Tim Burton: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
DirkVE (overleg | bijdragen)
mooier in standaard tabel
kGeen bewerkingssamenvatting
Regel 17:
'''Timothy Walter (Tim) Burton''' ([[Burbank (Los Angeles County, Californië)|Burbank]], [[25 augustus]] [[1958]]) is een [[Verenigde Staten|Amerikaanse]] [[tekenaar]], [[filmregisseur]] en [[filmproducent|producent]]. Hij valt op door zijn donkere humor, [[Gothic (subcultuur)|gothicstijl]] en referenties aan [[cartoon]]s en [[horror]]films.
 
== Burtons jeugdBiografie ==
=== Jeugd ===
Hij werd als eerste van twee zonen geboren in 1958 in [[Burbank (Los Angeles County, Californië)|Burbank]], [[Californië]]. Thuis deed hij zijn voorliefde voor tekenfilms, horror en [[Edgar Allan Poe]] op. Zelf beschrijft hij zijn kindertijd als spitsvondig, in zichzelf gekeerd en uiterst creatief. Zowel thuis als op school voelde hij zich de vreemde eend in de bijt, waardoor hij zijn toelaattoevlucht zocht bijtot horrorfilms, wat zijn verdere carrière onherroepelijk zou beïnvloeden. Vooral de films van [[Vincent Price]], in het bijzonder de films gebaseerd op het werk van [[Edgar Allan Poe]], hadden zijn voorkeur. Een veelvoorkomend thema in zijn latere werk is dan ook de misvormde "kinderman", balancerend tussen de volwassen wereld en die van de kinderlijke fantasie, en hij zou [[Vincent Price]] ook casten in diens laatste rol in ''[[Edward Scissorhands]]'' (1990).
 
Burton studeerde drie jaar lang [[Animatie (media)|animatie]] aan de [[California Institute of the Arts]], waarna hij in 1980 als beginnend animator aan de slag mocht bij [[The Walt Disney Company|Disney]]. De eerste film waaraan hij werkte was [[Ralph Bakshi]]'s bewerking van ''[[The Lord of the Rings (films)|The Lord of the Rings]]'', waarbij hij niet eens in de aftiteling werd vermeld. Bij [[The Walt Disney Company|Disney]] werkte hij onder andere mee aan de lange tekenfilm ''[[Frank en Frey]]'', wat hem naar verluidt gek maakte.
 
=== Burtons vroegeVroege carrière ===
Bij [[The Walt Disney Company|Disney]] maakte hij zijn eigen korte films, waaronder de tekenfilm ''[[Vincent (film)|Vincent]]'' (1982), een ode aan zijn idool [[Vincent Price]], en ''[[Frankenweenie (1984)|Frankenweenie]]'' (1984), een kruising tussen een kinderverhaal en [[James Whale]]'s ''[[Frankenstein (1931)|Frankenstein]]''. Deze film werd ongeschikt voor kinderen verklaard vanwege scènes over het reanimeren van dode huisdieren. Disney wist niet wat ze aanmoesten met zijn filmpjes en Tim Burton voelde zich ongelukkig bij zijn werkgever.
[[Paul Reubens]], die een regisseur zocht voor een film over zijn alter ego [[Pee-Wee Herman]], zag ''Frankenweenie'' en was onder de indruk. ''[[Pee-Wee's Big Adventure]]'' kwam uit in 1985 en was Burtons eerste lange speelfilm. De film kostte $7 miljoen maar bracht $40 miljoen op en was één van de grootste hits voor [[Warner Bros. Pictures|Warner Bros]] in de vroege jaren tachtig. Zijn volgende film, ''[[Beetlejuice]]'' uit 1988, was een nog groter succes. De film bracht $80 miljoen op en kreeg een [[Academy Award]] voor beste make-up. Door zijn vermogen om financiële successen te boeken met een laag budget kwam hij onder de aandacht van de studiobazen, en kreeg hij de mogelijkheid aangeboden om de [[blockbuster (film)|blockbuster]] ''[[Batman (1989)|Batman]]'' te regisseren. De hoofdrolspeler van ''[[Beetlejuice]]'', [[Michael Keaton]], mocht in deze film weer de hoofdrol spelen. [[Jack Nicholson]] speelde de ''[[Joker (Batman)|Joker]]''. Het werd een enorme hit, één van de grootste hits van de jaren tachtig.
 
[[Paul Reubens]], die een regisseur zocht voor een film over zijn alter ego [[Pee-Wee Herman]], zag ''Frankenweenie'' en was onder de indruk. ''[[Pee-Wee's Big Adventure]]'' kwam uit in 1985 en was Burtons eerste lange speelfilm. De film kostte $7 miljoen maar bracht $40 miljoen op en was één van de grootste hits voor [[Warner Bros. Pictures|Warner Bros]] in de vroege jaren tachtig. Zijn volgende film, ''[[Beetlejuice]]'' uit 1988, was een nog groter succes. De film bracht $80 miljoen op en kreeg een [[Academy Award]] voor beste make-up. Door zijn vermogen om financiële successen te boeken met een laag budget kwam hij onder de aandacht van de studiobazen, en kreeg hij de mogelijkheid aangeboden om de [[blockbuster (film)|blockbuster]] ''[[Batman (1989)|Batman]]'' te regisseren. De hoofdrolspeler van ''[[Beetlejuice]]'', [[Michael Keaton]], mocht in deze film weer de hoofdrol spelen. [[Jack Nicholson]] speelde de ''[[Joker (Batman)|Joker]]''. Het werd een enorme hit, één van de grootste hits van de jaren tachtig.
== Jaren 90 en verder ==
 
=== Jaren 90 en verder ===
In 1990 kwam ''[[Edward Scissorhands]]'' uit. Burton werkte weer samen met Vincent Price, in één van zijn laatste rollen. De rol van de melancholische outcast ging naar [[Johnny Depp]], met wie hij nog vaker zou samenwerken. In 1992 kwam ''[[Batman Returns]]'' uit, het vervolg van zijn succesfilm uit 1989, met [[Michelle Pfeiffer]] als ''[[Catwoman]]'' en [[Danny DeVito]] als ''[[the Penguin]]''. Na deze reeks successen kreeg hij weer belangstelling van Disney, waarvoor hij zijn zelfgeschreven donkere [[stop-motion]]-animatie ''[[The Nightmare Before Christmas]]'' produceerde, maar niet zelf regisseerde. In 1994 regisseerde hij weer een film, ''[[Ed Wood (film)|Ed Wood]]'', een biopic over [[Edward D. Wood Jr.]], de slechtste filmmaker aller tijden. Hierna produceerde hij ''[[Batman Forever]]'' en Roald Dahls ''[[James and the Giant Peach]]''.
 
In [[1996]] kwam ''[[Mars Attacks!]]'' uit, waarin hij een ode bracht aan de horror- en [[sciencefiction|sci-fi]]-films uit de jaren vijftig. ''[[Sleepy Hollow (film)|Sleepy Hollow]]'' uit 1999 is gebaseerd op [[Washington Irving]]s ''[[The Legend of Sleepy Hollow]]'', over de Nederlandse nederzetting Sleepy Hollow, die geteisterd wordt door de "Headless Horseman". In 2001 volgde [[Planet of the Apes (2001)|de remake van ''Planet of the Apes'']] en in 2003 kwam ''[[Big Fish]]'' uit, misschien wel zijn meest persoonlijke film. In 2005 kwam ''[[Charlie and the Chocolate Factory (film)|Charlie and the Chocolate Factory]]'' uit, naar het boek van [[Roald Dahl]], en de animatiefilm ''[[Corpse Bride]]''. Eind 2007 volgde (eerst in de Verenigde Staten) zijn horror/dramahorrordrama ''[[Sweeney Todd]]''.
 
Voor al zijn films sinds ''[[Pee-Wee's Big Adventure]]'' werd de muziek verzorgd door [[Danny Elfman]], met uitzondering van ''Ed Wood'', waarvoor hij de hulp inriep van gelauwerd componist [[Howard Shore]].
Regel 33 ⟶ 37:
Naast zijn filmwerk schreef Tim Burton de gedichtenbundel ''[[The Melancholy Death of Oyster Boy: and Other Stories]]'', dat hij van eigen tekeningen voorzag. Het boek gaat over misvormde kinderen zoals Oyster Boy, Match Girl, Stain Boy (die eigen officiële flashfilmpjes heeft op atomfilms.com), The Girl who Turned into a Bed en andere dergelijke "freaks".
 
=== Persoonlijk leven ===
In [[1989]] trouwde hij met Lena Gieseke, een Duitse artieste. Ze scheidden gauw na de verfilming van ''[[Batman Returns]]''. Ook had hij een tijdje een relatie met Lisa Marie. Daarna was [[Helena Bonham Carter]] zijn vriendin, die hij leerde kennen op de set van ''[[Planet of the Apes (2001)|Planet of the Apes]]'' en met wie hij in Londen woonde. In 2003 werd hun zoon geboren en in december 2007 hun dochter. Eind december 2014 gingen ze uit elkaar.