Betar (zionisme): verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
→Zie ook: Cat.egorie |
k WOI en WOII voluit, links |
||
Regel 1:
'''Betar''' of '''Beitar''' ([[Hebreeuws]]: בית"ר, uitspraak: Bee-tar) is een Zionistische Joodse Jeugdvereniging die in 1923 door [[Revisionistisch zionisme|Ze'ev Jabotinsky]] (andere spelling: Jabotinski, uitspraak: Zjabotinski) in [[Riga]], [[Letland]] is opgericht als [[Revisionistisch zionisme|Revisionistische Zionistische]] jeugdbeweging en joodse weerbaarheid. Betar speelde voor de onafhankelijkheid van Israël in 1948 een grote rol bij de [[illegale immigratie]] van Europese Joden naar het toenmalige Britse Mandaatgebied Palestina. Veel [[Likoed]]-politici, onder wie [[Menachem Begin]], waren vroeger lid van Betar.▼
[[Bestand:Betar1.jpg|thumb|100px|right|Betar-logo]]
▲'''Betar''' of '''Beitar''' ([[Hebreeuws]]: בית"ר, uitspraak: Bee-tar) is een Zionistische Joodse Jeugdvereniging die in 1923 door [[
== De naam Betar==
Regel 7:
==Geschiedenis==
=== Trumpeldor en Jabotinski ===
[[Bestand:Jab.jpg|thumb|100px|left|Ze'ev (Vladimir) Jabotinski in een uniform van het Joodse Legioen]] Trumpeldor (uitspraak: Troempeldor) en Jabotinski hadden tijdens
[[Bestand:PikiWiki_Israel_433_Tel_Hai_תל_חי.jpg|thumb|200px|right|Betar-leden in Tel Chai, Palestina, 1929]]
Na
=== Betar 1923 - WO II ===
Jabotinski brak in 1923 met de Algemene Zionistische Beweging, omdat hij die te socialistisch en te communistisch vond.
Leden van Betar droegen oorspronkelijk bruine, later ook zwarte uniformen. In Palestina droegen veel Betar-leden een lichtgekleurde korte broek. Ze zetten zich in voor de stichting van een
Jabotinski bleef tot zijn dood het hoofd van Betar. Jabotinski stierf in 1940 aan een hartaanval bij een bezoek aan een trainingskamp van Betar in de Verenigde Staten. De Engelsen hadden hem sinds 1930 de toegang naar Palestina ontzegd. In 1964, tijdens de regering Esjkol, is hij door toedoen van Menachem Begin herbegraven in Israël. [[David Ben-Gurion|David Ben-Goerion]] wilde er tijdens zijn regering geen toestemming voor geven.
Regel 22:
Er waren in Palestina diverse afsplitsingen van de [[Hagana (organisatie)|Haganah]], waaronder de Haganah Beth (De Tweede Haganah), waar veel Betar-leden lid van werden. Tussen 1937 en 1939 veranderde de naam van Haganah Beth in [[Irgun|Irgoen Tsvaï Leoemie]].
===
Tijdens
Een aantal Betar-leden had in november 1939, direct na de Duitse en Russische invasie in Polen, een bewapende Joodse gevechteenheid opgericht, de [[Joodse Strijdersbond]] ŻZW (''Żydowski Związek Wojskowys''). Hierin zaten ook Irgoen-leden en Poolse officieren. Tijdens [[de Tweede Wereldoorlog]] vochten zo'n 200 à 450 man van de ŻZW samen met de ŻOB (Żydowska Organizacja Bojowa) in de opstand in het [[Getto van Warschau]] van april-mei 1943. Het grootste deel daarvan is gesneuveld.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog is een zeer groot deel van de Joodse bevolking van Polen, Roemenië, Hongarije, Litouwen, Letland, Duitsland, Oostenrijk, Tsjechoslowakije en andere landen die in de Tweede Wereldoorlog door Duitsland bezet zijn geweest vermoord in concentratiekampen (zie [[Shoa]]). Na 1945 werd het verenigingsleven van Betar niet hervat in die landen.
Regel 38:
== Bekende personen die lid van Betar waren in Palestina/Israël ==
* [[
* [[Aharon Zvi Propes]], eerste voorzitter van Betar bij de oprichting in 1923;
* [[Abba Achimeïr]], schrijver, journalist en historicus. Hij werd in 1930 de ideoloog van het zogenaamde "Maximalistische Revisionisme" en een van de drie oprichters van de radicaal-rechtse ''Briet haBirionim'', samen met de dichter Oeri Tsvi Greenberg en Josjoea Jeivin;
|