Jemen: verschil tussen versies

Jemen ontstond op [[22 mei]] [[1990]] toen [[Jemenitische Arabische Republiek|Noord-]] en [[Democratische Volksrepubliek Jemen|Zuid-Jemen]] met elkaar werden verenigd. Door diverse interne conflicten, terrorisme, grote verschillen tussen het zuiden en het noorden en corruptie heeft het land in vergelijking met andere landen in de [[Arabische Wereld]] economisch weinig kunnen profiteren van de olievoorraden. Met een [[bruto binnenlands product]] van $1.061 per hoofd van de bevolking is Jemen het armste land op het Arabisch Schiereiland.<ref name=bbp>{{en}}{{Citeer web |url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2010/02/weodata/weorept.aspx?pr.x=29&pr.y=9&sy=2009&ey=2009&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=512,941,914,446,612,666,614,668,311,672,213,946,911,137,193,962,122,674,912,676,313,548,419,556,513,678,316,181,913,682,124,684,339,273,638,921,514,948,218,943,963,686,616,688,223,518,516,728,918,558,748,138,618,196,522,278,622,692,156,694,624,142,626,449,628,564,228,283,924,853,233,288,632,293,636,566,634,964,238,182,662,453,960,968,423,922,935,714,128,862,611,716,321,456,243,722,248,942,469,718,253,724,642,576,643,936,939,961,644,813,819,199,172,184,132,524,646,361,648,362,915,364,134,732,652,366,174,734,328,144,258,146,656,463,654,528,336,923,263,738,268,578,532,537,944,742,176,866,534,369,536,744,429,186,433,925,178,746,436,926,136,466,343,112,158,111,439,298,916,927,664,846,826,299,542,582,967,474,443,754,917,698,544&s=NGDPDPC&grp=0&a= |titletitel=Lijst van BBP per land volgens het IMF |author=[[Internationaal Monetair Fonds|IMF]]}}</ref> In de laatste jaren is er wel vooruitgang geboekt op diverse terreinen, maar er wordt alom gevreesd voor grote economische en politieke problemen als de oliebronnen uitgeput raken.

De naam Jemen komt uit het [[Arabisch]] en betekent letterlijk ''land in het zuiden''. Het is afgeleid van het woord ''yamien'', dat ''rechterkant'' betekent. De rechterkant ligt namelijk in het zuiden als men naar het oosten kijkt. Ook ''jamana'', dat ''hij was blij'' betekent, letterlijk: ''hij ging naar rechts'', is van het woord ''jaman'' afgeleid. Dit verwijst ook naar ''Arabia Felix'', het gelukkige Arabië, de [[Latijnse]] naam voor Jemen.<ref>{{en}}{{Citeer web |url=http://www.etymonline.com/index.php?term=Yemen |titletitel=Online Etymology Dictionary}}</ref>

In 1516 werd Jemen een onderdeel van het Egyptische Sultanaat der Mamelukkenmammelukken, maar een jaar later moesten de Mamelukkenmammelukken zich al weer overgeven aan de Ottomanen en werd Jemen een onderdeel van het [[Ottomaanse Rijk]]. De Ottomanen werden op hun beurt echter weer uitgedaagd door de lokale [[Zaidieten|zaiditische]] imam al-Mansur al-Qasim, waardoor van [[1630]] tot aan de [[19e eeuw]] alleen de kustgebieden in handen bleven van de Ottomanen, terwijl het binnenland bestuurd werd door de zaiditische imams. Het Zaiditisch Imamaat viel in de 19e eeuw door interne verdeeldheid uiteen, waardoor de Ottomanen in de [[1830-1839|jaren 1830]] het hele noorden van Jemen in handen konden krijgen.

Over het algemeen zijn de temperaturen in Jemen hoog en valt er weinig regen, met uitzondering van de hoger gelegen gebieden. Het warmst is het in de Tihamah aan de westkust. Dit gebied heeft een [[tropisch klimaat]] met temperaturen die regelmatig oplopen tot boven de 50 &nbsp;°C en een [[luchtvochtigheid]] die ligt tussen de 50% en 70%. Regen valt er in onregelmatige hoeveelheden met een jaargemiddelde van 130&nbsp;mm. De maximumtemperatuur in Aden, aan de zuidkust, varieert van gemiddeld 25 &nbsp;°C in januari tot 32 &nbsp;°C in juni en de hoeveelheid regen is vergelijkbaar met de [[Tihamah]]. In de westelijke hooglanden is het door de hoogte iets koeler en met een jaarlijkse neerslag tussen de 1000 en 1500&nbsp;mm ook veel natter. Meer naar het oosten toe, in de centrale hooglanden, is het weer een stuk droger (circa 600&nbsp;mm regen). Deze regio kenmerkt zich door de zeer grote dagelijkse temperatuurschommelingen. Overdag ligt de temperatuur rond de 30 graden en 's nachts rond het vriespunt. Het noordoosten van Jemen is erg droog en warm. De luchtvochtigheid varieert er van 35% in juni tot 64% in januari. Het is in dit gebied niet ongewoon dat het vijf jaar achterelkaar niet regent.<ref name=library>{{en}} [http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Yemen.pdf Website van de Library of Congress]</ref>

Nadat eerder in Tunesië en Egypte een volksoproer een wisseling van de macht had veroorzaakt, kwam het in januari 2011 ook in Jemen tot massale demonstraties tegen het autoritaire bewind van Ali Abdullah Saleh. In een reactie op verdere voorgenomen [[Protesten in Jemen|protesten in zijn land]] maakte de president bekend dat hij in 2013 niet herkiesbaar is en hij de macht niet zal overdragen aan zijn zoon.<ref>{{CiteCiteer newsnieuws |url=http://www.trouw.nl/tr/nl/5111/Arabische-opstand/article/detail/2441742/2011/06/05/Bestand-in-Jemen-na-vertrek-Saleh.dhtml |titletitel=Bestand in Jemen na vertrek Saleh |author=[[Trouw (krant)|Trouw]] |date=5 juni 2011}}</ref>. Op 27 februari 2012 trad Saleh daadwerkelijk af.

Ongeveer 44% van de bevolking is jonger dan 15 jaar en 2,6% is ouder dan 65 (in 2010).<ref name="CIA">{{en}}[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ym.html CIA World Factbook]</ref> De bevolkingsgroei is met 2,7% per jaar relatief hoog, waardoor het aantal inwoners naar verwachting zal stijgen naar 60 miljoen in 2050. Jemen heeft dan ook een van de hoogste geboortecijfers in de wereld met een gemiddelde van zes per vrouw. Dat is ongeveer twee keer zo hoog als in buurland Saoedi-Arabië. De levensverwachting bij de geboorte ligt op 61 jaar bij mannen en 64 jaar bij vrouwen. 48% van de meisjes in Jemen trouwt voor haar 18e.<ref>{{en}}{{CiteCiteer newsnieuws |url=http://www.irinnews.org/report/88589/yemen-deep-divisions-over-child-brides |titletitel=YEMEN: Deep divisions over child brides |author=IRIN humanitarian news and analysis |date=28 maart 2010}}</ref>

Het belangrijkste museum in Jemen is het [[Nationaal Museum in Sanaa]]. Het museum werd in [[1971]] opgericht en gehuisvest in de [[Dar al-Shukr]], een van de paleizen van de Jemenitische imams ten tijde van het [[Muttawakkalitisch Koninkrijk Jemen]]. Later verhuisde het museum wegens ruimtegebrek naar de [[Dar Al-Sada]], een nabij gelegennabijgelegen paleis. Het museum staat vol met artefacten uit de hele geschiedenis van Jemen.