Jöns Jacob Berzelius: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Categorie:Zweeds vrijmetselaar verwijderd (HotCat.js) |
katalyse |
||
Regel 3:
'''Jöns Jacob Berzelius''' ([[Väversunda]], [[20 augustus]] [[1779]] – [[Stockholm]], [[7 augustus]] [[1848]]) was een [[Zweden|Zweedse]] chemicus die samen met [[John Dalton]] en [[Antoine Lavoisier]] als één van de grondleggers van de moderne [[scheikunde]] wordt beschouwd. Berzelius was de ontdekker van de elementen [[silicium]], [[seleen]], [[thorium]] en [[cerium]] in de tijd dat hij werkzaam was bij de [[Koninklijke Zweedse Academie voor Wetenschappen]]. In 1837 werd hij lid van de [[Zweedse Academie]].
Aan de universiteit van [[Uppsala (stad)|Uppsala]] studeerde hij voor dokter en in 1807 werd hij professor aan de universiteit van [[Stockholm]]. Kort daarop schreef hij een leerboek over chemie voor zijn medische studenten. Hij deed veel onderzoek naar geleiding en ontdekte onder andere dat anorganische verbindingen bestonden uit verschillende elementen in constante verhoudingen. Hierop baseerde Berzelius een tabel van relatieve atoommassa's van alle toen bekende elementen. In deze tabel kreeg [[Zuurstof (element)|zuurstof]] de massa 100
In 1836 beschreef hij het verschijnsel der katalyse: een stof, [[katalysator]] genaamd, kan een chemische reactie versnellen of zelfs mogelijk maken en naderhand onveranderd overblijven.<ref name="Hausmann">Rudolf Hausmann, "To Grasp the Essence of Life: A History of Molecular Biology," Springer 2002.</ref>
In 1838 ontdekte hij [[proteïne|eiwitten]] die later een belangrijke rol speelden in de verdere ontwikkeling van de biochemie.
Een andere belangrijk systeem dat door Berzelius is opgezet zijn de systematische symbolen voor chemische elementen. Zuurstof gaf hij het symbool 'O' en [[ijzer (element)|ijzer]] 'Fe'. De verhoudingen van atomen in verbindingen gaf hij aan met een getal. Enige verschil met de huidige schrijfwijze is dat Berzelius [[superscript]] (H<sup>2</sup>O) gebruikte en tegenwoordig [[subscript]] (H<sub>2</sub>O) wordt gebruikt voor dit doeleinde.
In 1949 publiceerde Erik Jorpes een [[biografie]] over Berzelius in het Zweeds die in 1966 ook in andere talen werd uitgebracht.
==Bron==
<references/>
{{DEFAULTSORT:Berzelius}}
| |||