag]] werd op 31 maart 2012 een [[muurgedicht]] van Kopland onthuld door wethouder [[Marjolein de Jong (politicus)\|Marjolein de Jong]]. Het gedicht staat op een blinde muur van het [[Schuddegeest\|Hofje van Schuddegeest]], eigendom van de Koninklijke Haagse Woningvereniging 1854. De Nederlandse typograaf en letterontwerper [[Gerrit Noordzij]] bracht de tekst aan.<ref>{{cite web\|url=http://www.archipelwillemspark.nl/?p=6190 \|title='Eerste muur met Archipel-poëzie'\|date=31 maart 2012\|work=Website Archipel-Willemspark}}</ref> Twee van zijn gedichten zijn in 2000 gebeiteld in een ijzeren plaat aan de achtermuur van de Steile Tuin in het Arnhemse [[Park Sonsbeek]]. == Documentaire == * 2006 : '''Rutger Kopland : de taal van het verlangen''' (Hoek, Piet Hein van der (red., regie) / productie, research: Lejo Siepe; medew.: [[Anton Korteweg]]. Stichting Beeldlijn, Groningen. 1 dvd-video (ca. 55 min.). {{ISBN \|978-90-476-0075-6}}<ref>Uitgezonden op televisie in ''Het Uur van de Wolf'' op 18 maart 2007. Zie ook: [http://woestenledig.typepad.com/woestenledig/2006/11/wat_is_mij_godv.html ''De taal van verlangen'']</ref> == Literatuur == * Goud, Johan (red.) (2012). ''Het leven volgens Rutger Kopland : onze vluchtige plek van de waarheid'' / auteurs: [[Erik Borgman]] ... e.a.; columns: Tom van Deel e.a.; en een gesprek met Rutger Kopland. 2e verb. dr. Klement/Pelckmans, Zoetermeer/Kalmthout. 175 p. Oorspr. uitg.: 2012. {{ISBN \|978-908-687-087-5}}, {{ISBN \|978-902-896-499-0}}. * Korteweg, Anton (red.) (2004). ''Daar wil je als Rudi wel bij zijn : gedichten voor Rudi van den Hoofdakker/Rutger Kopland bij zijn zeventigste verjaardag''. De Uitvreter, Zoeterwoude-Dorp. 18 bl. Opl.: 100 ex. (70 bestemd voor de jarige (aangeboden aan hem op zijn verjaardagsfeest, 2 oktober 2004 in Westervelde). Losbl., in omslag. Geen ISBN. * Jessurun d'Oliveira, H.U. (2003). ''Het gedicht als wereld : essays over Lucebert, Leo Vroman en Rutger Kopland''. Uitgeverij 521, Amsterdam. 103 p. {{ISBN \|90-76927-76-6}}. * Evenepoel, Stefaan (2000). ''Volmaakt onaf : over stijl en thematiek in de vroege poëzie van Rutger Kopland''. Universitaire Pers, Leuven. 260 p. (Symbolae Facultatis Litterarum Lovaniensis. Series D, Litteraria ; vol. 12). {{ISBN \|90-5867-043-0}}. Bewerking van proefschrift Katholieke Universiteit Leuven, 1992. == Externe link ==

Rutger Kopland: verschil tussen versies