Doedelzak: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Versie 49485091 van 188.22.141.170 (overleg) ongedaan gemaakt.
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 47:
 
Een kenmerk van de doedelzak is dat de toonproductie niet (of maar met grote moeite) stopgezet kan worden. Bij de [[uilleann pipes]] die zittend gespeeld worden, kan men alle vingergaten afdekken en de pijp op de knie stoppen, maar dit kan zeker niet bij iedere toon. Articulatie bij alle doedelzakken moet daarom met de vingers geschieden door middel van snelle [[Voorslag (muziek)|voorslagen]]. Hierbij wordt de illusie van een onderbreking van de toon opgewekt door snel een vinger boven de actieve vinger even op te lichten of een vinger eronder even aan te tippen. Ook kan de suggestie van [[staccato]] worden bereikt door terug te spelen op een grondtoon die ook door de bourdon wordt voortgebracht, zodat de illusie van een niet-hoorbare toon (dus stilte) ontstaat. Vooral in de Schotse stijlen, zowel serieuze ([[pìobaireachd]]) als lichtere, zijn bijzonder ingewikkelde (en technisch veeleisende) opeenstapelingen van voorslagen in zwang die eigen benamingen hebben gekregen. In de Franse en Ierse stijl is daarentegen ook aandacht voor lyrische elementen. [[vibrato]] en [[glissando]] bijvoorbeeld worden in de Franse en Ierse stijl zeer veel, en in de Schotse stijl vrijwel niet gebruikt.
 
== Doedelzak in de kunst ==
<gallery>
Jacob Jordaens - De doedelzakspeler - Le Joueur de cornemuse - Fonds Courtin-Bouché - Koning Boudewijnstichting - Fondation Roi Baudouin.jpg|[[De doedelzakspeler]], schilderij van Jacob Jordaens (17e eeuw)
Hendrik ter Brugghen - De doedelzakspeler.jpg|De doedelzakspeler, schilderij van Hendrick ter Brugghen (1624)
</gallery>
 
{{Appendix}}