Robinsonade (literatuur): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k lf
Regel 6:
In de roman ''Robinson Crusoe'' komen een aantal [[moraalfilosofie|moraalfilosofische]] kwesties met betrekking tot het conflict tussen [[Natuur (filosofie)|natuur]] en [[cultuur]], tussen natuurlijkheid en [[beschaving]] en tussen het individu en de [[maatschappij (wereld)|maatschappij]] aan de orde. Een van de dingen die daarbij centraal staan is het ver van de beschaafde wereld kunnen handhaven van beschaafde gewoonten, het vast blijven houden aan [[religie]] en niet vervallen tot zaken als [[kannibalisme]] die in de meeste beschavingen taboe zijn.
 
Het thema van het boek van Defoe werd al snel overgenomen in allerlei andere verhalen. In ''[[De Zwitserse Familie Robinson]]'' (gepubliceerd in 1812) van [[Johann David Wyss]] gaat het om een hele familie die zich in een dergelijke situatie bevindt. Een ander voorbeeld is ''[[Masterman Ready, or the Wreck of the Pacific]]'' uit 1841 van [[Frederick Marryat]], over de familie Seagrave. Andere bekende voorbeelden van robinsonaden zijn ''[[Het geheimzinnige eiland]]'' (waarin [[kapitein Nemo]] de ''[[Deus ex machina (verhaallijn)|deus ex machina]]'' blijkt) en (het pas in 1991 gepubliceerde) ''[[Oom Robinson]]'' van [[Jules Verne]].
 
Met het voortschrijden van de technologische ontwikkelingen werd in het verhaalmotief het afgelegen eiland steeds minder belangrijk als plaats waar de isolatie kon plaatsvinden. In modernere robinsonaden speelt [[sciencefiction]] dan ook vaak een belangrijke rol. De plek van isolatie is dan bijvoorbeeld een andere planeet of de [[interstellaire ruimte]]. In ''[[Schwarze Spiegel]]'' van [[Arno Schmidt]] raakt de hoofdpersoon geïsoleerd van de menselijke samenleving doordat hij de laatste overlevende van een [[kernoorlog]] is. Een soortgelijk motief doet zich voor in de roman ''God's Grace'' van [[Bernard Malamud]]. Nog een ander veelgebruikt motief is isolatie in de [[tijd]] door middel van een [[tijdmachine|machine]], waarvoor ''[[De Tijdmachine]]'' (1895) van [[Herbert George Wells|H.G. Wells]] als het klassieke boek geldt.