Dendrochronologie: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
NPOV |
tussenkopjes |
||
Regel 3:
'''Dendrochronologie''' of '''jaarring(en)onderzoek''' is de wetenschapsdiscipline die zich bezighoudt met het [[Datering|dateren]] van [[hout]]en voorwerpen of [[archeologie|archeologische]] vondsten aan de hand van in de voorwerpen herkenbare [[groeiring]]en.
== Groeiringen ==
{{Zie hoofdartikel|Groeiring}}
[[boom (plant)|Bomen]] in een gematigd klimaat groeien maar een deel van het jaar: in de winter vindt geen groei plaats. Onder gunstige omstandigheden groeit de boom snel en zijn de [[cel (biologie)|cellen]] groot en wijd; wordt het weer slechter dan worden ook de cellen kleiner en de laag dichter. Als gevolg hiervan is op de doorsnee van een stam een lijnenpatroon van concentrische ringen zichtbaar.
== Techniek ==
Dit maakt het mogelijk de bereikte leeftijd te bepalen van een omgezaagde boom, door het aantal ringen tussen de rand en het centrum te tellen. Voor het bekijken van de ringen is het overigens niet noodzakelijk dat de boom omgezaagd wordt. Met een speciale houtboor kan een boorkern uit de boom gehaald worden, waaraan de groeiringen te bekijken zijn.
Er is echter méér mogelijk. In droge en natte jaren, of in koude en warme, zullen bomen ringen van een verschillende breedte vormen. Bomen in hetzelfde gebied zijn aan dezelfde klimaatomstandigheden blootgesteld, met als gevolg dat aan bomen in dat gebied de sequenties van dikke en dunne jaarringen van boom tot boom vergelijkbaar zijn. Deze patronen kunnen worden vastgelegd door een doorsnee van het hout onder het microscoop te leggen en de breedte van iedere jaarring nauwkeurig op te meten. Hierbij is wel de nodige voorzichtigheid gewenst: in bepaalde situaties kan een boom een afwijkend ringpatroon vertonen. Dit kan bijvoorbeeld door de bodemgesteldheid komen.
De dendrochronologie is niet beperkt tot hout van levende bomen. Het is mogelijk een stuk oud hout te vinden dat in de jaarringsequentie deels overeenkomt met die van een oude boom van bekende leeftijd (bijvoorbeeld een
== Toepassingen ==
Ook bij
Bij [[Archeologie|archeologische]] opgravingen worden vaak stukken hout aangetroffen. Indien deze stukken hout voldoende ringen (meer dan 60) hebben kunnen deze met behulp van dendrochronologie gedateerd worden. Hierdoor is het mogelijk om de kap van bomen voor de bouw van bijvoorbeeld een [[beschoeiing]], waterput of gebouw tot op het jaar (seizoen) nauwkeurig te dateren.
Ook zijn dendrochronologische vondsten gebruikt om ijkpunten voor de [[C14-datering|datering met koolstof 14]] te verkrijgen.
|