Precessie: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
→Precessie van de equinoxen: - niet bestaande wiki-link verwijderd |
dat het perihelium verschuift heeft met de precessie van de exuinoxen niets te maken |
||
Regel 2:
'''Precessie''' is de beweging die de [[as (mechanica)|draaias]] van een roterend voorwerp maakt onder invloed van een uitwendige kracht. Zonder zo'n uitwendige kracht wijst de as steeds in dezelfde richting (zie ook: [[Gyroscopisch kompas]]). Het eenvoudigste voorbeeld van precessie kan men zien aan een draaiende [[draaitol]]. Als de tol niet precies rechtop staat, zal de [[zwaartekracht]] proberen om de rotatieas 'om te laten vallen'. Dat gebeurt echter niet: in plaats daarvan draait de rotatieas rond om de verticaal.
== Formule ==
De beweging van de tol wordt bepaald door de [[wet van behoud van impulsmoment]]:
Regel 10:
Deze formule zegt dat de verandering van de richting van L en dus van de rotatieas zal liggen volgens het moment dat men erop uitoefent. Een moment staat altijd loodrecht op de kracht. De zwaartekracht levert hier een moment dat in een horizontaal vlak ligt. De richtingsverandering van de rotatieas is dus voortdurend horizontaal: de top van de rotatieas beschrijft een cirkel in een horizontaal vlak. De verandering is dus niet, zoals men spontaan verwacht, verticaal volgens de kracht.
== Precessie van de aardas ==
{{Zijbalk rotatie precessie en nutatie}}
De aarde is te vergelijken met een tol die niet precies rechtop staat.
Regel 21:
De verandering van de plaats van de hemelpolen brengt ook een verschuiving van het [[lentepunt]] en het [[herfstpunt]] met zich mee: elk jaar gaat het lentepunt de [[zon]] 50 boogseconden tegemoet. Daardoor veranderen ook de [[declinatie (astronomie)|declinatie]] en [[rechte klimming]] van de [[ster (hemellichaam)|sterren]]. Om de juiste plaats van een ster aan te kunnen geven, moet men weten voor welk tijdstip ([[Epoche (astronomie)|Epoche]]) de opgegeven declinatie en rechte klimming ([[hemelcoördinaat|coördinaten]]) gelden en deze zo nodig met behulp van de precessie-tabellen corrigeren.
== Precessie van de equinoxen ==
De data waarop de winter overgaat in de zomer en omgekeerd, de [[equinox]]en, vallen samen met de momenten waarop de aardas noch naar de zon toe, noch van de zon af wijst. De dagen en nachten zijn dan overal even lang. De verschuiving van deze punten door de precessie van de [[aardas
Doordat de baan van de aarde om de zon enigszins [[Excentriciteit (astronomie)|excentrisch]] is (tussen 1 en 6%), betekent die precessie ook dat de lengte van de zomers ten opzichte van die van de winters varieert. Tegenwoordig is op het Noordelijk [[Hemisfeer (aarde)|halfrond]] de [[zomer]] daardoor 7 dagen langer dan de [[winter]], maar over 10.000 jaar is dat als gevolg van de precessie net andersom, dan zijn de zomers op het Zuidelijk halfrond juist langer.
| |||