Voorde (doorwaadbare plaats): verschil tussen versies

* doorwaadbare plaats, meestal in een [[beek (stroom)|beek]] of [[rivier]].

* een[[brug brugconstructie(bouwwerk)|brug]]constructie waar het water in periodes met hoge afvoeren gedeeltelijk overheen stroomt, wordt ook met de term voorde aangeduid

* een plaats waar men tussen de [[Duin (geografie)|zandduinen]] door het [[strand (kust)|strand]] kan bereiken, zoals [[Zandvoort]]

* een begaanbare strook door het [[veen (grondsoort)|veen]], zoals [[Eexterzandvoort]]

* een in het land inspringendspringend, inlopend gedeelte van een zee; baai, bocht, inham, inwijk

Net als een [[brug (bouwwerk)|brug]] heeft een voorde vaak een eigen naam.

Om vee de gelegenheid te bieden een beek of sloot te passeren om een weide aan de andere oever te bereiken werd soms een ''koevoorde'' aangelegd. Met flinke [[veldkei]]en, die op hun plaats werden gehouden door in de ondergrond gedreven houten staken werd de bodem van de stroom bedekt om te voorkomen dat de dieren uitgleden of wegzakten in de modder. Een voorbeeld is de tien meter brede voorde in een beek bij [[Smeerling]] in een zijdal van de [[Ruiten-Aa]].<ref>Rensink E. (red.), 2008, ''Archeologie in Beekdalen'', blz 152, Uitgeverij Matrijs, Utrecht</ref> De Drentse plaats [[Coevorden]] dankt haar naam aan zo'n ''koevoorde'', net als [[Ochsenfurt]] en [[Oxford (Verenigd Koninkrijk)|Oxford]].

Verscheidene [[toponiem|plaatsnamen]] in het Nederlandse taalgebied herinneren aan een oude voorde en hebben [[-voorde]] of een variant daarvan in hun naam (''-voord, -foort''). Zie in het Nederlands onder andereVoorbeelden: [[Amersfoort]], [[Coevorden]], [[Vilvoorde]], [[Steenvoorde (gemeente)|Steenvoorde]] ([[Frans-Vlaanderen]]) en [[Vorden]]. De naam komt ook in andere talen en landen voor.

Voorde is tevens een [[Cognaat (taalkunde)|cognaat]] van [[fjord]], een woord dat het Nederlands ontleende aan de Scandinavische talen. In die talen vindt men ook veel plaatsnamen met ''-fjord'' of ''fjorden'', zoals in de [[Oslofjord|Oslofjorden]].

Men duidde een voorde ook aan met ''[[-drecht|drecht]]'', ''trecht'' of ''tricht'', afgeleid van Latijnhet Latijnse woord ''traiectum'' dat doorgetrokken betekent en via een andere weg en met een andere betekenis ook in het Nederlands kwam als het woord ''[[traject]]doorgetrokken'' betekent. Steden methebben een dergelijk achtervoegsel in hun naam hebben die meestal te danken aan de nabijheid van een doorwaadbare plaats. Voorbeelden zijn [[Maastricht]] en [[Utrecht (stad)|Utrecht]].