|
AIS-transponders zenden automatisch op regelmatige tussenpozen via een [[Ultrakorte golf|VHF]]-zender die in de transponder is ingebouwd informatie uit, zoals hun positie, snelheid en op de reis betrekking hebbende scheepsgegevens. De informatie komt van de sensoren van het schip zelf, met name van de ontvanger van het [[Satellietplaatsbepaling|Global Navigation Satellite System]] (GNSS) en het [[gyrokompas]]. Andere informatie, zoals de naam van het schip en haar VHF callsign, of - bij binnenschepen - het [[ENI-nummer]], is al geprogrammeerd bij de inbedrijfstelling van de apparatuur aan boord en wordt ook met regelmatige tussenpozen uitgezonden. De radiosignalen kunnen worden ontvangen door AIS-transponders die op andere schepen zijn geplaatst of op walstations, zoals [[Vessel traffic service|VTS]] systemen. De ontvangen informatie kan worden getoond op het eigen scherm van het apparaat of een kaartplotter, waarbij de positie van het andere schip op dezelfde manier kan worden getoond als op een [[radar]]display. Het systeem kan de gegevens eventueel ook via een kabel implementeren in het radarbeeld zelf en bovendien kunnen via een aangesloten [[computer]] de gegevens nog verder worden verwerkt in een [[elektronische navigatiekaart]] zoals een [[ECDIS]]-scherm.
Door middel van landelijk dekkende base stations kunnen de signalen worden opgevangen die door schepen met een AIS-transponder worden uitgezonden. Met de zo verkregen gegevens kunnen verkeersprognoses worden opgesteld voor bijvoorbeeld sluisplanningen. In Nederland worden circa veertig van deze stations geplaatst. De eerste werd op [[26 april]] [[2012]] in gebruik genomen op het traject Rotterdam-Duitsland. Vervolgens is het traject Amsterdam-Rotterdam-Antwerpen aan de beurt en uiteindelijk heel Nederland.
==De techniek==
De [[Centrale Commissie voor de Rijnvaart]] heeft besloten:
* met ingang van [[1 april]] [[2008]] uitsluitend nog de inbouw van AIS-apparatuur die aan de Inland-AIS teststandaard voldoet, op Rijnvaartschepen toe te staan
* nog tot [[31 december]] [[2011]] het gebruik van IMO Class A-transponders die op binnenschepen tot en met 31 maart 2008 aantoonbaar werden ingebouwd of die op zeeschepen zijn ingebouwd, toe te staan.
Binnenvaartorganisaties hebben [[op 14 november]] [[2006]] een [[convenant]]<ref> {{cite web|url=http://www.binnenvaart.be/nl/steunprogrammas/documents/SubsidieAIS%20NL%20staatscourant.pdf|title=Tijdelijke regeling van de Staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat houdende regels met betrekking tot subsidie voor de aanschaf en installatie van Inland AIS - apparaten op binnenschepen |date=25 november 2009|publisher=|work=Staatscourant|accessdate=13 januari 2013}}</ref> met de Nederlandse overheid gesloten over het gebruik van Inland-AIS in de River Information Services. In verband met de privacy zullen geen andere gegevens door de Inland-AIS transponder uitgezonden worden dan die ten behoeve van:
Vaste gegevens:
==Verplicht gebruik beroeps- en recreatievaart==
In Europa geldt anno 2016 nog '''géén algemene verplichting''' tot het gebruik van transponders in de beroeps- of recreatievaart. Alleen:
*vanaf [[30 juni]] [[2006]] dienen ook binnenvaartschepen uitgerust te zijn met een AIS-transponder op het [[Nord-Ostsee-Kanal]], te rekenen af [[Brunsbüttel]].
*vanaf [[1 juli]] [[2008]] geldt in [[Oostenrijk]] de verplichting om een (ingeschakelde) Inland AIS-transponder aan boord te hebben. Kleine vaartuigen en niet-vrijvarende veren zijn vrijgesteld van deze verplichting. De transponderverplichting geldt op de [[Donau]] tussen [[kilometerraai|KM]] 1880.200 en KM 2199.300 en op de vaarwegen [[Traun (rivier)|Traun]], [[Enns (rivier)|Enns]], [[March (rivier)|March]] en [[Donaukanaal|Wiener Donaukanal]].
*In [[Hongarije]] is per [[1 september]] [[2011]] een AIS verplichting van kracht geworden.
* In het Gemeenschappelijk Nautisch Beheersgebied tussen [[Antwerpen (stad)|Antwerpen]], [[Gent]] en [[Terneuzen (stad)|Terneuzen]] werd AIS verplicht per [[1 januari]] [[2016]].<ref>GezamenlijkkeGezamenlijke Bekendmaking GB nr. 04-2015 Gebruik van AIS, per 1 januari 2016</ref>
*Een algemene AIS-verplichting voor alle Vlaamse vaarwegen wordt in de loop van 2016 verwacht <ref>Binnenvaart.be, Magazine voor vervoer over water, #74. Maart 2016, blz. 15</ref>
*In Nederland is de algemene AIS verplichting per 1 januari 2016 ingevoerd voor vaarwegen van [[CEMT-klasse]] I en hoger, maar zonder gekoppelde elektronische vaarkaart.
==Subsidieregeling beroeps- en recreatievaart==
In [[2009]] is in Nederland een algemene subsidieregeling gepubliceerd. Er was 14.700.000 euro voor de subsidieregeling beschikbaar. Daarmee konden dus 7000 schepen worden gesubsidieerd, die na de proefprojecten nog geen transponder hadden. De regeling werd uitgevoerd door het [[Agentschap NL]] (voorheen [[SenterNovem]]).<ref>[http://www.senternovem.nl/ais/aanvragen_subsidie/index.asp Subsidieverlenende instantie Agentschap NL]</ref> De Nederlandse subsidie was een vast bedrag van € 2.100 per Inland-AIS-installatie per schip. Nadat het gecertificeerde AIS-apparaat door een erkende installateur was geïnstalleerd en een inbouwverklaring was afgegeven kon tot en met [[30 april]] [[2013]] (of zoveel eerder als het subsidiebudget van € 14,7 miljoen uitgeput was) subsidie worden aangevraagd. Voor de subsidieregeling ontving Nederland een bijdrage uit het EU programma van de [[Trans-Europese Netwerken]].<ref> [http://www.binnenvaart.org/?p=143#more-143 Bureau Telematica Binnenvaart]</ref>
Een vergelijkbare regeling werd op [[29 oktober]] [[2009]] gepubliceerd door het Duitse Bundesministerium für Verkehr, Bau und Stadtentwicklung.<ref>[http://www.binnenvaart.be/nl/steunprogrammas/documents/AIS%20steunprogramma%20Duitsland%20-%20bundesanzeiger.pdf AIS-steunprogramma Duitsland]</ref> Die gold voor schepen boven de twintig meter onder Duitse vlag die in het Duitse scheepsregister waren ingeschreven en ook voor schepen uit België en andere EU-landen, met uitzondering van Nederland, mits ze regelmatig Duitse wateren bevoeren. De subsidie hoefde niet te worden terugbetaald. De Duitse subsidie bedroeg maximaal € 2600 per transponder, maar de aanvrager moest wel de eerste € 500 uit eigen zak betalen. Deze regeling liep tot en met [[31 december]] [[2011]].
Ook België had een eigen regeling, voor die schepen die niet in voorgaande jaren door Nederland of Duitsland hadden gevaren of geen gebruik konden maken van de regeling daar. De Belgische regeling was dus ook bedoeld voor schepen uit andere landen. [[Op 11 januari]] [[2011]] is door alle havenbesturen, het Agentschap Maritieme Dienstverlening en Kust, Promotie Binnenvaart, Waterwegen en Zeekanaal NV, NV De Scheepvaart, vertegenwoordigers van de Belgische binnenvaartorganisaties en de Vlaamse minister van Mobiliteit en Openbare Werken een convenant daartoe ondertekend.<ref> ''Weekblad Schuttevaer'' van 15 januari 2011</ref> Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken [[Hilde Crevits]] maakte 1.575.000 euro vrij voor de invoering van de AIS-technologie in 750 binnenvaartschepen. Deze regeling liep tot en met 31 december 2011.
Als voorlopig laatste land had ook Frankrijk een regeling, die door Voies navigables de France werd uitgevoerd.
| 