Wolfgang Streeck: verschil tussen versies

Het probleem, meent Streeck, is dat kapitalisme en democratie elkaar principieel uitsluiten en alleen na de schok van twee Wereldoorlogen samen konden komen. Het oorlogstrauma had voldoende verzoening tussen werkgevers en vakbonden tot stand gebracht om in Europa het fenomeen [[verzorgingsstaat]] voor de kapitaalbezitters acceptabel te maken,<ref>{{Citeer web|url=https://www.nrc.nl/nieuws/2015/05/11/hoe-linksin-europa-zichzelf-ten-grave-draagt-1496053-a1051183|titel=Hoe links in Europa zichzelf ten grave draagt|bezochtdatum=2016-07-29|auteur=Caroline de Gruyter|datum=2015-05-11|werk=NRC Handelsblad|uitgever=}}</ref> maar toen de laatsten, vanaf de late jaren 60, deze consensus wilden doorbreken, hebben de verzorgingsstaten veertig jaar lang sociale conflicten omtrent loon, werkgelegenheid en medezeggenschap afgekocht met geleend geld. Zo hebben ze uiteindelijk de geldschieters, de financiële sector, een ongekende machtspositie verschaft die hun [[soevereiniteit]] ondermijnt.<ref>{{Citeer web|url=http://www.deutschlandradiokultur.de/wenn-kapitalismus-und-demokratie-sich-trennen-muessen.950.de.html?dram:article_id=239180|titel=- Wenn Kapitalismus und Demokratie sich trennen müssen|bezochtdatum=2016-07-25|auteur=|datum=2013-10-3|uitgever=Deutschlandradio Kultur|taal=de}}</ref> Voor Duitsland becijferde hij bijvoorbeeld dat het door de politiek vrij in te vullen deel van het bondsbudget was gedaald van 43% in 1970 naar 19% in 2005, dus al vóór het uitbreken van de crisis.<ref>{{Citeer web|url=http://www.handelsblatt.com/meinung/kommentare/finanzkrise-eine-last-fuer-generationen/3131676-all.html|titel=Finanzkrise: Eine Last für Generationen|bezochtdatum=2016-07-26|auteur=Wolfgang Streeck|datum=2009-03-10|werk=Handelsblatt|uitgever=}}</ref> Na een periode van oplopende staatsschulden is door [[financialisering]] de schuldenlast ook op particulieren komen te liggen. Streeck doet enkele aanbevelingen om democratische zeggenschap over de economie te herstellen, waaronder periodieke schuldkwijtschelding (naar analogie van het bijbelseBijbelse [[Jubeljaar]]) en "repressieve" regulering van de financiële sector.<ref name=":0" />

Met name de [[Economische en Monetaire Unie|Europese muntunie]] is mikpunt van Streecks kritiek. De hoop van politici als [[Jean-Claude Juncker|Juncker]] en [[Helmut Kohl|Kohl]] dat de [[euro]] de eenwording zou bevorderen is gelogenstraft, meent hij, door de [[Europese staatsschuldencrisis|eurocrisis]] en de reacties daarop. De verklaring hiervoor zoekt hij in het geen rekening met regionale verschillen in economische stelsels. Wat de euro in plaats daarvan doet is het Noord-Europese, [[Neoliberalisme (hedendaags)|neoliberale]] stelsel, gericht op [[Uitvoer (handel)|export]] en dus [[harde valuta]], opleggen aan Zuid-Europa, dat gekenmerkt wordt door gerichtheid op de eigen interne markten met [[devaluatie]] en sterke regulering van de banken als beleidsinstrumenten. Streeck voorspelt dat de economische en politieke ontwrichting die dit met zich meebrengt, de eurozone nog lang in een crisistoestand zal houden<ref>{{Citeer web|url=http://www.mpifg.de/pu/mpifg_dp/dp14-17.pdf|titel=Monetary Disunion: The Domestic Politics of Euroland|bezochtdatum=|auteur=[[Wolfgang Streeck]] en Lea Elsässer|datum=2014|uitgever=Max-Planck-Institut für Gesellschaftsforschung}}</ref><ref>{{Citeer web|url=https://newleftreview.org/II/95/wolfgang-streeck-why-the-euro-divides-europe|titel=Why the Euro Divides Europe|bezochtdatum=|auteur=Wolfgang Streeck|datum=2015|werk=New Left Review 95|uitgever=}}</ref> en de EU "kapot" zal maken als de zuidelijke landen niet uit de euro stappen.<ref>{{Citeer web|url=https://www.nrc.nl/nieuws/2015/04/03/niemand-heeft-een-idee-dat-is-het-engste-1481273-a1085850|titel=‘Niemand heeft een idee. Dat is het engste’|bezochtdatum=2016-07-29|auteur=Caroline de Gruyter|datum=2015-04-03|werk=NRC Handelsblad|uitgever=}}</ref>