|
[[FileBestand:Gerrit Adriaensz. Berckheyde - De bocht van de Herengracht te Amsterdam.jpg|thumb|Gouden bocht van de Herengracht in Amsterdam]]
[[FileBestand:AmsterdamLuchtfotoBmz.jpg|thumb|Grachtengordel van Amsterdam]]
[[FileBestand:Herengracht 386.jpg|thumb|Het Grachtenhuis]]
Een '''herenhuis''' is in [[Nederland]] een grote, statige en luxe [[Huis_Huis (woning)|woning]] dat uit minimaal twee volledige woonlagen en een zolder bestaat. De huizen kunnen vrijstaand zijn, maar ook naast een aantal andere woningen zijn gebouwd. Herenhuizen worden gezien als deftige, grote en royale woningen en zijn kenbaar aan de hoge gootlijn en de hoge plafonds.
In [[Amsterdam (hoofdbetekenis)|Amsterdam]] aan de grachten zijn veel herenhuizen te vinden. Deze zijn te herkennen aan de verschillende gevels.
==Kenmerken van een herenhuis==
Herenhuizen kunnen losstaand gebouwd zijn, of tegen elkaar aan. De losstaande huizen zijn statige woningen. Deze woningen hebben vaak de voordeur precies in het midden van het huis met daar omheen 8acht symmetrische ramen. Op de tweede verdieping zit een [[Schilddak|schilddak]] (schildkap) met daarop twee schoorstenen. Sommige losstaande herenhuizen hebben 1een of 2twee dakkapellen op de derde verdieping.
De herenhuizen die tegen elkaar aan zijn gebouwd hebben een ander uiterlijk. De huizen zijn smal, diep en kunnen heel hoog zijn. Dit komt omdat de belasting werd geheven op grond van de breedte van de gevel. De vaststaande herenhuizen hebben op de eerste verdieping hoge plafonds en zijn bijna allemaal gekenmerkt met een [[Trapgevel|trapgevel]], [[Klokgevel|klokgevel]], [[Halsgevel|halsgevel]] of [[Lijstgevel|lijstgevel]]. Aan de achterkant van het pand zitligt vaak een tuin die doorloopt tot halverwege het achterliggende huis. <ref>[http://www.encyclo.nl/begrip/herenhuis Herenhuis]</ref>
==Geschiedenis==
In de 17e eeuw vonden de 4vier grote stadsuitbreidingen in Amsterdam plaats. Deze werden ook wel de eerste, tweede, derde en vierde [[Uitleg_van_Amsterdam_in_de_17e_eeuwUitleg van Amsterdam in de 17e eeuw|uitleg]] genoemd. In 1585 maakten bestuurders vaart met uitbreidingsplannen. De sluiting van de haven in Antwerpen, toevloed van immigranten, uitbreiding van de handel op de [[Levant]], de ontwikkeling van een nieuw scheepstype, speculatie in de bouw en aandelen, de oprichting van de [[Vereenigde_Oostindische_CompagnieVereenigde Oostindische Compagnie|VOC]] en de Wisselbank waren allemaal impulsen om deze uitbreidingsplannen voort te zetten.
De drie belangrijkste kanalen werden gebouwd rond de oude stad, dit was de manier waarop de [[Grachtengordel_Grachtengordel (Amsterdam)|grachtengordel]] <ref>[https://nl.wikipedia.org/wiki/Grachtengordel_(Amsterdam) Grachtengordel Amsterdam]</ref> van Amsterdam werd gevormd. Deze grachtengordel is ontworpen om de rijken te trekken. De [[Herengracht_Herengracht (Amsterdam)|herengracht]] was het duurste kanaal om op te bouwen. De herengracht is de kortste gracht van de drie en staat bekend om zijn [[Gouden bocht <ref>[https://nl.wikipedia.org/wiki/Gouden_Bocht Bocht]]Gouden bocht]</ref>. De [[Gouden_Bocht|Gouden Bocht]] maakt deel uit van de Vierde Uitleg en in deze bocht woonden de rijkste bewoners.
Rond 1600 begon de scheepvaart en de handel in Amsterdam op te bloeien. Er waren in deze tijd veel migranten die een plaats nodig hadden om leven. De Eerste en Tweede Uitleg begon vanaf de Sint Anthoniespoort in oostelijke richting. Aan de westkant werd over het Singel gebouwd tot aan de Herengracht. Tussen 1613 en 1625 werd de Derde Uitleg gerealiseerd. Deze uitbreidingsplannen bleken noodzakelijk voor een groeiende bevolking. Na de Vierde Uitleg had Amsterdam haar beroemde halve cirkel rond.
* [[Bijbels Museum]], een museum aan de Herengracht in Amsterdam. Het museum geeft inzicht in de rol van de Bijbel in samenleving en cultuur in het heden en het verleden.
* [[Huis Marseille]],een fotografiemuseum aan de Keizersgracht in Amsterdam, gevestigd in een monumentaal grachtenpand dat dateert uit 1665.
* [[Huis met de Hoofden]], een groot grachtenpand aan de [[Keizersgracht_Keizersgracht (Amsterdam)|Keizersgracht]] 123 te Amsterdam, genoemd naar de zes versieringen in de vorm van hoofden aan de voorgevel ter hoogte van de bel-etage.
== CategorieZie ook ==
* [[Grachtenpand]]
* [[Villa]]
| 