'''Enkefalinen''' ([[Grieks]] {{lang|el|ἐγκέφαλος}} ''{{lang|el|enképhalos}}''‚ in de [[hersenen]]‘) zijn endogeen geproduceerde [[opioïde peptide]]n die worden geproduceerd door chromafinechromaffiene cellen van de [[adrenale medullabijniermerg]] en door cellen in de hersenen (met name de [[adenohypofyse]]). Alle enkefalinen worden geproduceerd uit de [[precursor]] [[pro-enkefaline]]. Naast enkefalinen behoren ook [[endorfine]]s en [[dynorfine]]s tot de familie van opioïde peptiden.
Enkefalinen zijn in 1975 simultaantegelijkertijd ontdekt door twee groepen onderzoekers (uit Schotland en de Verenigde Staten), die onafhankelijk van elkaar opioïde stoffen isoleerden uit varkens- en runderhersenen. Het ging om kleine [[peptide]]n van vijf aminozuren. Aanvankelijk waren twee vormen van enkefalines bekend: een die [[methionine]] bevat ([[methionine enkefaline|Met-ENK]]) en een die [[leucine]] bevat ([[leucine enkefaline|Leu-ENK]]). Met-ENK (Tyr-Gly-Gly-Phe-'''Met''') en Leu-ENK (Tyr-Gly-Gly-Phe-'''Leu''') verschillen maar in 1 [[aminozuur]]. Inmiddels zijn er ook nog andere enkefalinen bekend, waaronder MEAP (Met-enkefalineArg<sup>6</sup>Phe<sup>7</sup>).
Toen ontdekt werd dat het hypofysehormoon [[lipotropine]] de aminozuursequentie voor Met-ENK herbergde, was de conclusie dat dit een precursor was van Met-ENK. Later werden ook sequenties voor alphaalfa-, gamma- en betabèta-endorfine in dit molecule ontdekt.
Enkefalinen vervullen kunnen ageren als een [[hormoon]] maar ook als een neurotransmitter, net als vele andere neurotransmitters en hormonen. Ze staan wel het meest bekend om hun functie als neurotransmitter.
