'''Arzawa''' was in het [[2e millennium v.Chr.|2e millennium]] voor Christus een staat in westelijk [[Klein-Azië]], en groeide rond 1350 v.Chr. gedurende korte tijd uit tot een van de machtigste landen van de regio. Deze periode van bloei valt samen met de tijdelijke, maar waarschijnlijk ernstige verzwakking van het naburige [[Hettieten|Hettitische]] Rijk.
[[Bestand:Hatti.JPG|thumb|300px|Localistie van deDe belangrijkste etnieën en stadstaten in Hettietisch Anatolië]]
De belangrijkste indicatie voor de macht van Arzawa is de diplomatieke correspondentie van farao [[Amenhotep III]] met [[Tarhuntaradu]] van Arzawa, aangetroffen in het archief van [[Amarna-brieven|Tell Amarna]]. De Egyptische koning verzocht hem een prinses te sturen in ruil voor geschenken, waaronder goud. Een en ander leidde tot theeen bondgenootschap tussen beide rijken, ongetwijfeld om de weer groeiende macht van de HethietenHettieten te blokkeren. Het Hettitische Rijk onder [[Suppiluliuma I]] slaagde er echter in Arzawa op te breken in drie delen.<ref>Cultures in contact {{Aut|Joan Aruz, Sarah B. Graff, Yelena Rakic}} 2013, ISBN 978-1-58839-475-0 p 60</ref> Maar pas onder [[Mursili II]], zoon van Suppiluliuma I (ca. 1320) slaagde men erin Arzawa geheel tot een HethitischeHettitische [[vazalstaat]] te maken. Hierbij werd de naburige stad Millawanda ook verwoest.
De term Arzawa zoals gebruikt in de HethitischeHettitische teksten is semantisch complex. Het is niet altijd even duidelijk in hoeverre de term een geografische, etnische of politieke connotatie heeft. Naar alle waarschijnlijkheid, verschuift het aandeel van de verschillende componenten aanzienlijk over tijd. Duidelijk is dat op het moment dat Arzawa door de Hettiten ontmanteld werd het werd opgedeeld in de regio's Mira/Kuwalya, Hamballa en [[Seha]]/Appawiya, waarbij de regio Mira waarschijnlijk ook de kern van Arzawa's territorium bevatte. De inwoners van Mira worden op dat moment duidelijk gezien als de drijvende kracht achter Arzawa's expansionistische ambities, zoals enkele kanttekeningen in Mursili's annalen laten zien. De staat Wilusa wordt bij deze opdeling niet genoemd, maar wordt op andere momenten weer wel aangemerkt als een "Arzawa-land".
De semantische complexiteit van de term Arzawa heeft er onder meer toe geleid dat er lange tijd over de lokalisatie van Arzawa geen [[Wetenschappelijke consensus|consensus onder historici]] bestond. Hoewel er nog steeds kanttekeningen te plaatsen zijn, wordt inmiddels wel algemeen aangenomen dat de kern van het territorium in het dal van de rivier de [[Küçük Menderes|Kaystros]] moet hebben gelegen.
