Voedingsbodem: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
link, aanpassing
Regel 1:
[[ImageBestand:Agar plate with colonies.jpg|right|thumb|250px{{largethumb}}|Agarplaat met kolonies]]
[[AfbeeldingBestand:resistentiemeting.jpg|thumb|250px{{largethumb}}|Resistentiemeting op de klassieke manier met voedingsbodems waarop disks geïmpregneerd met antibiotica.]]
Een '''voedingsbodem''' is een bodem[[Substraat (ecologie)|substraat]] met [[voedingsstof]]fen, bedoeld om [[schimmels]], [[bacterie|bacteriën]], [[planten]] of [[Dierenrijk|dieren]] te kweken, meestal voor onderzoek. Zoals de naam aangeeft, levert deze bodemondergrond de voedingsstoffen voor de organismen die erin/-op leven; eventuele [[larve]]n kunnen zich erin nestelen.
 
== Voedingsbodem bij plantaardige weefselkweek ==
Een '''voedingsbodem''' is een bodem met [[voedingsstof]]fen, bedoeld om [[schimmels]], [[bacterie|bacteriën]], [[planten]] of [[Dierenrijk|dieren]] te kweken, meestal voor onderzoek. Zoals de naam aangeeft, levert deze bodem voedingsstoffen voor de organismen die erin/-op leven; eventuele [[larve]]n kunnen zich erin nestelen.
Bij [[Weefselkweek (plant)|plantaardige weefselkweek]] bestaat een voedingsbodem meestal uit de volgende onderdelen:
* Water: hierin worden de volgende stoffen opgelost:
* Voedingszouten: dit zijn stoffen als stikstof, fosfor, calcium, kalium, ijzer; kortom allemaal bouwstoffen.
* Een koolstofbron; meestal gewone suiker (officieel [[sacharose]]). Normaal heeft een plant geen suiker nodig. Planten kunnen namelijk onder invloed van zonlicht zelf energie vastleggen viadoor [[fotosynthese]]. Echter in de plantaardige weefselkweek zijn vaak minder bladeren aanwezig. Ook is het kunstlicht in een klimaatcel vaak onvoldoende om zelf energie te kunnen vastleggen.
* Vitaminen: ook planten hebben vitaminen nodig.
* Groeistoffen of plantenhormonen: Door deze stoffen toe te voegen wordt bereikt dat de planten meerdere [[Gemma|groeipunt]]en vormen. Daardoor verkrijgt men sneller en meer planten dan zonder deze stoffen.
* Bindmiddel: [[agaragar]]. Dit wordt toegevoegd om de voedingsbodem stevig te maken zodat je er een plantenstekje in kunt steken zonder dat het omvalt.
 
Als alle stoffen zijn opgelost wordt de vloeistof in buisjes of kuipjes gegoten. Omdat het Daarna wordt het in een [[autoclaaf (laboratorium)|autoclaaf]] verhit tot ±circa 121°C om ervoor te zorgen dat alle bacteriën en schimmels worden gedood. Het is immers de bedoeling dat de planten onder steriele omstandigheden worden gekweekt.
==Voedingsbodem bij plantaardige weefselkweek==
Bij [[plantaardige weefselkweek]] bestaat een voedingsbodem meestal uit de volgende onderdelen:
*Water: hierin worden de volgende stoffen opgelost:
*Voedingszouten: dit zijn stoffen als stikstof, fosfor, calcium, kalium, ijzer; kortom allemaal bouwstoffen.
*Een koolstofbron; meestal gewone suiker (officieel sacharose). Normaal heeft een plant geen suiker nodig. Planten kunnen namelijk onder invloed van zonlicht zelf energie vastleggen via [[fotosynthese]]. Echter in de plantaardige weefselkweek zijn vaak minder bladeren aanwezig. Ook is het kunstlicht in een klimaatcel vaak onvoldoende om zelf energie te kunnen vastleggen.
*Vitaminen: ook planten hebben vitaminen nodig.
*Groeistoffen of plantenhormonen: Door deze stoffen toe te voegen wordt bereikt dat de planten meerdere [[Gemma|groeipunt]]en vormen. Daardoor verkrijgt men sneller en meer planten dan zonder deze stoffen.
*Bindmiddel: [[agaragar]]. Dit wordt toegevoegd om de voedingsbodem stevig te maken zodat je er een plantenstekje in kunt steken zonder dat het omvalt.
 
== Voedingsbodem voor micro-organismen ==
Als alle stoffen zijn opgelost wordt de vloeistof in buisjes of kuipjes gegoten. Daarna wordt het in een [[autoclaaf (laboratorium)|autoclaaf]] verhit tot ± 121°C om ervoor te zorgen dat alle bacteriën en schimmels worden gedood. Het is immers de bedoeling dat de planten onder steriele omstandigheden worden gekweekt.
[[Bestand:Ascomycetes.jpg|thumb|right|250px{{largethumb}}|Verschillende ''Penicillium'', ''Aspergillus'' spp. (en enkele andere schimmels) groeiend op een voedingsbodem.]]
 
==Voedingsbodem voor micro-organismen==
[[Bestand:Ascomycetes.jpg|thumb|right|250px|Verschillende ''Penicillium'', ''Aspergillus'' spp. (en enkele andere schimmels) groeiend op een voedingsbodem.]]
Voor het onderzoek van micro-organismen, zoals schimmels en bacteriën, wordt in een [[petrischaal]] een voedingsmedium gegoten dat bestaat uit [[agar-agar]] met daarin opgeloste voedingsstoffen. Het petrischaaltje en het voedingsmedium zijn op voorhand gesteriliseerd. Sommige voedingsmedia zijn selectief voor specifieke organismen; andere organismen kunnen in dergelijke bodems niet uitgroeien.