Kapittel van Sint-Servaas: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting |
|||
Regel 12:
Door schenkingen van koningen, machthebbers en particulieren, vergaarde het kapittel al snel een aanzienlijk vermogen, dat grotendeels bestond uit onroerend goed. De opbrengst daarvan was verdeeld in [[prebende]]n, waarvan een veertigtal kanunniken werden onderhouden. Het kapittel [[Pacht|verpachtte]] de landerijen (ca. 2000 ha.) en ontving bij wijze van betaling graan, dat werd opgeslagen in een grote schuur naast het Bergportaal van de Sint-Servaaskerk ('''t Spijker''). Daarnaast bezat het kapittel diverse [[wijngaard]]en in Duitsland. Over andere stukken grond, die het kapittel niet in eigendom had, moest [[cijns]] betaald worden in de vorm van een geldbedrag en (soms) enkele [[kapoen]]en. Van de cijns werd aan de kanunniken het presentiegeld uitbetaald, een vergoeding voor hun aanwezigheid bij de koordiensten.<ref>Hackeng (2010), p. 50</ref>
De oudste vermelding van een schenking aan de Sint-Servaaskerk dateert uit 779. De meeste bezittingen werden vóór 1050 verworven, maar meestal valt niet meer te achterhalen hoe en wanneer deze in het bezit van het kapittel zijn gekomen. Het grondbezit van het kapittel van Sint-Servaas strekte zich uit van het huidige [[Noord-Brabant]] en het gebied rondom [[Leuven]] tot aan de [[Rijn]], de [[Moezel (rivier)|Moezel]] en de [[Ahr (rivier)|Ahr]]. Het kerngebied lag in de huidige Belgische provincie [[Limburg (Belgische provincie)|Limburg]], ten westen van Maastricht.
Het belangrijkste onderdeel van dit kerngebied vormden de zogenaamde [[Elf banken van Sint-Servaas]], waar het kapittel niet alleen de grond en de daaraan verbonden rechten in handen had, maar ook de rechtspraak over de inwoners. [[Vlijtingen]] was de hoofdbank van de gebieden ter linkerzijde van de Maas. Hier bezat het kapittel het kasteel Daelhof en het Blockhuis, de verblijfplaats van de [[rijproost]] (beide verdwenen). De rentmeesterswoning van de rijproost te [[Zepperen]] is wel bewaard gebleven. Eén van de banken, Tweebergen, lag deels binnen de stadsmuren van Maastricht, deels erbuiten. De naam Proosdijveld in de wijk [[Mariaberg (Maastricht)|Mariaberg]] herinnert hier nog aan.<ref>Hackeng (2006), pp. 221-229</ref>
| |||