Wikipedia

Euroscepsis: verschil tussen versies

Interactief door geschiedenis bladeren
← Oudere bewerkingNieuwere bewerking →
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
k Wijzigingen door 147.181.96.14 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door 145.130.79.16
FNAS (overleg | bijdragen)
3.423 bewerkingen
→‎Definitie: Lijstje vrijblijvende argumenten vervangen door samenvatting van twee empirische studies.
Regel 4:
 
==Definitie==
EuroscepticismeEuroscepsis is een vlag die vele ladingen dekt en ruimer gaat dan enkel de politieke actoren. Ook andere maatschappelijke actoren kunnen worden getypeerd door een eurosceptisch gedrag. Paul Taggart en Aleks Szczerbiak <ref>Taggart,P. & Szczerbiak, A. 2004. Contemporary Euroscepticisim in the party systems of the European Union candidate states of Central and Eastern Europe, Vol. 43 (1), pp. 1-27</ref> maken een onderscheid tussen hardharde euroscepticismeeuroscepsis en zachtzachte euroscepticismeeuroscepsis of eurorealisme.
 
* '''HardHarde euroscepticismeeuroscepsis''': dit slaat op het volledig verwerpen van het project van Europese economische en politieke integratie en oppositie tegen het lid worden of lid blijven van de EU door een bepaald land. Dit kan betekenen dat iedere vorm van Europese economische of politieke integratie wordt afgewezen door een euroscepticus. In de praktijk krijgt ditdeze harde euroscepticismeeuroscepsis echter vaak de vorm van het afwijzen van de huidige vorm van Europese integratie. Belangrijke argumenten daarvoor kunnen nationale soevereiniteit zijn of het idee dat de Europese integratie diep gewortelde waarden aantast of de drager is van verkeerde waarden.
 
* '''ZachtZachte euroscepticismeeuroscepsis''': Dit omvat gedeeltelijk of gekwalificeerd verzet tegen Europese integratie. Dit kan de vorm krijgen van 'beleidseuroscepticismebeleidseuroscepsis' of 'nationaal-belangeuroscepticismebelangeuroscepsis'. Bij beleidseuroscepticismebeleidseuroscepsis verwerpt men de EU niet in haar geheel maar is fel gekant tegen een bepaald beleidsdomein of specifieke beleidsinitiatieven. Zo kan men bijvoorbeeld als linkse politieke partij de meerwaarde inzien van Europese integratie, maar fel gekant zijn tegen de vrije markt handelsagenda van de EU. Omgekeerd kan een rechtse partij die handelspolitiek steunen maar de sociale agenda, de kosten van het Europese ambtenarenapparaat en het immigratiebeleid verwerpen als inbreuk op de eigen soevereiniteit.
:Nationaal-belangeuroscepticismebelangeuroscepsis behelst het benadrukken van het opkomen voor het nationaal belang binnen de Europese context. Dit is verenigbaar met steun voor het Europese project in principe.
 
Gezien in de [[Politiek spectrum|links-rechtsverdeling]] is euroscepsis vooral een houding op de flanken, terwijl het traditionele midden doorgaans steun aan het Europese project verleent. Zij onderscheiden vijf posities van politieke partijen:
Volgende argumenten worden vaak aangehaald als reden voor Euroscepsis:
* Radicaal links is doorgaans sterk eurosceptisch, vanuit het besef dat de EU een centrum-rechts project is dat aanstuurt op uitbreiding van de markteconomie, niet de gewenste inperking, en de perceptie dat dit niet binnen de huidige structuren te veranderen valt.
* Het gebrek aan [[democratie]] binnen Europese bestuursorganen.
* Centrum-links beschouwt Europese integratie van oudsher als een mes dat aan twee kanten snijdt: het biedt mogelijkheden voor uitbreiding van het [[Sociaaldemocratie|sociaaldemocratische]] model in Zuid-Europa, maar een gevaar oplevert voor de verworvenheden in het Noorden. De eurosceptische vleugel binnen de sociaaldemocratie, in de jaren 80 de grootste eurosceptische kracht in het bestel van diverse landen, is sindsdien grotendeels verdwenen.
* De ondoorzichtige besluitvorming en het - daardoor - ontstaan van een voedingsbodem voor [[corruptie]].
* [[Groene politiek|Groene partijen]] zijn doorgaans voorstander van Europese integratie, vooral waar deze milieuwetgeving betreft. Evenals de sociaaldemocraten hebben veel groene sommige een ontwikkeling doorgemaakt van (radicale) euroscepsis naar principiële steun voor het Europese project. Partijen die groene politiek combineren met radicaal-linkse standpunten zijn gemengder in hun steun voor 'Europa.'
* De hang naar [[supranationalisme]] die de [[soevereiniteit]] en [[Identiteit (eigenheid)|identiteit]] van de afzonderlijke lidstaten (als [[natie]]s) ondermijnen.
* Centrum-rechts is vanaf het begin de drijvende kracht van Europese integratie geweest en daarmee de belangrijkste pro-Europese stroming. Wel bestaat er een spanningsveld tussen [[Conservatisme|conservatieven]], die gericht zijn op behoud van de natiestaat, en [[Neoliberalisme (hedendaags)|neoliberalen]], die bereid zijn de natiestaat te verzwakken ten gunste van verdere economische integratie.
* De blijkbaar ongebreidelde en ongemotiveerde uitbreidingsdrang.
* Radicaal rechts/nieuw rechts kent een sterk eurosceptische houding, die vooral is ingegeven door de wens om nationale [[soevereiniteit]] en [[Identiteitspolitiek|identiteit]] te behouden. Deze partijen zijn gekant tegen de migratie die de open grenzen van Europa faciliteren, tegen het Europees Parlement en tegen het [[Handvest van de grondrechten van de Europese Unie|Grondrechtenhandvest]].
* De [[liberalisme|liberale]] [[economie|economische]] vrije-marktkoers die Europa vaart.
Hoewel de links-rechts-as een belangrijke [[Onafhankelijke en afhankelijke variabele|verklarende variabele]] voor euroscepsis vormt, pleiten Hooghe, Marks en Wilson voor een tweede as die de positie van partijen duidt op de thema's libertair-[[Autoritarisme (politicologie)|autoritair]], alternatief-traditioneel en groen-nationalistisch, zodat een [[Hoefijzermodel|hoefijzervormig model]] van steun voor Europese integratie ontstaat.
* De [[Europese staatsschuldencrisis|Eurocrisis]]
 
Van Elsas, Hakhverdian en Van der Brug<ref>Van Elsas, E.J., Hakhverdian, A., Van der Brug, W. (2016). [https://doi.org/10.1080/01402382.2016.1175244 United against a common foe? The nature and origins of Euroscepticism among left-wing and right-wing citizens]. ''West European Politics'' 39(6).</ref> passen ditzelfde model toe op burgers in plaats van partijen. Zij laten zien dat de hoefijzervorm verdwijnt als onderscheid wordt gemaakt naar de reden om eurosceptisch te zijn. Linkse burgers zijn eerder geneigd tot een zachte euroscepsis, voortkomend uit sociaaleconomische grieven en gericht tegen de bestaande instituten. Rechtse burgers vertonen vaker een harde euroscepsis uit cultuurpolitieke motieven, gericht tegen Europese integratie als zodanig.
 
== Euroscepsis in België ==
Volgens de Britse politicoloog Paul Taggart zijn er in België maar twee eurosceptische partijen.<ref>Taggart, P. 1998. A touchstone of dissent: Euroscepticism in contemporary Western European party systems. European Journal of Political Research, Vol 33 (3)</ref> Aan Vlaamse zijde is dat het [[Vlaams Belang]], in Franstalig België is dat het [[Front National (België)|Front National]]. Dit komt echter zelden tot uiting omdat het in België niet verstandig is om je te profileren als een euroscepticischeeurosceptische partij. De bevolking is namelijk bij de meest "eurofiele" van Europa. Volgens de [[Eurobarometer]] bestempelt gewoonlijk slechts 10% van de bevolking Europa als "een slechte zaak".<ref>Abts, K., Heerwegh, D., Swyngedouw, M. 2008. Euroscepticisme in België: economische belangen, culturele identiteit en politiek wantrouwen. Res Publica, vol: 50 (4), pp. 357-381</ref>
 
== Euroscepsis in het Verenigd Koninkrijk ==
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/wiki/Euroscepsis"