Dehiscentie (plantkunde): verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
formulering |
→Vormen van dehiscentie: mossen, levermossen en hauwmossen |
||
Regel 8:
==Vormen van dehiscentie==
Bij vruchten van [[zaadplanten]] kan dehiscentie spontaan plaatsvinden of onder invloed van droogte (dit wordt xerochasie genoemd) of juist als de vrucht nat wordt (hygrochasie). Bij veel planten die voor de landbouw belangrijk zijn is dehiscentie door de mens weggeseleceerd. Soms kan de dehiscentie explosief zijn. Een voorbeeld is de [[zandkokerboom]] (''Hura crepitans''), die de zaden over een afstand van meer dan 100 meter lanceert. Deze boom wordt in het Engels ook wel ''dynamite tree'' genoemd.
In de [[helmknop]] vindt dehiscentie plaats door de geprogrammeerde dood van cellen ([[apoptose]]), waarbij ook uitdroging een rol speelt. Het deel van de helmknop waarin dit gebeurt wordt [[stomium]] genoemd. Er wordt het volgende onderscheid gemaakt:
Regel 16:
Binnen de [[varens]] komt dehiscentie alleen voor bij de ''[[Polypodiopsida]]'' (leptosporangiate varens). Rondom het sporangium bevindt zich een [[annulus (sporangium)|annulus]] waarvan de [[plantaardige cel|cel]]len dunne [[celwand]]en hebben. Bij droogte verdampt het vocht in deze cellen, waardoor ze inkrimpen en het sporangium openspringt.
Bij [[mossen]] is er gewoonlijk een [[Operculum (biologie)|operculum of dekseltje]], dat bij sporenrijpheid afvalt van het [[Sporangium|sporenkapsel]]. Een [[peristoom]] zorgt voor de dosering van de sporen die vrij komen. Soms is er geen operculum, maar gaat het sporenkapsel op een andere wijze open, bijvoorbeeld met spleten of door het vergaan van de wand van het sporenkapsel.
Bij [[levermossen]] gaat het sporenkapsel gewoonlijk open met vier kleppen. Tussen de sporen bevinden zich eencellige [[elatere]]n, die de sporen naar buiten kunnen drukken.
Bij [[hauwmossen]] heeft het sporenkapsel overlangse spleten, waardoor de sporen naar buiten kunnen. Hier zorden pseudo-elateren er voor dat de sporen naar buiten gaan.
[[Categorie:Plantkunde]]
| |||