|
'''Mesopotamische mythologie ''' is de collectievegemeenschappelijke mythologiebenaming dievoor voorafgingde aanmythologie van de [[Soemer]]ische en, [[AkkadischAkkadische Rijk|AkkadAkkadische]]ische mythologie en van de nog latere [[Babylon (Babel)|Babylonische]] en [[Assyrische mythologie]], die onderling verschillen en overeenkomsten kennen. ZijDe vormtmythologie deis gemeenschappelijkebekend basisuit vanliteratuur dezeen 'jongere'iconografisch mythologieënmateriaal, dieen erwas elkverbonden hunmet eigen[[religie]] godenen bij[[politiek]]. kregenMythologische enliteratuur dusis lichtelijkovergeleverd verschillen.vanaf Dehet Mesopotamische[[3e mythologiemillennium vindtv.Chr.]] haaren oorsprongbleef inzich hettot ''Tweestromenland''de ([[Mesopotamiëklassieke oudheid]] -ontwikkelen. hetSommige huidigeovergeleverde mythen vertonen overeenkomsten met [[IrakKanaänitische mythologie|Kanaänitische]], en[[Anatolië|Anatolische]] andere(bijvoorbeeld delen[[Hettitische vanmythologie|Hettitische]]) heten [[MiddenOud-OostenGriekse godsdienst|oud-Griekse]]) enmythen. isZo verwantkomt aanin diehet ''[[Gilgamesj-epos|Epos van Gilgamesj]]'' een vroege versie van het [[Anatoliëzondvloed]]<nowiki/>verhaal voor.
== Geschiedenis van de godsdienst == ▼Mythologie en religie van [[Mesopotamië]] verschillen grondig van onze huidige godsdiensten. Ze kennen geen stichter en zijn niet gebaseerd op een heilig boek. Het is, zoals we wel vaker in het oosten zien, een religie die volkomen verweven is met de maatschappij en die als dusdanig een essentieel deel van de cultuur vormt.
UitDe [[archeologie|archeologische]]Soemerische vondstenbeschaving isontstond echterin gebleken dat de oudste bewoningslagen van een stad alshet [[ Eridu]]4000-3500 reeds dateren uit het [[6ev.Chr.|4e millennium v.Chr.]] , Waartoen mensenzich invroege woonkernensteden samenontwikkelden. zijn,In ontstaangroepen waren gemeenschappelijke afspraken aangaande theorie en praktijk om het samenleven mogelijk te makennodig. Het is dan ook meer dan waarschijnlijk dat in dergelijke woonkernen eveneens algemene concepten worden gevormd over de natuur en de kosmos en over de wetmatigheden die zich daarin voor doen, welke van invloed zijn op het leven van de gemeenschap en vice versa, en die men dus in acht dient te nemen (zie [[Me (Mesopotamische mythologie)|Me]]). De beeldvorming over dergelijke drijfkrachten en hun onderlinge relaties wordt vastgelegd in symbolen en mythische verhalen, die makkelijker mondeling overdraagbaar zijn op de volgende generaties. <br />▼De Mesopotamische godsdienst is [[polytheïstisch]] en wordt best omschreven als een [[natuurgodsdienst]].
<br />De eerste goden van Mesopotamië waren lokale goden of eerder [[godin]]nen: ieder dorp had zo zijn eigen godheid. Toen de [[Stadstaat|stadstaten]] de naburige dorpen in zich opnamen, werden de godheden van dat dorp ook in hun [[pantheon (religie)|pantheon]] geïncorporeerd, eventueel als mindere goden. Zo ontstond een [[hiërarchie]] en een soort stamboom van de verschillende goden. Later zouden echte koninkrijken of staten ontstaan waarin verschillende steden aanwezig waren. Hierbij was er dan een soort rijksgod die als belangrijkste werd vooruitgeschoven. Dat was dan meestal de god van de belangrijkste stad (vb. [[Marduk (god)|Marduk]] in het geval van het latere [[Babylonië]]). ▼
Sommige Mesopotamische mythen tonen veel overeenkomsten met de [[Griekse mythologie|Griekse mythen]]. De Mesopotamische religie vertoont verder ook gelijkenissen met het [[jodendom]] en [[christendom]]. Zo wordt bijvoorbeeld de [[zondvloed]] verhaald in zowel de [[Hebreeuwse Bijbel|Bijbel]] als het [[Gilgamesj-epos]]. Er bestaan verschillende theorieën over deze verwantschap.
▲== Geschiedenis van de godsdienst ==
De ''Soemerische'' beschaving ontstond in het [[4000-3500 v.Chr.|4e millennium v.Chr.]]. Toen verrezen de eerste steden met een monumentale uit [[leemtegel]]s opgetrokken architectuur. De stad met omringende geïrrigeerde landbouwgronden vormde de kenmerkende politieke eenheid.
▲Uit [[archeologie|archeologische]] vondsten is echter gebleken dat de oudste bewoningslagen van een stad als [[Eridu]] reeds dateren uit het [[6e millennium v.Chr.]] Waar mensen in woonkernen samen zijn, ontstaan gemeenschappelijke afspraken aangaande theorie en praktijk om het samenleven mogelijk te maken. Het is dan ook meer dan waarschijnlijk dat in dergelijke woonkernen eveneens algemene concepten worden gevormd over de natuur en de kosmos en over de wetmatigheden die zich daarin voor doen, welke van invloed zijn op het leven van de gemeenschap en vice versa, en die men dus in acht dient te nemen (zie [[Me (Mesopotamische mythologie)|Me]]). De beeldvorming over dergelijke drijfkrachten en hun onderlinge relaties wordt vastgelegd in symbolen en mythische verhalen, die makkelijker mondeling overdraagbaar zijn op de volgende generaties. <br />
▲De eerste goden van Mesopotamië waren lokale goden of eerder [[godin]]nen: ieder dorp had zo zijn eigen godheid. Toen de [[Stadstaat|stadstaten]] de naburige dorpen in zich opnamen, werden de godheden van dat dorp ook in hun [[pantheon (religie)|pantheon]] geïncorporeerd, eventueel als mindere goden. Zo ontstond een [[hiërarchie]] en een soort stamboom van de verschillende goden. Later zouden echte koninkrijken of staten ontstaan waarin verschillende steden aanwezig waren. Hierbij was er dan een soort rijksgod die als belangrijkste werd vooruitgeschoven. Dat was dan meestal de god van de belangrijkste stad (vb. [[Marduk (god)|Marduk]] in het geval van het latere [[Babylonië]]).
== Mythen ==
==Belangrijke goden==
=== De oudste [[Moedergodin]] ===
* [[Mami]]
* [[Me (mythologie)]]: de grondwetten van het bestaan
== OpmerkingenModerne Tijd ==
Het [[Zuïsme]] is in [[IJsland]] een religie die zich baseert op de Mesopotamische mythologie en in 2015 de snelst groeiende religie is. Het gaat echter vooral om een kritiek op religieuze belastingvoordelen.
| 