Jonge en kleine bladen hebben over het algemeen een minder complexe vorm dan oude bladen — zoals enkelvoudig geveerd in plaats van meervoudig.
=== Sporenhoopjes ===
In de [[sporenhoopje]]s (eigenlijk: sporangiënhoopje, sorus) bevinden zich de [[Sporangium|sporendoosjes]], waarin de [[spore]]n gevormd worden. Dit zijn de voorplantingsorganen van de varen. Zij liggen meestal op de onderzijde van de (fertiele) bladen. Bij veel soorten wordt het sporangiënhoopje afgedekt door een [[dekvlies]]je (indusium). Dat beschermt het sporangiënhoopje tot de sporen rijp zijn. Bij andere soorten, zoals het [[venushaar]], worden de sporenhoopjes beschermd door de omgekrulde en al dan niet vliezige bladrand. In dat geval spreekt men van een [[pseudoindusium]].
De sporenhoopjes kunnen zeer verschillend van vorm zijn, van uiterst langwerpig tot rond. Ook de plaats op het blad is gevarieerd: langs de [[Nerf (blad)|nerf]], tegen de bladrand of midden op het bladslipje. Soms bedekken de sporenhoopjes de volledige oppervlakte van het blad.
De vorm en plaats van de sporenhoopjes op het blad en de aanwezigheid en vorm van het dekvliesje zijn belangrijke determinatiekenmerken bij varens. Zo hebben de varens van het geslacht [[streepvaren]] typische langgerekte, streepvormige sporenhoopjes zonder dekvliesje, terwijl de [[niervaren]]s ronde of niervormige sporenhoopjes met een dekvliesje hebben.
