17e eeuw: verschil tussen versies

* Vanaf [[1620]] vormt de Antwerpenaar [[Abraham Verhoeven]] zijn onregelmatig uitgegeven pamfletten om tot een regelmatig verschijnende [[krant]], de eerste die in de [[Zuidelijke Nederlanden]] verschijnt. Hij blijft de "Nieuwe Tijdinghen" tot 1629 uitgeven. Daarna geeft hij de "Wekelijckse Tijdinghen uyt verschiyde quartieren": een verandering niet alleen van naam, maar ook van periodiciteit en van drukformaat.

* De Engelse jezuïeten bouwen vanuit [[Sint-Omaars]] in huidig Frans-Vlaanderen hun voortreffelijk onderwijssysteem voor jongens over de hele [[Zuidelijke Nederlanden]] uit.

 

;Republiek der Verenigde Nederlanden

* In [[Japan]] begint de [[Edo-periode]]. Het land sluit zich onder de heerschappij van de [[shogun (titulatuur)|shoguns]] vanaf [[1639]] volledig af van de buitenwereld. Alleen de kooplieden van de [[Verenigde Oostindische Compagnie|VOC]] hebben sinds [[1641]] een handelspost op het eiland [[Decima]] bij [[Nagasaki (stad)|Nagasaki]].

* In zijn bloeiperiode omvat het [[Mogolrijk]] bijna geheel het Indische subcontinent. Het telt aan het einde van de 17e eeuw waarschijnlijk tegen de 150 miljoen inwoners.

 

;Godsdienst

* [[René Descartes]] is de eerste die de filosofie van [[Aristoteles]] niet alleen verwerpt, maar ook vervangt door een eigen levensvatbaar filosofisch systeem, waarmee hij de basis legt voor het [[Rationalisme]].

* De eerste [[Rariteitenkabinet|rariteitenkabinetten]] worden aangelegd. De Enkhuizense arts [[Paludanus]] en de Harderwijkse burgemeesterszoon [[Ernst Brinck]] nemen van hun vele reizen even zovele bezienswaardigheden mee naar huis. Paludanus neemt ook van overal geneeskrachtige planten mee en legt in Enkhuizen een [[Hortus botanicus|botanische tuin]] in.

 

;Stad en land

* De welvaart van Amsterdam komt tot uitdrukking in de aanleg van de [[grachtengordel]]. De koopmanshuizen aan deze grachten worden gebouwd in de toonaangevende stijl van het [[Hollands Classicisme]].

* Introductie in de Nederlanden van de [[tabaksteelt]].

 

;Amerika

* '''Mogol-architectuur''' is een mengvorm van [[Islamitische architectuur|islamitische]] en [[Hindoeïsme|hindoe-architectuur]]. De [[Taj Mahal]] geldt als hoogtepunt van de Mogol-architectuur.

 

* Aanleg in Vlaanderen, Holland en Friesland van een aantal [[trekvaart]]en. De reistijd per [[trekschuit]] is veel korter dan die per zeilschip.

* In plaats van de [[waterput]] komt de [[waterpomp]], die veel dieper reikt.

* De uitvinding van de [[jakobsstaf]] verbetert de navigatie op zee.

 

* Het accent in de landsverdediging verschuift van de [[vestingstad]] naar de [[Linie|defensielinie]]. Voorbeelden zijn de [[Staats-Spaanse Linies]], de [[Oude Hollandse Waterlinie]] en de [[Oude IJssellinie]].

* De [[Musket|musketier]] vormt samen met de [[piekenier]] de hoofdmoot van de [[infanterie]].

 

== Bibliografie ==

* WILLS J.E. ''1688 Een jaar in de wereldgeschiedenis,'' Ambo, Amsterdam, 2001.