Absoluut nulpunt (temperatuur): verschil tussen versies

[[Bestand:CelsiusKelvin.svg|{{largethumb}}|Van boven naar onder:<br />
het atmosferische kookpunt van water,<br />het tripelpunt van water,<br />
het atmosferische smeltpunt van water, en<br />het absolute nulpunt]]

Het '''absolute nulpunt''' is de ondergrens van de [[thermodynamische temperatuur]] waarbij de [[enthalpie]] en de [[entropie]] van een [[Gas (aggregatietoestand)|gas]] hun minimale waarden bereiken. Het nulpunt van de [[temperatuurschaal]] van [[kelvin (eenheid)|kelvin]] is per definitie gelijk aan het absolute nulpunt. Deze temperatuur is gelijk aan -273–273,15&nbsp;[[Celsius|°C]]<ref>{{en}}[http://www.bipm.org/en/publications/si-brochure/kelvin.html 0&nbsp;°Celsius is gelijk aan 273,15 Kelvin] BIPM.org </ref> en -459–459,67&nbsp;[[Fahrenheit|°F]].

Een van de eersten die het absolute nulpunt probeerde te bepalen, was [[Guillaume Amontons]] (1663 - 1705). Hij mat het volume van een hoeveelheid lucht bij 0&nbsp;°Celsius en bij 100&nbsp;°Celsius. Toen bleek dat lucht die van 0 tot 100 graden wordt verwarmd altijd hetzelfde percentage uitzetting vertoont, kon hij dat naar beneden doortrekken. Daarmee stelde hij vast, dat, als de lucht bij afkoeling volgens dezelfde lijn zou inkrimpen, dan theoretisch een volume van nul zou worden bereikt bij een temperatuur van -240–240 graden Celsius. Hij zat er dus slechts 33,14 graden naast.

[[Louis Gay-Lussac]] (1778-1850) kwam op -273–273&nbsp;°C.{{bron?||2014|01|16}} Hij publiceerde in 1802 een werk over de absolute temperatuurschaal.

[[William Thomson (natuurkundige)|Lord Kelvin]] schreef ''On an Absolute Thermometric Scale'' in 1848. Hij berekende de absolute temperatuur, door de [[omgekeerde]] te nemen van de [[uitzettingscoëfficiënt]] van lucht bij 0&nbsp;°C, die 0,00366 K^-1 bedraagt. Het omgekeerde hiervan is 1/0,00366 = 273,22 K. Kelvin stelde zo vast dat op de luchttermometerluchtthermometer van die tijd een temperatuur van 0&nbsp;°C, de temperatuur waarbij ijs smelt, 273,22 kelvin boven het absolute nulpunt ligt; met andere woorden, dat het absolute nulpunt bij -273–273,22&nbsp;°C ligt. Latere experimenten hebben nog nauwkeuriger waarden opgeleverd.

Materie krijgt bij temperaturen in de buurt van het absolute nulpunt zeer speciale eigenschappen zoals [[supergeleiding]]. [[Helium]] wordt [[Superfluïditeit|supervloeibaar]]. In 2003 lukte het een groep van wetenschappers aan het [[Massachusetts Institute of Technology]] (MIT) om een temperatuur te bereiken van minder dan 500 picokelvin (= minder dan 0,000&nbsp;000&nbsp;000&nbsp;500 K = 500*&nbsp;x&nbsp;10^-12). Deze temperatuur werd bereikt bij de vorming van een [[Bose-Einsteincondensaat]] van [[natrium]]atomen.