Karolingische renaissance: verschil tussen versies

De term ''[[renaissance]]'' en in het bijzonder de '''Karolingische renaissance''' werd in de jaren 1830 door de [[Frankrijk|Franse]] historicus [[Jean-Jacques Ampère]] in de [[Middeleeuwen|middeleeuwse geschiedenis]] geïntroduceerd.<ref> {{aut|Riché}} (1983) noemt het jaar 1839, het jaar van de uitgave van de l'''Histoire littéraire de la France avant le XIIe siècle'' door Jean-Jacques Ampère. Echter , het lijkt erop dat hij het gebruik van de term renaissance voor de Middeleeuwenmiddeleeuwen vóór die datum in zijn klassen en items, zoals gemaakt</ref> Dit idee van een Karolingische renaissance ging in tegen de toen dominante visie op de middeleeuwen (vooral die van voor het jaar duizend) als een cultureel retrograde periode, zoals deze bijvoorbeeld werd aangehangen door de Franse historicus [[Jules Michelet]].<ref> Zie bijvoorbeeld de beschrijving van het hof van [[Karel de Grote]], ''ver verwijderd van het idee van een bloeiende renaissance'': ''Histoire de France : Moyen Âge'' (''Œuvres complètes'', ed. 1893, blz. 259 e.v.) [http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k229218b/f309.chemindefer Gallica].</ref>

Het begrip "Karolingische renaissance" heeft in de naoorlogse periode groot succes gehad met name bij Angelsaksische historici.<ref>Zie {{aut|Walter Ullmann}} , ''The Carolingian Renaissance and the Idea of Kingship (The Birkbeck Lectures 1968-69)'', New York : Barnes and Noble, 1969; {{aut|Jean Hubert}}, {{aut|Jean Porcher}}, {{aut|Wolfgang Volbach}}, ''Carolingian Renaissance'', New York, Braziller, coll. "Arts of Mankind", 1970 (vertaling in het Engels ''L'Empire carolingien'', Parijs, Gallimard, 1968) ; {{aut|Garry W. Trompf}}, "The Concept of the Carolingian Renaissance'', ''Journal of the History of Ideas'', deel 34, nr. 1 (januari-maart 1973), blz. 3-26 ; {{aut|Wallace-Hadrill}}, ''A Carolingian Renaissance Prince: Charles the Bald'', ''Proceedings of the British Academy'', nr. 64, 1978 ; {{aut|Peter Godman}}, ''Poetry of the Carolingian Renaissance'', Norman: University of Oklahoma, 1985.</ref> Critici hebben zich echter consequent tegen deze term verzet, vooral de Franse historicus [[Jacques Le Goff]] was een verklaard tegenstander. Meer recentelijk heeft de Franse mediëvist [[Pierre Riché]] de voorkeur uitgesproken om over drie opeenvolgende Karolingische renaissances te spreken, de eerste ten tijde van Karel de Grote ("eerste Karolingische renaissance"), die onder zijn opvolgers ("tweede Karolingische renaissance") en tenslotteten slotte die tijdens de Ottoonse periode ("derde Karolingische renaissance"), die hij als een voortzetting van hetzelfde verschijnsel ziet en niet als een onafhankelijke "renovatio".<ref>{{aut|Riché & Orchard}}</ref>

Welke historische balans kunnen wij over de Karolingische renaissance trekken? Ten eerste was de onderwijsvernieuwing niet triviaal. De onderwijswetgeving die werd geïnitieerd door Karel de Grote en gedurende zijn lange bewind steeds werd bevestigd, en waar ook zijn opvolgers aan vast hielden, heeft een actieve rol gehad in de vermeerdering van het aantal studiecentra in het Westen. Deze kwantitatieve aspecten worden aangevuld met ten minste twee grote nieuwe culturele hoofdassen. Dit was essentieel voor het intellectuele leven van de gehele Middeleeuwenmiddeleeuwen in het westen en daarbuiten.