Suffix: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Overbodige break in lijst. met AWB |
k Fix interwiki conflict, we zijn overgeschakeld op Wikidata |
||
Regel 2:
== Twee soorten ==
Er bestaan twee soorten suffixen, die twee verschillende doelen dienen:
* er kunnen [[Afleiding (taalkunde)|afleidingen]] mee worden gevormd van het grondwoord (''afleidingssuffixen''), of
* ze kunnen de [[grammatica|grammaticale functie]] van een woord uitdrukken (''[[Declinatie (taalkunde)|buigingssuffixen]]'').
=== Afleidingssuffix ===
Alleen suffixen van het eerste type, de afleidingssuffixen, worden in de beschrijving van het Nederlands met de term "suffix" of "achtervoegsel" aangeduid.
* ''hoog — hoog'''heid'''''
* ''hoop — hope'''loos'''''
* ''een — een'''zaam''' — een'''zaam<u>heid</u>'''
* ''vriend — vriend'''schap''' — vriend'''schap'''<u>pelijk</u> — vriend'''schap'''<u>pelijk</u>'''heid'''''
Zie voor meer voorbeelden de [[Lijst van Nederlandse suffixen]].
Regel 16:
=== Buigingssuffix of buigingsuitgang ===
De Nederlandse taalbeschrijving (bijvoorbeeld de [[Algemene Nederlandse Spraakkunst]] en het [[Groene Boekje]]) gebruikt voor het tweede type, de buigingssuffixen, de benaming [[Declinatie (taalkunde)|uitgang]]. Hier gaat het bijvoorbeeld om de [[vervoeging]] van [[werkwoord]]en, en de [[verbuiging]] van [[bijvoeglijk naamwoord|bijvoeglijke]] en [[zelfstandig naamwoord|zelfstandige naamwoorden]]:
{|
|
|
* ''rijd — rijd'''t'''''
Regel 28:
* ''slecht — [de] slecht'''en'''''
* ''slecht — slecht'''er''' — slecht'''st'''''
|
:(werkwoordsvervoeging: [[persoon (taalkunde)|grammaticale persoon]])
:(werkwoordsvervoeging: [[getal (taalkunde)|grammaticaal getal]])
Regel 53:
== Taalafhankelijkheid ==
Bijna iedere taal kent affixen en daarmee ook suffixen. Alleen in een isolerende taal - het meest extreme geval van een [[analytische taal]] - bestaan geen [[prefix (taalkunde)|prefixen]], [[infix]]en, [[circumfix]]en of suffixen.
In zeer sterk [[Agglutinatie (taalkunde)|agglutinerende]] ofwel [[synthetische taal|polysynthetische]] talen daarentegen spelen morfemen een centrale rol: door het aaneenrijgen van reeksen [[morfeem|morfemen]] kunnen gewone woorden lange tot zeer lange, samengestelde en complexe vormen aannemen en zodoende de functie vervullen van hele [[zin (taalkunde)|zin)]]. De elementen die daartoe gebruikt worden zijn suffixen, prefixen, [[circumfix]]en, [[confix]]en en [[infix]]en. We zouden hier in feite eerder spreken van een [[samenstelling (taalkunde)|samenstelling]] dan van een afleiding.
[[Categorie:Suffix| Suffix]]
| |||