Voedingsstof: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k taal
k Niet elke vitamine is een amine. Daarom is het meervoud vitamines en niet vitaminen.
Regel 17:
Er worden twee categorieën nutriënten onderscheiden:
* [[Anorganische verbinding|''anorganische'' stoffen]]: voor planten: water en [[zouten|voedingszouten]], bijvoorbeeld [[Nitraat|nitraten]], [[Fosfaat|fosfaten]]. Voor dieren: water, in kleine hoeveelheden (een of enkele grammen per dag) benodigde mineralen ([[keukenzout]], [[calcium]], [[fosfor]]) en de in minieme hoeveelheden (milligrammen) benodigde [[sporenelement]]en (bijvoorbeeld [[IJzer (voeding)|ijzer]] en [[mangaan]]).
* Dieren hebben daarnaast [[Organische verbinding|''organische'' stoffen]] nodig, zoals [[Koolhydraat|koolhydraten]], [[Proteïne|eiwitten]], [[vet]]ten en [[vitamine]]ns. [[Fotoautotrofie|Fotoautotrofe]] [[planten]] [[Biosynthese|maken]] deze organische verbindingen zelf aan.
 
In het geval van dieren kunnen voedingsstoffen daarnaast worden onderverdeeld in [[macronutriënten]] en [[micronutriënten]]. Macronutriënten zijn de energieleverende voedingsstoffen, zoals vetten, koolhydraten, eiwitten en [[alcohol (stofklasse)|alcohol]]. De micronutriënten zijn: vitaminenvitamines, mineralen en sporenelementen.<ref name="Kreijl" />
 
== Non-nutriënten ==
Regel 25:
 
== In het menselijk lichaam ==
VitaminenVitamines (worden niet gerekend tot de voedingsstoffen), mineralen en water kunnen via de darmwand direct worden opgenomen in het bloed, voor [[hart en vaatstelsel|transport]] naar de weefselcellen. Andere voedingsstoffen worden, voor zover nodig, eerst door het [[maag-darmstelsel|spijsverteringskanaal]] [[spijsvertering|afgebroken]] (gesplitst in kleinere moleculen).<ref name="BaarHLF" />
 
=== Functies ===
Regel 31:
*''Bouwstoffen'' dienen binnen een [[organisme]] voor de aanmaak van [[cel (biologie)|cellen]] (ten behoeve van [[Homeostase (fysiologie)|onderhoud]] – vervanging van oude cellen – en [[groei (fysiologie)|groei]]) en van [[extracellulaire matrix|tussencelstof]]. Belangrijke bouwstoffen zijn water, eiwitten en mineralen. Water en eiwitten zijn vooral belangrijk voor de aanmaak van cellen. Mineralen zoals calcium zijn belangrijk voor de aanmaak van [[bot (anatomie)|botweefsel]].
*''Brandstoffen'' zijn de voedingsstoffen waaruit energie gehaald wordt voor het samentrekken van [[spiercel]]len en het versturen van elektrische signalen tussen [[zenuwcel]]len. Deze energie wordt gehaald uit de [[celademhaling|biologische oxidatie]] (verbranding) van koolhydraten en vetten, soms [[gluconeogenese|uit eiwitten]].
*''Regulerende stoffen'' of ''beschermende stoffen'' zijn voedingsstoffen die allerlei belangrijke lichaamsprocessen regelen en sturen: [[vitamine]]ns en [[voedingszouten|mineralen]]. Hiervan heeft het lichaam slechts kleine hoeveelheden nodig.<ref name="BaarHLF" />
 
=== Reserves ===
Het menselijk lichaam heeft een systeem om voedingsstoffen op te slaan. Vet wordt onder de [[huid]] en rondom [[orgaan|organen]] opgeslagen, koolhydraten als [[glycogeen]] in de spieren en in de [[lever]]. Ook sommige vitaminenvitamines worden in de lever opgeslagen. Botten zijn een opslagplaats voor calcium. Bij gebrek aan voedingsstoffen kan het menselijk lichaam deze reserves aanspreken.<ref name="BaarHLF" />
 
== Herkomst ==