|
== Lithosfeer ==
Met 99,8 % van de totale hoeveelheid koolstof op aarde komt in de [[lithosfeer]] de meeste koolstof voor. De uitwisseling is echter laag. De lithosfeer is een deel van de 'lange termijnopslag' van de koolstof.
* [[sediment]]en en daaruit ontstane [[krijtgesteente]]:
:carbonaat: [[calciet]] CaCO<sub>3</sub>, [[dolomiet]] CaMg(CO<sub>3</sub>)<sub>2</sub>, 60.000.000 Gt C
* [[grafiet]]
'''Gashydraat''' is een [[samengestelde stof|verbinding]] van ijs of van water, waarvan de temperatuur rond het vriespunt (ofschommelt, ijs) enmet een gas, dat in de moleculaire holtes (in de [[intermoleculaire ruimte]] tussen de watermoleculen) van het water zit opgesloten. Voor de koolstofkringloop is in het bijzonder [[methaanhydraat]] van belang. Het zit opgesloten in het zeesediment en in de [[permafrost]]. Het opgesloten methaan is ontstaangevormd door [[anaeroob|anaerobe]] [[bacteriën|bacteriële]] [[biologische afbraak|omzetting]] van [[organische stof]]fen. Bij oververzadiging van het water met het methaan, en bij temperaturen net onder het vriespunt of bij hoge [[druk (grootheid)|druk]] (in de zee[[oceaan]] vanaf 500 m diepte), worden methaanhydraten gevormd. Door verandering van druk- en/of temperatuurverhoudingentemperatuur kunnen grote hoeveelheden methaan voorvanuit de gebonden hydraatvorm binnen korte tijd vrij in de [[atmosfeer]] komenterechtkomen.
Het uit de opslagplaatsen vrijkomendevrijgekomen methaan kan onder zuurstofloze omstandigheden door [[chemotroof|chemotrofe]] organismen gebruiktals energiebron worden gebruikt:
Obligaat anaerobe, methaanoxiderende ''[[Methanosarcinalesmethanosarcinales]]'' ([[Archaea]]) [[stofwisseling|vormen]] [[azijnzuur]] uit methaan:
:<math>\mathrm{2\,CH_4 + 2\,H_2O \rightarrow CH_3COOH + 4\,H_2}</math>
Dit azijnzuur wordt in [[symbiose]] met ''[[Desulfosarcinadesulfosarcina]]'' gebruikt als energieleverancier:
:<math>\mathrm{CH_3COOH + SO_4^{2-} \rightarrow 2\,HCO_3^- + H_2S}</math>
Men schat dat door deze symbiose jaarlijks 300 miljoen ton methaan [[biochemie|biochemisch]] wordt omgezetvastgelegd, hetgeen meer is danruim 80 % van de door de bacteriën in het sediment afgegevenaanwezige bacteriën eerder [[excretie|afgescheiden]] methaan.
Bij aanwezigheid van zuurstof kan methaan met zuurstof (O<sub>2</sub>) door [[aeroob|aerobe]], methaanoxiderende bacteriën volledig omgezet worden in [[koolstofdioxide]] en water:
| 