Obsidiaan: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Fix parameter
Typfout het is Obsidian en niet obsidiaan
Labels: Bewerking via mobiel Bewerking via mobiele website
Regel 1:
{{Infobox mineraal
| naam = ObsidiaanObsidian
| afbeelding = ObsidianOregon.jpg
| formule =
Regel 35:
}}
 
'''ObsidiaanObsidian''' is een natuurlijk voorkomend [[vulkaan|vulkanisch]] [[glas]], maar niet zoals vensterglas. Het is verglaasd gesteente (snel gestolde lava), dat als regel bestaat uit vooral kiezeldioxide (SiO2, tot 70%-75%) en flinke hoeveelheden magnesium- en ijzerzouten (zoals MgO en Fe3O4).
 
De naam is afgeleid van een Romein die Obsius heette en die in de Oudheid een op obsidiaan lijkende steen zou hebben gevonden in [[Ethiopië]].<ref>[http://www.encyclopedia.com/doc/1O27-obsidian.html Encyclopedia.com]</ref>
 
ObsidiaanObsidian ontstaat bij snelle afkoeling van [[lava]] met een watergehalte van maximaal 3-4 %. Indien het gehalte aan vluchtige bestanddelen ([[water]], [[kooldioxide]]) hoger is ontstaat [[puimsteen]], omdat de vrijkomende gassen als een [[blaasmiddel]] werken.
 
De vorming van vulkanisch glas is in hoge mate afhankelijk van de stroperigheid van de vloeibare lava en dit wordt op zijn beurt weer sterk bepaald door het gehalte aan [[kiezelzuur]]. Hoe hoger dit gehalte hoe trager de vloeistof vloeit. De meeste obsidianen hebben een kiezelzuurgehalte van 70% of meer en worden daarom tot de [[ryoliet]]en gerekend. Minder vaak worden ook [[trachiet|trachitische]], [[andesiet|andesitische]] en [[fonoliet|fonolithische]] obsidianen aangetroffen die een lager kiezelzuurgehalte hebben.
 
De kleur van obsidiaanobsidian wisselt vrij sterk, afhankelijk van de verontreinigingen die het bevat. De kleur is meest donkergroen tot diepzwart, hoewel [[graniet]] met een vergelijkbare samenstelling een lichtgekleurd materiaal is. Meestal zijn bijzonder fijnverdeeld [[hematiet]] of [[magnetiet]] daar de oorzaak van.
 
Sneeuwvlokobsidiaan bevat [[insluitsel]]s van bolvormig gegroeide structuren, meest van [[veldspaat]] of [[cristobaliet]], die [[sferuliet]]en genoemd worden. Zij ontstaan door bolvormige kristalgroei vanuit een enkele centrale groeikern.
Regel 49:
Obsidiaan is een [[metastabiel]] materiaal dat op de lange duur terugvalt in zijn kristallijne, meer stabiele vorm. Vulkanisch glas is dan ook uit het [[Paleozoïcum]] en [[Precambrium]] niet bekend.
 
In de steentijd was obsidiaanobsidian een begeerde grondstof omdat het vlijmscherpe snijkanten vormt. Het werd voor messen en wapens gebruikt.<ref> [http://historianet.nl/vraag-het-historici/welke-wapens-hadden-de-azteken Historianet: Welke wapens hadden de Azteken?]</ref> Tegenwoordig is het een geliefd materiaal voor kunstvoorwerpen en wordt het ook wel als [[halfedelsteen]] in sieraden gebruikt. Het wordt dan geslepen alsof het een [[kristal (natuurwetenschappen)|kristal]] is.
 
{{Commonscat|Obsidian}}