Nihilisme (filosofie): verschil tussen versies

 

De term bestaat in ieder geval al sinds de [[Franse Revolutie]].<ref>J. Goudsblom, ''Nihilisme en Cultuur'', Meulenhoff 2003, p. 3. ISBN 90-461-3015-0</ref> In de filosofie werd nihilisme gepopulariseerd door [[Friedrich Heinrich Jacobi]] in [[1799]], in een kritiek op [[Johann Gottlieb Fichte|Fichte]].<ref>J. Goudsblom, ''Nihilisme en Cultuur'', Meulenhoff 2003, p. 3.</ref> De term wordt in deze tijd gebruikt om een afkering of afbraak te beschrijven van ‘hoogste waarden’.<ref name="J. Goudsblom, 2003, p. 6">J. Goudsblom, ''Nihilisme en Cultuur'', Meulenhoff 2003, p. 6.</ref> De term werd negatief gebruikt, zelfs als scheldwoord. In de eerste helft van de 19e eeuw werd de term in veel landen gebruikt door diegenen die vreesden voor de slechte invloed van een afkering van het geloof en de gangbare culturele waarden. Deze schrijvers vreesden een beweging "die niets heel laat van wat voor hen de hoogste waarden zijn."<ref name="J. Goudsblom, 2003, p. 6"/>

<blockquote>"Een nihilist, dat is iemand die niet buigt voor autoriteiten, iemand die geen principe zomaar op goed geloof aanneemt, hoe goed en eerbiedwaardig het ook moge zijn..."<ref>I. Toergenjew, [http://books.google.com/books?id=yyUVAAAAYAAJ&printsec=frontcover#v=onepage&q=a%20nihilist%20is%20&f=false "Vaders en Zonen"], L.J. Veen’s uitgeversmij. N.V. Amsterdam, p. 43.</ref></blockquote>

De [[Nihilisme (politieke stroming)|nihilistische beweging]] die in [[Rusland]] opkwam in de jaren 1860-1870 had geen vastomlijnd programma en werd gekenmerkt door het zich afzetten tegen de gangbare overtuigingen. De term ging over op de hierop volgende radicalere groeperingen.<ref>S.Tompkins, The Russian Intelligentsia, Norman, 1957, p. 52.</ref> De term werd hierop meer en meer gebruikt om extremisten van elke vorm te beschrijven, en werd daarmee wederom tot scheldwoord.<ref>J. Goudsblom, ''Nihilisme en Cultuur'', Meulenhoff 2003, p. 9.</ref>